Pozaukładowe jednostki miary: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 61261816 autorstwa Matt Musikzbędne ozdoby
Znaczniki: Anulowanie edycji Wycofane
Anulowanie wersji 61266893 autorstwa Stok (dyskusja) Czy poprawne sortowanie jednostek i dodanie ich symboli jest 'zbędne'? Ponadto artykuł jest oznaczony jako 'należy dopracować', co, w małym ale jednak stopniu zrobiłem
Znacznik: Anulowanie edycji
Linia 4:
 
== [[Ciepło|Ciepła]], [[energia (fizyka)|energii]] i [[praca (fizyka)|pracy]] ==
wW układzie SI, '''[[dżul]]''' ('''J''')
 
* jednostkiJednostki dopuszczone w polskim prawie
** [[elektronowolt]] ('''eV''')
** [[Kilowatogodzina|watogodzina]] ('''Wh''') i pochodne np. [[kilowatogodzina]] (kWh)
** [[warogodzina]] ('''varh''')
 
* jednostkiJednostki niedopuszczone w obecnym polskim prawie lub historyczne
** [[kaloria]] ('''cal'''), częściej kilokaloria ('''kcal''') (do dziś często używana w dietetyce i przemyśle żywieniowym)
** [[British thermal unit|British Thermal Unit]] ('''BTU''')]]
** [[erg (jednostka)|erg]] ('''erg''')
** [[kilogramometr]] ('''kGm''')
** [[termia (jednostka ciepła)|termia]] ('''th''')
 
== [[Ciśnienie|Ciśnienia]] ==
wW układzie SI '''[[paskal]]''' ('''Pa''')
 
* jednostkaJednostki dopuszczonadopuszczone w Polsce
** [[tor (jednostka)|milimetr słupa rtęci]] ('''mmHg''') (dopuszczone do opisu ciśnienia krwi i innych płynów ustrojowych)
** [[bar (jednostka)|bar]] ('''bar''')
 
* jednostkiJednostki nielegalne w Polsce i przestarzałe
** [[atmosfera techniczna|atmosfera]] ('''at''')
*** [[atmosfera fizyczna]] (czasem ''atmosfera normalna'') ('''atm''')
** [[milimetr słupa wody]] i centymetr słupa wody('''mmH<sub>2</sub>O''') (używane do określenia ciśnienia krwi)
*** [[atmosfera fizyczna|atmosfera normalna]]
*** [[atmosfera techniczna]]
** [[milimetr słupa wody]] i centymetr słupa wody (używane do określenia ciśnienia krwi)
 
== [[Czas]]u ==
wW układzie SI '''[[sekunda]]''' ('''s''')
 
* jednostkiJednostki dopuszczone do stosowania w Polsce
** Jednostki zegarowe
** [[minuta]]
** *[[godzinakwarta (czas)|kwarta]]
** *[[dobatercja (czas)|tercja]]
** *[[minuta]] (min)
*** [[kwadrans]]
*** [[parsekgodzina]] (h)
*** [[motogodzina]] (mtg)
*** [[decybeldoba]]
** Jednostki kalendarzowe
*** [[kwarta (czas)|kwarta]]
*** [[tercja (czas)|tercja]]
*** [[kwadrans]]
*** [[motogodzina]]
*** [[tydzień]]
*** [[miesiąc]]
Linia 50 ⟶ 49:
*** [[wiek]]
*** [[tysiąclecie]]
** Jednostki geologiczne
*** [[moment (chronologia)]]
*** [[chron]]
Linia 58 ⟶ 57:
*** [[Era (geochronologia)|era (chronologia)]]
*** [[eon]]
** Jednostki religijne
*** [[pacierz]], [[zdrowaśka]], [[różaniec]] – regionalizmy oznaczające czas potrzebny do odmówienia tych modlitw
 
== [[Długość fizyczna|Długości]] ==
wW układzie SI '''[[metr]]''' ('''m''')
 
* Jednostki nielegalne w Polsce nielegalne i przestarzałe jednostki
** [[angstrem]] ('''Å''')
** [[X (jednostka długości)|X]]
** [[Mikrometr|mikron]] ('''μm''')
** [[punkt typograficzny]]
*** [[cycero]]
Linia 76 ⟶ 75:
**** [[dłoń (miara)|dłoń]]
*** [[staja]]
** [[jard]] ('''y''')
** [[krok (miara)|krok]]
** [[ławka (jednostka długości)|ławka]]
Linia 87 ⟶ 86:
*** [[pouce]]
*** [[pulgada]]
*** [[cal]] ('''in''')
**** [[stopa (miara)|stopa]] ('''ft''')
***** [[stopa angielska]]
**** klaster
Linia 94 ⟶ 93:
*** [[liga morska]]
*** [[liga lądowa]]
** [[mila (jednostka długości)|mila]] ('''mi''')
*** [[mila admiralska]]
*** [[mila angielska]]
*** [[mila geograficzna]]
*** [[mila londyńska]]
*** [[mila morska]] ('''NM''')
**** [[Kabel (jednostka)|kabel]]
*** [[mila polska]]
Linia 109 ⟶ 108:
*** [[mila wrocławska]]
** [[U (jednostka długości)|U]]
 
** Jednostki stosowane w astronomii:
*** [[parsek]]
** [[parsek]]
** [[rok świetlny]]
*** [[jednostka astronomiczna]]
 
== [[Jednostki miar stosowane w gospodarstwie domowym|Gospodarstwo domowe]] ==
Linia 150:
 
* jednostka dopuszczona w Polsce
** [[stopień (kąt)|stopień]]
** [[minuta kątowa|minuta]]
** [[sekunda kątowa|sekunda]]
Linia 179:
** [[kwintal|metr]]
** [[graw]]
** [[Funt (masa)|funt]] ('''lb''')
** [[łut]]
** [[uncja]] ('''oz''')
** [[cetnar]]
** [[drachma (jednostka masy)|drachma]]
Linia 188:
 
== [[Moc]]y ==
wW układzie SI '''[[wat]]''' ('''W''')
 
* jednostkiJednostki legalne w Polsce
** [[War (elektryczność)|war]]
* jednostkiJednostki nielegalne w Polsce i przestarzałe
** [[koń mechaniczny]] ('''KM''')
** [[koń parowy]] ('''HP''')
** [[koń przeliczeniowy]]
** [[Shaft horsepower]] (SHP)
 
== [[Natężenie prądu elektrycznego|Natężenia prądu elektrycznego]] ==
wW układzie SI '''[[amper]]''' ('''A''')
 
* [[biot (jednostka miary)|biot]]
 
== [[Światłość|Natężenia światła]] ==
wW układzie SI '''[[kandela]]''' ('''cd''')
 
* [[świeca (jednostka)|świeca]]
Linia 212:
 
* jednostka legalna w Polsce
** [[litr]] ('''l''')
* jednostki nielegalne w Polsce i przestarzałe
** [[tona rejestrowa]] ('''RT''')
** [[baryłka]] ('''bbl''')
** [[buszel]]
** [[Napój alkoholowy|ćwiartka]]
** [[ćwierć (naczynie)|ćwierć]]
** [[drachma (jednostka objętości)|drachma]]
** [[galon (miara)|galon]] ('''gal''')
*** [[uncja]] ('''fl''' '''oz''')
** [[garniec]]
** [[kwaterka]]
*** [[kwarta (jednostka objętości)|kwarta]] ('''qt''')
*** [[Pinta (jednostka objętości)|półkwarta]] (pinta) ('''pt''')
** [[Korzec (jednostka objętości)|korzec]]
** [[kropla]]
Linia 238:
 
* jednostki legalne w Polsce
** [[ar (jednostka miary)|ar]] ('''a''')(pole powierzchni gruntów rolnych i terenów budowlanych)
** [[hektar]] ('''ha''') (pole powierzchni gruntów rolnych i terenów budowlanych)
** [[barn]] (jednostka przekroju czynnego)
* jednostki nielegalne w Polsce i przestarzałe
Linia 250:
 
== [[prędkość|Prędkości]] ==
wW układzie SI '''[[metr na sekundę]]''' ('''m/s''')
 
* [[liczba Macha|mach]] (Ma)
* [[kilometr na godzinę]] ('''km/h''', '''kmph''')
* [[mila na godzinę]] ('''m/h''', '''mph''')
* [[węzeł (jednostka prędkości)|węzeł]] ('''kt''')
* [[prędkość światła|c]] (ułamek prędkości światła w próżni)
 
== [[radioaktywność|Radioaktywności]] ==
wW układzie SI '''[[bekerel]]''' ('''Bq''')
 
* [[kiur (jednostka miary)|kiur]]
 
== [[siła|Siły]] ==
wW układzie SI '''[[niuton]]''' ('''N''')
 
* [[dyna]]
Linia 271:
 
== [[Stężenie|Stężenia]] ==
wW układzie SI [[mol]] na [[metr sześcienny]] ('''mol/m³''')
* [[Sposoby zapisu bezwymiarowego stosunku dwóch wielkości|ppb]]
* [[Sposoby zapisu bezwymiarowego stosunku dwóch wielkości|ppm]]
Linia 278:
 
== [[temperatura|Temperatury]] ==
wW układzie SI '''[[kelwin]]''' ('''K''')
 
* [[skala Celsjusza|stopnie Celsjusza]]
Linia 300:
 
== [[Zdolność skupiająca]] soczewki lub układu optycznego ==
* jednostkaJednostka legalna w Polsce
** [[dioptria]]
 
== Inne ==
* [[bel (jednostka)|bel]] ('''B'''), i częściej stosowany [[decybel]] ('''dB''')
** [[decybel]]
* [[teks]] – jednostka gęstości liniowej włókna
* [[neper]]