Nyírség: Różnice pomiędzy wersjami

'''Nyírség''' ([[Regionalizacja fizycznogeograficzna Europy|554.7]]; [[język węgierski|węg.]] "kraj„kraj brzóz"brzóz”) -– region geograficzny i etnograficzny w [[Kraj Zacisański|Kraju Zacisańskim]] (''Tiszántul'') na [[Wielka Nizina Węgierska|Wielkiej Nizinie Węgierskiej]], na granicy wschodnich [[Węgry|Węgier]] i zachodniej [[Rumunia|Rumunii]]. Część rumuńska jest określana w geografii rumuńskiej jako ''Câmpia Carei'' -– [[Równina Carei]].

Nyírség stanowi nizinę pokrytą utrwalonymi wydmami piaszczystymi. Jest najwyższą częścią Wielkiej Niziny Węgierskiej -– osiąga 183 m n.p.m. (wzgórze [[Hoportyó]] na południe od [[Nyírbátor]]). Kształtem przypomina [[romb]]. Na północnym wschodzie sąsiaduje z [[Równina Satmarska|Równiną Satmarską]], z pozostałych stron otaczają go równiny należące do [[Nizina Cisańska|Niziny Cisańskiej]]: [[Bodrogköz]] i [[Rétköz]] od północnego zachodu, [[Érmellék]] od południowego wschodu i [[Hajduság]] od południowego zachodu.

Pierwotną roślinnością Nyírség były lasy [[brzoza|brzozowe]] i [[dąb|dębowe]], które zostały niemal całkowicie wyrąbane. Obecnie tylko 10-12% powierzchni regiony stanowią lasy dębowe i [[akacja|akacjowe]]. Naturalna szata roślinna została zastąpiona przez wielkotowarowe użytki rolne. Ziemie regionu są intensywnie użytkowane rolniczo -– uprawia się tu pomidory, słoneczniki, tytoń i owoce, szczególnie jabłka. Pola są nawadniane. Na glebach bardziej piaszczystych prowadzi się hodowlę bydła.

Osadnictwo ludzkie w Nyírség datuje się od 7-10 tysięcy lat temu. Na większą skalę osady ludzkie zaczęły powstawać w IX wieku n.e., po podboju madziarskim. Obszar wyludnił się w XIV-XVIII wieku na skutek okupacji tureckiej i wojen. Z kolei w XVIII-XIX wieku region uległ przeludnieniu i zubożeniu. Obecnie przeżywa trudności gospodarcze. Region cechuje wyraźna odrębność etnograficzna, wynikła głównie z wielonarodowego osadnictwa. W XVIII wieku opustoszały region zasiedlili liczni [[Słowacy]], [[Rumuni]], [[Rusini]] i [[Niemcy]]. Obecnie narodowości te uległy już zupełnej asymilacji, lecz pozostały po nich ślady kulturalne i językowe. Typowe dla Nyírség, a nietypowe dla Węgier w ogóle są niewielkie wsie w postaci skupisk kilku-kilkunastu chłopskich zagród. Miasta są nieliczne i niewielkie -– do większych zaliczają się tylko [[Nyíregyháza]] (119 tys. mieszkańców w 2001, siedziba władz komitatu [[Komitat Szabolcs-Szatmár-Bereg|Szabolcs-Szatmár-Bereg]]) i powiatowe [[Nyírbátor]] (13,5 tys.).

* Przemysław Burchard ''Węgry'', PW "Wiedza„Wiedza Powszechna"Powszechna”, Warszawa 1988, {{ISBN|83-214-0554-1}}