Rynek Jeżycki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Geneza i historia: założenie wobec istniejących wcześniej dróg
WP:SK+Bn, drobne redakcyjne
Linia 15:
|commons = Category:Rynek Jeżycki in Poznań
}}
[[Plik:Rynek Jeżycki.JPG|thumb|420px|Rynek Jeżycki - całopierzejowa kamienica [[Oskar Hoffmann|O.Hoffmanna]] po prawej]]
[[Plik:Jezycki Market Poznan.JPG|thumb|260px|Architektura szachulcowa]]
[[Plik:Poznan Jezycki Market.JPG|thumb|260px|Detal secesyjny]]
'''Rynek Jeżycki''' - jeden z rynków miejskich w [[Poznań|Poznaniu]], które dawniej stanowiły centralne place handlowe osad podmiejskich. Rynek Jeżycki pełnił tę rolę w stosunku do [[Jeżyce|Jeżyc]] i sytuacja ta nie zmieniła się do dnia dzisiejszego, z wyjątkiem tego, że Jeżyce włączono do Poznania 1 kwietnia [[1900]].
 
== Geneza i historia ==
Linia 29:
W [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okresie niemieckiej okupacji Polski]] (1939-1945) plac nosił nazwę ''Westmarkt''.
 
W [[1945]] częściowej dewastacji i rozbiórce uległa zachodnia [[pierzeja]] Rynku - rozebrano tu kamienice, w miejscu których powstały nieestetyczne pawilony. 10 lipca 1945 na Rynku odbyło się uroczyste powitanie [[5 Brygada Artylerii Ciężkiej|5. Brygady Artylerii Ciężkiej Wojska Polskiego]], która powracała z [[Berlin]]a. [[Defilada|Defiladę]] odbierał wówczas gen. [[Michał Gryszkowski]]<ref>{{Cytuj |autor = Tadeusz Świtała |tytuł = Poznań 1945. Kronika Wydarzeń |data = 1986 |isbn = 83-210-0607-8 |miejsce = Poznań |wydawca = Wydawnictwo Poznańskie |s = 234 |oclc = 830203088 }}</ref>. Na przełomie XX i XXI wieku zabudowania wokół Rynku zostały w dużej mierze [[Rewitalizacja|zrewitalizowane]] i odzyskały reprezentacyjny charakter. Na płycie znajduje się jedno z najpopularniejszych w Poznaniu targowisk owocowo-warzywnych i kwiaciarskich. Ponadto funkcjonują tu liczne sklepy, punkty usługowe i gastronomiczne (w pobliżu istnieje m.in. tradycyjny [[bar mleczny]] ''Duo-Bar Jeżycki'') oraz poczta i toaleta publiczna.
 
== Zabudowa ==
Najstarsze obiekty przy Rynku to typowe dla Jeżyc sprzed regulacji urbanistycznej, budynki [[Mur pruski|szachulcowe]] pod numerami: 45, [[Kamienica przy ul. Dąbrowskiego 47 w Poznaniu|47 (tzw. styl szwajcarski)]], 50, 51 i Kraszewskiego 3. Pod numerem 53/55 stoi 4-kondygnacyjna kamienica projektu [[Paul Pitt|Paula Pitta]] (1910) - dom własny architekta, później Bank Ludowy. Pod numerami 1, 2, 3 istnieje całopierzejowa kamienica projektu [[Oskar Hoffmann|Oskara Hoffmanna]] - jedna z najbardziej monumentalnych przy placu ([[1905]]). Celowym zabiegiem w tym wypadku jest imitowany podział na kilka fasad.
 
== Tablica pamiątkowa ==
Na budynku nr 53 (obecnie [[Santander Bank Polska|Bank Zachodni WBK]]), znajduje się tablica pamiątkowa z czarnego [[marmur]]u, o treści: ''W tym budynku w latach 1919-19501919–1950 mieścił się [[Bank ludowy|BANK LUDOWY]], który położył wielkie zasługi dla obrony polskości pod [[Zabór pruski|zaborem pruskim]]. Tablicę poświęcono pamięci ZAŁOŻYCIELI i DZIAŁACZY BANKU w 125-tą rocznicę powstania bankowości spółdzielczej w Polsce. Spółdzielczy Bank Ludowy w Poznaniu. 1986r''<ref>{{Cytuj |autor = Zbysław Wojtkowiak |tytuł = Napisy pamiątkowe miasta Poznania |data = 2004 |isbn = 83-89738-03-1 |miejsce = Poznań |wydawca = Wydawnictwo Kurpisz |s = 21 |oclc = 831142974 }}</ref>.
 
== Komunikacja ==
Rynek Jeżycki jest istotnym węzłem poznańskiej komunikacji miejskiej - zbiegają się tu linie tramwajowe 2, 17 i 18 oraz ważna [[Autobusy miejskie w Poznaniu|autobusowa]] - 64. Rynek należy jednocześnie do najbardziej zakorkowanych elementów poznańskiego systemu komunikacyjnego. Przejazd przez niego w godzinach szczytu z użyciem pojazdów prywatnych, może zajmować bardzo dużo czasu.
 
Według danych na 2017, rynek odwiedza codziennie kilka tysięcy osób. 80-9080–90% z nich dociera na niego pieszo lub transportem publicznym. Mieszkańcy Jeżyc stanowią 50-6550–65% klientów, a 30% to ludzie z innych, najczęściej sąsiednich części miasta. Przy rynku parkuje dziennie około stokilkadziesiąt pojazdów mechanicznych, przy czym ¾ z nich nie stoi tam dłużej niż 1,5 godziny<ref>Filip Schmidt, ''Rynek Jeżycki o jakim marzymy'', w: ''Nasze Jeżyce'', nr 5(204)/2017, s. 1, ISSN 1427-2768.</ref>.
 
== Zobacz też ==
* [[Stary Rynek w Poznaniu]],
* [[Rynek Łazarski]],
* [[Rynek Śródecki]],
* [[Rynek Wildecki]],
* [[Rynek Wschodni]],
 
oraz w pobliżu:
Linia 65:
 
== Bibliografia ==
#* Dorota Leśniewska, ''Ulica Jana Henryka Dąbrowskiego'', w: Kronika Miasta Poznania nr 2/2000, Wydawnictwo Miejskie, [[Poznań]], 2000, sss.123-145 123–145, ISSN 0137-3552.
#* Praca zbiorowa, ''Atlas architektury Poznania'', Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2008, sss. 106, 260, {{ISBN|978-83-7503-058-7}}.
#* Praca zbiorowa, ''Poznań - spis zabytków architektury'', Wydawnictwo Miejskie, Poznań, [[2004]], sss. 118, 137, {{ISBN|83-89525-07-0}}.
#* ''Poznań - atlas aglomeracji 1:15.000'', wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, [[Poznań]], 2008, {{ISBN|978-83-7445-018-8}}.
 
{{Poznań - Osiedle Jeżyce}}