Poliacetylen: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m WP:CHECK: sekwencje specjalne HTML
-martwe LZ, drobne redakcyjne, drobne techniczne, WP:SK+ToS+mSI+Bn
Linia 8:
|opis 3. grafiki =
|nazwa systematyczna =
|inne nazwy = polietyn, PA, PAC
|monomery = CH≡CH{{chem2|CH\tCH}} ([[Etyn|acetylen]])
|struktura meru = {{che2|\s[−CH=CH−CH\dCH]\s}}
|numer CAS = 25067-58-7
|PubChem =
|DrugBank =
Linia 17:
|rww źródło =
|rww warunki niestandardowe =
|inne rozpuszczalniki = nierozpuszczalny
|temperatura mięknięcia =
|tm źródło =
Linia 32:
|karta charakterystyki =
|zagrożenia GHS źródło =
|piktogram GHS = {{Piktogram GHS|?}}
|hasło GHS =
|zwroty H =
Linia 49:
|commons = Category:Polyacetylene
}}
'''Poliacetylen''', (polietyn, skróty: PA lub, PAC) – [[Polimery przewodzące|polimer przewodzący]] prąd elektryczny.
 
Poliacetylen powstaje podczas [[polimeryzacja|polimeryzacji]] [[Etyn|acetylenu]] (CH≡CH{{chem2|CH\tCH}}), podczas której [[wiązanie wielokrotne|wiązania potrójne]] przekształcają się w wiązania podwójne wytwarzając jednocześnie wiązania pomiędzy kolejnymi cząsteczkami:
: {{chem2|n CH\tCH → \s[CH\dCH]_{n}\s}}
 
Linia 58:
Poliacetylen zbudowany jest z długich łańcuchów, w których wiązania pomiędzy atomami węgla są formalnie na przemian podwójne i pojedyncze (tzw. [[rezonans chemiczny|wiązania sprzężone]]). W rzeczywistości wiązania sprzężone są uśrednione, a elektrony tworzące [[Wiązanie pi|wiązania π]] ulegają delokalizacji{{r|McMurry}} wzdłuż całej cząsteczki polimeru, co umożliwia im łatwe przemieszczanie się i przewodzenie prądu elektrycznego.
 
Błony poliacetylenu o grubości od 1  μ do  5 mm można otrzymać zwilżając ściany naczynia roztworem [[Katalizatory Zieglera-Natty|katalizatora Zieglera-Natty]] ([[trietyloglin]]em lub [[tetrabutylotytan]]em) i wprowadzając do niego acetylen. Otrzymany produkt po wypolerowaniu ma barwę srebrzystą. Każda para [[mer (chemia)|merów]] w poliacetylenie może mieć [[izomeria geometryczna|konfigurację ''cis'' lub ''trans'']]. W temperaturze {{−78 °C|−78}} powstaje wyłącznie produkt ''cis'', w ok. {{150 °C|150}} wyłącznie ''trans'', a w temperaturach pośrednich ich mieszanina, przy czym izomer ''trans'' jest produktem stabilnym termodynamicznie. Ogrzewając w temperaturze {{subs:C|200}} formę ''cis'' lub mieszaninę izomerów, ulega ona przemianie do formy ''trans''{{r|MacDiarmid}}.
 
[[Konduktywność|Przewodnictwo elektryczne właściwe]] polimeru ''cis'' wynosi 10<sup>−9</sup> &nbsp;[[Simens|S]]/cm, a dla izomeru ''trans'' 10<sup>−5</sup> &nbsp;S/m. Wzrasta ono silnie w obecności zanieczyszczeń i ocenia się, że przewodnictwo czystego polimeru jest mniejsze o 4 rzędy wielkości. [[Kopolimery]] poliacetylenu zawierające niewielkie ilości domieszek typu [[donor]]ów lub [[akceptor]]ów elektronów wykazują znacznie wyższe przewodnictwo, do 10<sup>3</sup> &nbsp;S/m{{r|MacDiarmid}}.
 
[[Konduktywność|Przewodnictwo elektryczne właściwe]] polimeru ''cis'' wynosi 10<sup>−9</sup> [[Simens|S]]/cm, a dla izomeru ''trans'' 10<sup>−5</sup> S/m. Wzrasta ono silnie w obecności zanieczyszczeń i ocenia się, że przewodnictwo czystego polimeru jest mniejsze o 4 rzędy wielkości. [[Kopolimery]] poliacetylenu zawierające niewielkie ilości domieszek typu [[donor]]ów lub [[akceptor]]ów elektronów wykazują znacznie wyższe przewodnictwo, do 10<sup>3</sup> S/m{{r|MacDiarmid}}.
== Przypisy ==
{{Przypisy|
<ref name="Jozefiak">{{cytuj |autor = Jozefiak, T. H.; Ginsburg, E. J.; Gorman, C. B.; Grubbs, R. H.; Lewis, N. S. |tytuł = Voltammetric Characterization of Soluble Polyacetylene Derivatives Obtained from the Ring-Opening Metathesis Polymerization (ROMP) of Substituted Cyclooctatetraenes |czasopismo = J. Am. Chem. Soc. |wolumin = 115 |s =4705-4713 4705–4713 |data = 1993 |doi = 10.1021/ja00064a035 |dostęp = z |język = en}}</ref>
<ref name="MacDiarmid">{{cytuj |autor = Alan G. MacDiarmid, Alan J. Heeger |tytuł = Organic metals and semiconductors: The chemistry of polyacetylene, (CH)<sub>x</sub>, and its derivatives |czasopismo = Synthetic Metals |data = 1988 |wolumin = 1 |numer = 2 |s = 101–118 |doi = 10.1016/0379-6779(80)90002-8 |dostęp = z |język = en}}</ref>
<ref name="McMurry">{{cytuj |autor = [[John McMurry]] |tytuł = Chemia organiczna. Tom|wolumin = 3. |data = 2007 |wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN |miejsce = Warszawa |isbn = 83-01-14403-3 |s =467-469 467–469}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
* [http://www.nanonet.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=233&Itemid=71 Polimery elektroprzewodzące, materiały XXI wieku – przegląd, synteza i zastosowanie] {{lang|pl}}
* [https://polymer.nims.go.jp/polyinfo_top_eng.htm NIMS PolyInfo Database]
 
{{Polimery przewodzące}}