Wikipedia

Wikipedystka:EwkaC/brudnopis1: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
{{Budynek infobox
|nazwa = SchodyHale Bykówtargowe
|nazwa oryginalna = BýčíPokrite schodištětržnice
|zabytek =
|zdjęcie = PragerLjubljana Burg- StiegenabgangPlečnikove Jozetržnice Plecnik2.JPGjpg
|opis zdjęcia = WejścieHale naTargowe, Schodywidok Bykówod zstrony Trzeciego Dziedzińca Zamku Praskiego[[Ljubljanica|Ljubljanicy]]
|państwo = CzechySłowenia
|miejscowość = PragaLublana
|adres = [[Zamek Praski]]
|typ budynku = klatkahala schodowatargowa
|styl architektoniczny = secesja
|architekt = Jože Plečnik
|inwestor =
Linia 17:
|szerokość frontu =
|powierzchnia użytkowa =
|rozpoczęcie budowy = 19271940
|ukończenie budowy = 19311944
|przebudowy =
|zniszczono =
Linia 28:
|współrzędne =
|kod mapy =
|commons = Category:BýčíLjubljana schodištěCentral Market
|www =
}}
 
'''SchodyHale Bykówtargowe w Pradze (Hradczany)Lublanie''' ([[Język– czeski|czes]].zabytkowy Býčíciąg schodiště)budynków –o zabytkowafunkcji [[klatkahandlowej schodowa]]wybudowany prowadzącana znabrzeżu Trzeciego Dziedzińcarzeki [[Zamek PraskiLjubljanica|Zamku PraskiegoLjubljanicy]] dow [[Ogród na Wałach w Pradze (Hradczany)Lublana|Ogrodu na WałachLublanie]] wybudowana według projektu słoweńskiego architekta [[Jože Plečnik|Jože Plečnika]]<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Łukasz Galusek, Monika Rydiger |tytuł = Jože Plečnik : architekt i wizjoner 1872-1957 |data = 2006 |data dostępu = 2021-04-11 |isbn = 83-89273-41-1 |miejsce = Kraków |wydawca = Międzynarodowe Centrum Kultury |s = 148180 |oclc = 77506728}}</ref>.
 
== Historia ==
Klatkę schodową, zwaną Schodami Byków, wybudowano w latach 1927-1931 według projektu Jože Plečnika, który wówczas pełnił funkcję głównego architekta Praskiego Zamku<ref name=":0" />. Pierwszy projekt przewidywał wykonanie klatki schodowej z [[Kolumna (architektura)|pięciokolumnowym]] [[Portyk|portykiem]], dostawionej do [[Elewacja|elewacji]], jednakże ze względów konstrukcyjnych zdecydowano o wybudowaniu jej wewnątrz zamku<ref name=":0" />.
W 1929 roku Jože Plečnik opracował plan regulacyjny miasta Lublany. Nie został on przyjęty do pełnej realizacji, jednakże wiele obiektów na terenie miasta wykonano realizując wizje Plečnika. Bezpośrednim impulsem do wybudowania hal targowych była planowana budowa nowej siedziby władz miejskich przy placu Vodnika , a co za tym idzie konieczność przeniesienia istniejącego w tym miejscu targowiska. Część wschodnia hal miała również tworzyć zamknięcie placu Vodnika przed magistratem<ref name=":0" />.
 
== Opis ==
Klatka schodowa nawiązuje swoją formą do form stosowanych w [[Starożytność|starożytności.]] Plečnik zastosował tu kolumny wzorowane na kolumnach z [[Knossos|pałacu w Knossos]] oraz nieregularny układ płyt kamiennych, którymi obłożone są ściany<ref name=":0" />.
Hale targowe wybudowane są wzdłuż brzegu rzeki Ljublanicy pomiędzy Trzema Mostami a Smoczym Mostem. Składają się z dwóch części przedzielonych wejściem na Most Rzeźnicki, który według niezrealizowanego projektu Plečnika miał być nakryty dachem wspartym na arkadach. Elewacja hal od strony placów Vodnika i Pogačara ma formę kolumnady, za którą znajduje się podcień z wejściem do poszczególnych sklepów. Od strony rzeki elewacja w części dolnej wykonana jest z nieregularnych kamiennych bloków, w części górnej jest otynkowana, z dużymi półkolistymi oknami. W połowie każdej części znajduje się otwarta loggia z widokiem na rzekę. Od strony Trzech mostów hala zakończona jest niewielkim kioskiem inspirowaną architekturą Andrei Palladia<ref name=":0" />.
 
Najbardziej charakterystycznym elementem jest wejście od strony Trzeciego Dziedzińca w formie falistego zadaszenia z [[Miedź w architekturze|miedzianej]] blachy opartego na rzeźbionych bykach stojących na słupach. Byki są dziełem rzeźbiarza Damiana Pešana. Rzeźby te dały nazwę schodom<ref name=":0" />.
 
== Symbolika ==
Rzeźbione byki nawiązują do sztuki antycznej, a szczególnie do [[Kultura minojska|kultury minojskiej]]. Inspiracją mogła być też rzeźba byka w [[Keramejkos]], którą Plečnik się zafascynował podczas pobytu w [[Grecja|Grecji]] w 1927. Jest to też symboliczne odniesienie do legendy o [[Libusza (księżniczka)|Libuszy]] i [[Przemysł Oracz|Przemyśle Oraczu]] związanej z początkami państwa czeskiego i założeniem [[Praga|Pragi]]<ref name=":0" />.
 
== Galeria ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedystka:EwkaC/brudnopis1”