Komórki tuczne: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
drobne techniczne, WP:SK+mSK+ToS
Linia 1:
{{Dopracować|więcej przypisów=2007-11}}
[[Plik:SMCpolyhydroxysmall.jpg|thumb|300px|Mastocyty]]
'''Komórki tuczne''', '''mastocyty''' – komórki [[tkanka łączna|tkanki łącznej]] oraz [[błona śluzowa|błon śluzowych]], mające okrągły lub owalny kształt<ref>{{cytuj stronę|url=http://portalwiedzy.onet.pl/64329,,,,komorki_tuczne,haslo.html|tytuł=Komórki tuczne|opublikowany=Wiem| data dostępu =2010-04-25}}</ref>, powstające z prekursorów [[Szpik kostny|szpikowych]], do miejsca ostatecznego osiedlenia niedojrzałe docierają wraz z [[krew|krwią]]. W tkankach docelowych ostatecznie dojrzewają.
 
Komórki tuczne są bardzo podobne zarówno pod względem wyglądu, jak i funkcji do [[bazofil]]i, innego rodzaju białych krwinek. Chociaż kiedyś uważano, że komórki tuczne są bazofilami występującymi w tkankach, wykazano, że te dwie komórki rozwijają się z różnych linii krwiotwórczych (prekursorów [[Szpik kostny|szpikowych]]), a zatem nie mogą być tymi samymi komórkami<ref>{{Cytuj |autor = Christopher B. Franco, Ching-Cheng Chen, Micha Drukker, Irving L. Weissman, Stephen J. Galli |tytuł = Distinguishing mast cell and granulocyte differentiation at the single cell level |czasopismo = Cell stem cell |data = 2010-04-02 |data dostępu = 2020-01-27 |issn = 1934-5909 |wolumin = 6 |numer = 4 |s = 361–368 |doi = 10.1016/j.stem.2010.02.013 |pmid = 20362540 |pmc = 2852254}}</ref>.
 
Najczęściej można spotkać je w okolicy niewielkich naczyń krwionośnych w narządach stykających się ze środowiskiem zewnętrznym, w tkance łącznej (otrzewna) lub wokół nerwów.
[[Jądro komórkowe]] jest niewielkie, [[chromatyna]] skondensowana, [[aparat Golgiego]] jest dobrze rozbudowany, pozostałe [[Organellum|organella]] są słabo rozwinięte. W [[cytoplazma|cytoplazmie]] znajdują się liczne, ciemne, zasadochłonne ziarna, mające właściwość [[metachromazja|metachromazji]]. [[Błona komórkowa]] tworzy liczne [[Mikrokosmek|mikrokosmki]]. Ziarnistości mastocytów są bogate w [[histamina|histaminę]] i [[heparyna|heparynę]]. Ponadto pobudzone wydzielają [[prostaglandyny]] i [[cytokiny]] (np. [[interleukina 4|interleukinę 4]] i [[TNF-α]]). Zawierają również [[proteazy]] (np. tryptazę lub chymazę). Na ich powierzchni znajduje się receptor FcεRI wiążący [[Immunoglobuliny E|przeciwciała IgE]]. Mastocyty zostały odkryte i opisane po raz pierwszy przez [[Paul Ehrlich|Paula Ehrlicha]] w 1876 roku.
 
Są elementem [[Układ odpornościowy|układu immunologicznego]] i biorą udział w obronie organizmu przed [[Pasożytnictwo|pasożytami]], [[bakterie|bakteriami]] i innymi drobnoustrojami. Odgrywają rolę zarówno w mechanizmach odpowiedzi immunologicznej wrodzonej oraz nabytej. Ich zasadniczą rolą jest wywoływanie lokalnego [[Zapalenie|stanu zapalnego]] (m.in. [[alergia|alergie]]) w reakcji na czynniki egzogenne. Pełnią istotną rolę w rozpoznawaniu antygenów patogenów (wirusy i bakterie), ich rola w mechanizmach nabytej odpowiedzi immunologicznej opiera się na zdolności do prezentowania antygenu oraz różnorodnego działania uwalnianych cytokin i innych czynników humoralnych. W procesie rozwoju reakcji zapalnych, w tym alergicznych, substancje wydzielane w dużych ilościach (mediatory preformowane i syntetyzowane de novo) przez mastocyty (degranulacja) mogą wywoływać objawy układowe, w tym [[Anafilaksja|wstrząs anafilaktyczny]]. Bezpośredni sygnał do degranulacji (degranulacja to gwałtowne uwolnienie na zewnątrz zawartości ziarnistości) stanowi między innymi reakcja [[antygen]]u z przeciwciał<nowiki/>amiprzeciwciałami IgE znajdującymi się na powierzchni błony komórkowej komórki tucznej. Sygnałem indukującym degranulację może być też związanie wzorców drobnoustrojów przez inne receptory (w tym TLR).
 
Substancje uwolnione przez mastocyt powodują degradację składników [[Macierz pozakomórkowa|macierzy pozakomórkowej]], poszerzenie kapilar, napływ [[granulocyty|granulocytów]] – skutkiem tego jest powstawanie stanu zapalnego.