Perystaltyka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
PBbot (dyskusja | edycje)
wstawienie {{Kontrola autorytatywna}}
m Usunięto kategorię "Fizjologia"; Dodano kategorię "Fizjologia zwierząt" za pomocą HotCat, drobne redakcyjne, WP:SK+ToS+mSI+Bn
Linia 1:
'''Perystaltyka''' – aktywność motoryczna w [[przewód pokarmowy|przewodzie pokarmowym]], która powoduje przesuwanie [[pokarm]]u z przełyku aż do jego końcowego odcinka, czyli [[odbytnica|odbytnicy]]. Potocznie mianem perystaltyki określa się czasem wyłącznie ruchy perystaltyczne w jelicie.
 
== Przełyk ==
[[Przełyk]] jest to mięśniowa tuba, której ściana zbudowana jest z dwóch warstw mięśni: zewnętrznej ułożonej podłużnie i wewnętrznej o ułożeniu okrężnym<ref>Poza żołądkiem taką mięśniową budowę ma cały [[układ pokarmowy]]. Histologia. Kazimierz Ostrowski, Warszawa 1995. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Strony 603-604 {{ISBN|83-200-1869-2}}.</ref>. Skurcze mięśni są wywołane poprzez pokarm, który wywołuje tzw. zespół połykania (otworzenie [[górny zwieracz przełyku|zwieracza górnego przełyku]]). Powstaje tak zwany skurcz pierwszorzędowy (pierwotny), rozpoczynający się przy [[gardło|gardle]], który ma prędkość 4&nbsp;cm/s i przechodzi przez przełyk po 5–6 sekundach. Siła fali perystaltycznej narasta wraz z odległością od gardła, tak że po dojściu do żołądka powoduje otworzenie [[dolny zwieracz przełyku|zwieracza dolnego przełyku]]. Czynność motoryczna przełyku obejmuje ponadto ruchy drugorzędowe (na skutek zalegania cząsteczek pokarmu, niezwiązane z połykaniem) oraz trzeciorzędowe (spontaniczne nieskoordynowane skurcze).
 
W pozycji pionowej przez przełyk najszybciej przechodzą płyny (około 1 sekundy), wolniej pokarmy (około 6 sekund). Człowiek stojący na głowie może jeść i pić. Pokarmy ciepłe przyspieszają perystaltykę przełyku, natomiast lodowate spowalniają.
 
== Żołądek ==
[[GrafikaPlik:Ventriculus.svg|200px|thumb|200px|1. dno
1. dno
<br />2. krzywizna większa
<br />3. trzon
Linia 28 ⟶ 27:
Skurcze drugiej części są regulowane w sposób autonomiczny i nie podlegają dużej regulacji ze strony [[nerw]]ów i [[hormony zwierzęce|hormonów]]. Główną rolą skurczy jest mieszanie i rozdrabnianie pokarmów. Są one generowane przez [[rozrusznik (żołądek)|rozrusznik]], znajdujący się na 2/3 górnych krzywizny większej i podążają w stronę odźwiernika. Po dojściu fali do odźwiernika ten zamyka się i fala perystaltyczna zawraca (retropulsja). Do dwunastnicy mogą przejść jedynie płyny oraz bardzo rozdrobniony pokarm. Skurcze żołądka są potęgowane przez gastrynę oraz nerw błędny, natomiast sekretyna hamuje motorykę.
 
Opróżnianie żołądka jest hamowane, jeżeli w [[opuszka dwunastnicy|opuszce dwunastnicy]] są obecne [[tłuszcze]], produkty trawienia [[białka|białek]] oraz cukry proste.
 
== Jelito cienkie ==
Linia 75 ⟶ 74:
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Fizjologia zwierząt]]
[[Kategoria:Układ pokarmowy człowieka]]