Stanisław Brzosko
Stanisław Brzosko ps. Socha (ur. 29 marca 1922 w Klimontowie (obecnie Sosnowiec), zm. 22 grudnia 2020) – polski wojskowy, żołnierz polskiego ruch oporu w czasie II wojny światowej, powstaniec warszawski.
podpułkownik | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1939–1945 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca 2 kompanii Batalionu „Kiliński” |
Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa: |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujW 1931 roku przeprowadził się do Białegostoku, gdzie uczęszczał do Gimnazjum im. Zygmunta Augusta oraz był członkiem działającej przy nim Drużyny Harcerskiej im. Adama Mickiewicza. Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku służył w białostockiej obronie przeciwlotniczej, a następnie brał udział jako ochotnik w obronie Grodna przed Armią Czerwoną. Po zakończeniu walk powrócił do Białegostoku, a następnie przeniósł się do Warszawy.
W stolicy zdał maturę i rozpoczął studia na konspiracyjnym Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej, działającej wówczas jako Państwowa Wyższa Szkoła Techniczna. Jednocześnie wstąpił w szeregi Związku Walki Zbrojnej, gdzie służył w batalionie „Vistula” (późniejszy batalion „Kiliński”). W 1942 roku ukończył konspiracyjną szkołę podchorążych i został awansowany do stopnia kaprala podchorążego.
Podczas powstania warszawskiego walczył w rejonie ul. Marszałkowskiej, biorąc udział w zdobyciu budynku Dyrekcji MZK oraz gmachu Poczty Głównej przy pl. Napoleona. Był uczestnikiem wszystkich sześciu szturmów na gmach PASTy. W nocy 30/31 sierpnia 1944 roku brał udział w próbie przebicia się na Starówkę, następnie walczył w linii obrony Nowego Światu, gdzie w dniu 8 września 1944 roku został ranny podczas bombardowania kina Colosseum. Przebywał w szpitalach polowych przy ul. Brackiej 23, Mokotowskiej 55 i Koszykowej 50. Rozkazem komendanta I obwodu Warszawskiego Okręgu AK z dn. 27 września 1944r. został on awansowany na stopień podporucznika.
Po upadku powstania dostał się do niewoli niemieckiej (nr jeniecki 305004). Był więziony w Stalagu IV B Zeithain, gdzie przebywał w tamtejszym szpitalu obozowym (Kriegsgefangenen-Lazarett), natomiast w styczniu 1945 roku został wywieziony do Stalagu XI B Fallingbostel oraz Oflagu II D Gross Born. Stamtąd w kolumnie marszowej dotarł do Stalagu X B Sandbostel oraz Oflagu X C Lübeck. Tam doczekał wyzwolenia, następnie wstąpił w szeregi 10 Brygady Kawalerii Pancernej Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
Do kraju powrócił w 1947 roku. Nie ujawnił swojej przynależności do Armii Krajowej oraz udziału w powstaniu warszawskim, co pozwoliło mu uniknąć represji komunistycznych. W 2014 roku został awansowany do stopnia podpułkownika rezerwy.
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Walecznych
- Krzyż Armii Krajowej
- Warszawski Krzyż Powstańczy
- Medal „Pro Memoria”
- Odznaka Batalionu „Kiliński”
Bibliografia
edytuj- Stanisław Brzosko. www.1944.pl. [dostęp 2020-12-28]. (pol.).
- Stanisław Brzosko. www.cmjw.pl. [dostęp 2020-12-28]. (pol.).