Stanisław Zamorski

polski Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Stanisław Zamorski (ur. 30 listopada 1895 w Budzanowie, zm. 7 marca 1971 w Warszawie[1][2]) – Polak, członek AK, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Stanisław Zamorski
Data i miejsce urodzenia

30 listopada 1895
Budzanów

Data i miejsce śmierci

7 marca 1971
Warszawa

Narodowość

Polska

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Życiorys

edytuj

Od początku okupacji niemieckiej Stanisław Zamorski mieszkał we wsi Kopaniny w okolicach Jasła razem z rodziną, ukrywając się przed Gestapo. Utrzymywał się z handlu i pracy jako robotnik rolny. Był kwatermistrzem oddziału Armii Krajowej. W sierpniu 1944 r. podczas grzybobrania znalazł nieprzytomną Renę Weidler[3], która po ucieczce z getta w Stanisławowie (dzisiejszy Iwano-Frankiwsk) ukrywała się w różnych miejscowościach, przez 2 miesiące wędrowała po Karpatach i dołączyła do ukrywających się w lesie przylegającym do Kopaniny grupy Żydów, z którymi rozstała się, gdy ci skierowali się do wsi Osobnica. Zamorski posilił i pod osłoną nocy bezpiecznie ukrył Weidler w rodzinnym domu. Zorganizował dla niej fałszywe dokumenty na nazwisko Irena Ostrowska i utrzymywał, że jest ona jego kuzynką. Razem z Anastazją Zamorską ukrywał Weidler (po wojnie nazwisko po mężu Kreinik[4], inna pisownia Krainik, Krajnik) przez pół roku, do stycznia 1945 r. Po nadejściu Armii Czerwonej Zamorski odwiózł Weidler do Rzeszowa, skąd kobieta wyjechała do Katowic, potem do Niemiec i stamtąd do Toronto (Kanada). Ponowny kontakt między Zamorskim a uratowaną został nawiązany w 1945 r. za pośrednictwem Henryka Birencwaiga i utrzymywał się do 1948 r.[1] Rena Weidler (Kreinik) przeżyła ok. 95 lat i do śmierci mieszkała w Toronto.

Pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 6L-4-7)[5].

Stanisław Zamorski został uznany za Sprawiedliwego wśród Narodów Świata 11 listopada 2019 r. Razem z nim uhonorowano tym samym odznaczeniem Anastazję Zamorską[4][6].

Przypisy

edytuj
  1. a b Aleksandra Namysło, „Trafiłam na ludzi nadzwyczajnych”. Historia Stanisława Zamorskiego. Polscy Sprawiedliwi, Mateusz Szczepaniak, Klara Jackl (red.) [online], sprawiedliwi.org.pl, luty 2020 [dostęp 2020-12-25].
  2. Zamorski Stanisław data śmierci 07.03.1971 » Zmarły « www.nekrologi-baza.pl [online] [dostęp 2020-12-25] (pol.).
  3. Rena Weidler [online], geni_family_tree [dostęp 2023-03-24] (pol.).
  4. a b The Righteous Among The Nations [online], The Righteous Among The Nations [dostęp 2020-12-25].
  5. Stanisław Zamorski [hasło w wyszukiwarce cmentarnej] [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2024-01-23].
  6. Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2020 [online], yadvashem.org, styczeń 2020, s. 116.