Staw piszczelowo-strzałkowy
Staw piszczelowo-strzałkowy (łac. articulatio tibiofibularis) – w anatomii człowieka, górna część ścisłego, ale sprężystego, połączenia kości piszczelowej i strzałki. Na połączenie kości goleni składa się ponadto część dolna – więzozrost piszczelowo-strzałkowy oraz w części środkowej – błona międzykostna goleni.
Powierzchnie stawowe edytuj
Obie powierzchnie stawowe są owalnego kształtu, płaskie („równe”), mniej więcej tej samej wielkości. Płaska powierzchnia stawowa strzałkowa (łac. facies articularis fibularis) zlokalizowana jest na kłykciu bocznym kości piszczelowej[1]. Powierzchnia stawowa strzałkowa skierowana jest ku dołowi, ku tyłowi i bocznie[1], i przylega do powierzchni stawowej głowy strzałki (łac. facies articularis capitis fibulae)[1][2].
Torebka stawowa edytuj
Torebka stawowa przyczepia się przekraczając granicę chrząstki stawowej jedynie z przodu na kości piszczelowej, a z tyłu na strzałce. Na piszczeli torebka obejmuje fragment linii nasadowej, na strzałce linia nasadowa znajduje się poniżej przyczepu. Z tylną ścianą torebki styka się zachyłek podkolanowy, który tylko czasami (20%) łączy się z jamą stawową, tworząc wówczas potencjalną drogę szerzenia się np. stanów zapalnych z jamy stawowej stawu kolanowego.
Więzadła edytuj
Na przedniej i tylnej powierzchni torebki stawowej biegną wzmacniające pasma tkanki włóknistej. Odpowiednio są to: więzadło przednie głowy strzałki (łac. ligamentum capitis fibulae anterius) i więzadło tylne głowy strzałki (łac. ligamentum capitis fibulae posterius). Śledząc kierunek przebiegu więzadeł od głowy strzałki: biegną one poprzecznie lub nieco skośnie do góry[a], przyśrodkowo, do odpowiednich miejsc kłykcia bocznego kości piszczelowej.
Ruchy edytuj
Ruchomość w stawie jest niewielka. Na staw przenosi się odchylenie kostki bocznej w stawie skokowym górnym podczas zgięcia grzbietowego stopy. Przy zgięciu stawu kolanowego mięsień dwugłowy uda może przesuwać głowę strzałki do tyłu.
Strzałka, w tym staw piszczelowo-strzałkowy, nie bierze udziału w budowie stawu kolanowego i nie wpływa na jego ruchomość[2].
Uwagi edytuj
- ↑ Na rycinie 388 (s. 592, op. cit.) przebieg włókien więzadła przedniego głowy strzałki zdecydowanie skośny; na rycinie 390 (s. 594, op. cit.) przebieg włókien więzadła tylnego głowy strzałki niemal pionowy.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Michał Reicher: Kości goleni • Kość piszczelowa • Koniec bliższy. W: Michał Reicher: Anatomia człowieka. Współautorzy: Tadeusz Bilikiewicz, Stanisław Hiller, Eugenia Stołyhwo; Przerobili i uzupełnili: E. Sieńkowski, T. Dzierżykray-Rogalski, W. Łasiński, S. Zawistowski, Z. Zegarska; Pod redakcją Wiesława Łasińskiego. Wyd. XI (VII). T. I (Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła. Mięśnie.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 557. ISBN 83-200-2110-3.
- ↑ a b Michał Reicher: Kości goleni • Strzałka • Koniec bliższy. W: Michał Reicher: Anatomia człowieka. Współautorzy: Tadeusz Bilikiewicz, Stanisław Hiller, Eugenia Stołyhwo; Przerobili i uzupełnili: E. Sieńkowski, T. Dzierżykray-Rogalski, W. Łasiński, S. Zawistowski, Z. Zegarska; Pod redakcją Wiesława Łasińskiego. Wyd. XI (VII). T. I (Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła. Mięśnie.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 561. ISBN 83-200-2110-3.
Bibliografia edytuj
- Michał Reicher: Połączenia kości goleni • Staw piszczelowo-strzałkowy. W: Michał Reicher: Anatomia człowieka. Współautorzy: Tadeusz Bilikiewicz, Stanisław Hiller, Eugenia Stołyhwo; Przerobili i uzupełnili: E. Sieńkowski, T. Dzierżykray-Rogalski, W. Łasiński, S. Zawistowski, Z. Zegarska; Pod redakcją Wiesława Łasińskiego. Wyd. XI (VII). T. I (Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła. Mięśnie.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 600–1. ISBN 83-200-2110-3.
