Stefan Bułaszewski

Stefan Bułaszewski (ur. 11 września 1916) – polski, „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.

Stefan Bułaszewski
Data urodzenia

11 września 1916

Narodowość

polska

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Życiorys edytuj

W trakcie II wojny światowej zamieszkiwał w Łomiankach nieopodal Warszawy (dystrykt warszawski, Generalne Gubernatorstwo). W 1943 r., jako członek Armii Krajowej, wykonywał działania konspiracyjne. Podczas jednego z nich, spotkał przypadkiem Żydówki: 23-letnią Marię Justman i jej cioteczną siostre, 18-letnią Malę Korenschtein, które uciekły z płonącego getta w Warszawie i ukrywały się nieopodal. Stefan Bułaszewski znał Marię z czasów szkolnych. Jej rodzice byli ponadto właścicielami budynku, w którym mieszkał wraz ze swoimi rodzicami. Z tego względu, postanowił zaopiekować się dziewczynami. Początkowo przynosił im do lasu ubrania, z czasem umieścił je w budynku gospodarczym, należącym do jego rodziców. Po pewnym czasie zaczął szukać dla nich bardziej komfortowego i bezpieczniejszego schronienia. Wynajął pokój w sąsiedniej wiosce (Dąbrowa). Pokój ten cały czas pozostawał zamknięty a okna były zasłonięte czarnym papierem[1]. Stan ten nie wzbudzał podejrzeń, bowiem Stefan pracował jako stróż nocny w garbarni w Łomiankach i po pracy musiał się wysypiać. Czarna zasłona na oknie była z kolei zgodna z niemieckim nakazem zaciemniana na wypadek nalotu. W pokoju mieszkał razem z Marią, której podarował metrykę swojej siostry[2]. Mala nie chciała przebywać w okolicy, bojąc się rozpoznania. Stefan znalazł dla niej pracę u znajomego rolnika pod Siedlcami[3][4][5].

Stefan i Maria przebywali w Dąbrowie do listopada 1944 r., gdy cała ludność tych okolic została przez Niemców wysiedlona z powodu zbliżającej się Armii Czerwonej. Udali się do Lasek, gdzie przebywali aż do stycznia 1945 r. i wkroczenia Sowietów. Dzięki jego zaangażowaniu, Maria i Mala przetrwały wojnę i obie pozostały w Polsce po jej zakończeniu. Stefan poślubił Marię, z którą miał siedmioro dzieci[4][3].

11 sierpnia 1982 r. Instytut Jad Waszem uhonorował Stefana Bułaszewskiego medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata[3].

Przypisy edytuj

  1. Według jednego ze źródeł, ukrywał ją w piwnicy domu przy ul. Majowej. Por. Spacer trzeci. Zwiedzamy Cmentarz Parafialny w Kiełpinie
  2. Diamenty człowieczeństwa. Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką, Dodatek IPN
  3. a b c Stefan Bułaszewski, Instytut Yad Vashem
  4. a b Historia pomocy - Bułaszewski Stefan | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2023-06-28].
  5. Stefan Bułaszewski, Historia pomocy Żydom w Łomiankach

Bibliografia edytuj

  • Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata: ratujący Żydów podczas Holocaustu: Polska, red. I. Gutman, Kraków 2009