Strofa onieginowska

Strofa onieginowska – zastosowany przez Aleksandra Puszkina w Eugeniuszu Onieginie typ strofy rymowej. 14 wersów napisanych jambem 4-stopowym, zawierający następujący układ rymów ababccddeffegg. W oryginale rosyjskim rymy a, c, i e są żeńskie, a rymy b, d, f i g męskie. Sprawa oddawania skomplikowanego schematu strofy w przekładzie na język polski była kwestią dyskusyjną. Formę strofy odwzorowali dokładnie w swoich tłumaczeniach Leo Belmont[1] i Julian Tuwim[2]. Natomiast Adam Ważyk w swojej wersji zmienił układ rymów z uwagi na praktyczną trudność pisania po polsku z użyciem rymów męskich[3]

Więc kogo kochać? Komu wierzyć?
Kto nie zgotuje nigdy zdrad?
Kto naszym łokciem będzie mierzyć
Z usłużną miną – cały świat?
Kto o nas fałszu nie powtórzy?
Kto da przytułek podczas burzy?
Kto się nie zlęknie naszych plam?
Kto się nie znudzi nigdy nam?
– O, ty, co widma szukasz mylnie,
Porzuć wysiłków próżnych rój
I, czytelniku drogi mój,
Samego siebie kochaj silnie,
Boć tylko w sobie – dobrze zważ
– Taki uprzejmy przedmiot masz!
(tłum. Leo Belmont)

Przypisy edytuj

  1. Aleksander Puszkin Eugeniusz Oniegin, Przełożył Leo Belmont, Warszawa 2016, seria Arcydzieła literatury rosyjskiej - kolekcja Hachette.
  2. Teresa Kostkiewiczowa, Onieginowska strofa [w:] Michał Głowiński, Teresa Kostkiewiczowa, Aleksandra Okopień-Sławińska, Janusz Sławiński.Słownik terminów literackich, Wrocław 2002.
  3. Wiktor Jarosław Darasz, Mały przewodnik po wierszu polskim, Kraków 2003, s.154.