Subsidium charitativum

Subsidium charitativum (dosłownie: wsparcie miłosierne) – niezbyt wysoka[potrzebny przypis] danina płacona przez zwolnione z podatków duchowieństwo. Była to opłata dobrowolna, jednak zwyczajowo przyjęło się, że w przypadku uchwalenia przez sejm podatku nadzwyczajnego należało ją uiścić. Ustanawiana okazjonalnie, czasami na prośbę sejmu, np. sejmu koronacyjnego w 1502 r[1]. W 1621 roku podczas synodu w Piotrkowie prymas Jan Wężyk przeprowadził uchwalenie subsidium charitativum w ramach finansowego wsparcia króla szykującego się do walki z Turcją[2]

Subsidium charitativum było odpowiednikiem hiberny podatku płaconego na utrzymanie wojska w zimie przez ludność dóbr królewskich. Nazwa wsparcie miłosierne miała podkreślać, że majątki kościelne są wolne od płacenia normalnych podatków[3]. Po zniesieniu hiberny w 1775 r. ludność z dóbr duchownych została obciążona obowiązkiem corocznego płacenia subsidium charitativum w ustalonej kwocie. Podatek ten pobierany był jeszcze w okresie Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego jednak miał charakter podatku gruntowego[4].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Fryderyk Papée, Aleksander Jagiellończyk, wyd. 2, Kraków: Universitas, 1999, ISBN 97883-242-2496-8.
  2. Wincenty Przyałgowski, Żywoty biskupów wileńskich. T. Petersburg 1859, s. 82.
  3. Tadeusz Łepkowski, Słownik historii Polski. Warszawa 1973, s.470
  4. Antoni Mączak, Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku. Warszawa 1981, Tom 2, s.347

Bibliografia edytuj

  • Tadeusz Łepkowski: Słownik historii Polski. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973.
  • Antoni Mączak: Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1981.