Szuwar
Szuwar – strefa roślin przybrzeżnych (helofitów), występujących w litoralu jezior, rzek i wód przejściowych oraz ich dolinach. Wyróżnia się szuwar niski (bliżej brzegu), na który składają się głównie turzyce, oraz szuwar wysoki (budowany przez np. trzcinę, pałkę szerokolistną, oczeret jeziorny).
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Las-soltysowicki_003.jpg/220px-Las-soltysowicki_003.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Lublin_wrotkow_rzeka_bystrzyca_%28dop%C5%82yw_wieprza%292.jpg/220px-Lublin_wrotkow_rzeka_bystrzyca_%28dop%C5%82yw_wieprza%292.jpg)
Szuwary są miejscem, gdzie składa i wysiaduje swoje jaja wiele ptaków wodnych. Są to zbiorowiska azonalne – występują na brzegach wód w różnych strefach klimatycznych[1].
W języku polskim nazwa „szuwar” jest jednocześnie jedną z ludowych nazw tataraku[2].
Rodzaje szuwarów
edytujZbiorowiska szuwarów zgrupowane są w klasie Phragmitetea R. Tx. & Prsg. 1942. Zespoły wyróżnia się w większości przypadków na podstawie dominacji poszczególnych gatunków charakterystycznych[3].
- szuwary wysokie (właściwe, All. Phragmition), np.:
- szuwar oczeretowy (Scirpetum lacustris), potocznie nazywany sitowiem.
- szuwar szerokopałkowy (Typhetum latifoliae)
- szuwar wąskopałkowy (Typhetum angustifoliae)
- szuwar tatarakowy (Acoretum calami)
- szuwar trzcinowy (Phragmitetum communis)
- szuwar jeżogłówki gałęzistej (Sparganietum erecti)
- szuwar przęstki pospolitej (Hippuridetum vulgaris)
- szuwar strzałki wodnej i jeżogłówki pojedynczej (Sagittario-Sparganietum emersi)
- szuwar ponikła błotnego (Eleocharitetum palustris)
- szuwar skrzypowy (Equisetetum limosi)
- szuwar mannowy (Glycerietum maximae)
- szuwary wielkoturzycowe (All. Caricion elatae, =Magnocaricion), np.:
- szuwar kosaćcowy (Iridetum pseudacori)
- szuwar turzycy prosowej (Caricetum paniculatae)
- szuwar turzycy błotnej (Caricetum acutiformis)
- szuwar turzycy zaostrzonej (Caricetum gracilis)
- szuwar z turzycą sztywną (Caricetum elatae)
- szuwar mozgowy (Phalaridetum arundinaceae)
- szuwary nad wodami płynącymi lub na obszarach źródliskowych (All. Sparganio-Glycerion fluitantis), np.:
- szuwar z manną jadalną (Sparganio-Glycerietum fluitantis)
- szuwar z manną fałdowaną (Glycerietum plicatae)
- szuwar rukwiowy (Nasturtietum officinalis)
Gospodarcze znaczenie mają:
- szuwar mannowy (Glycerietum maximae) – koszony na ściółkę.
- szuwar mozgowy (Phalaridetum arundinaceae) – dostarczający siana.
Za zbiorowiska szuwarowe uważane są również nadmorskie łąki z klasy Juncetea maritimi[1].
W literaturze niebotanicznej zdarza się rozróżnienie na szuwary (odpowiadające mniej więcej szuwarom niskim, turzycowym) i oczerety (odpowiadające mniej więcej szuwarom właściwym, wysokim)[4][5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Józef Prończuk: Świat roślin. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1979, s. 436, 489. ISBN 83-01-00225-5.
- ↑ Czesława Trąba, Paweł Wolański, Krzysztof Rogut: Rośliny dziko występujące i ich zastosowanie. Przewodnik po wybranych gatunkach. Rzeszów: Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „PRO CARPATHIA”, 2012, s. 170. ISBN 978-83-61577-26-3.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 230-243. ISBN 978-83-01-14439-5. (pol.).
- ↑ Szata roślinna. www.olecko.info, 25 października 2006. [dostęp 2014-05-18]. (pol.).
- ↑ Stanisław Bernatowicz , Paweł Wolny , Botanika dla limnologóe i rybaków, wyd. II zmienione i uzupełnione, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974, s. 283 .