Tlen trypletowy

forma tlenu cząsteczkowego

Tlen trypletowy – podstawowa (o najniższej energii) forma tlenu cząsteczkowego (O2), zawierająca dwa niesparowane elektrony (dwurodnik[1]).

Formy tlenu:
1: tlen trypletowy
2: tlen singletowy
3: wolny rodnik ponadtlenkowy
4: nadtlenek wodoru
5: rodnik hydroksylowy.
Forma trypletowa: •O:O• lub •O-O• oznaczana jest jako: 3O2

Każda kropka oznacza jeden elektron, kreska – dwa elektrony tworzące wiązanie. Sparowane elektrony niewiążące zostały pominięte.

Tlen trypletowy ulegając niepełnej, czyli mniej niż czteroelektronowej, redukcji (np. w reakcji tworzącej dwie cząsteczki wody), tworzy formy posiadające jakąś ilość niesparowanych elektronów – te formy tlenu noszą nazwę reaktywnych form tlenu (RFT)[2]. Tlen O2 w stanie podstawowym (trypletowym) jest podwójnym wolnym rodnikiem, skąd wynika m.in. jego reaktywność. Powoduje to również, że jest on doskonałym utleniaczem w procesach wewnątrzkomórkowych, może jednak powodować w komórkach duże szkody. Zapobiegają temu przeciwutleniacze m.in. witaminy C i E.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Diradicals, [w:] A.D. McNaught, A. Wilkinson, Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI10.1351/goldbook.D01765, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
  2. 1.2 Co to są reaktywne formy tlenu?. W: Grzegorz Bartosz: Druga twarz tlenu. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 19, seria: Środowisko. ISBN 978-83-01-13847-9.