Towarzystwo Republikanów Polskich

Towarzystwo Republikanów Polskich (inna nazwa: Towarzystwo Republikantów Polskich) – tajna polska organizacja niepodległościowa, zawiązana w Warszawie 1 października 1798 w porozumieniu z Deputacją Polską[1]. TRP wzorowało się na republice Francji i liczyło na jej pomoc[2]. Swą działalność prowadziło prawdopodobnie do połowy roku 1801[3].

Tadeusz Kościuszko

Program polityczny edytuj

W swoim programie politycznym głosiło wskrzeszenie niepodległego państwa polskiego, które według Towarzystwa miało być demokratyczną republiką z suwerenną władzą parlamentu, wybieranego na podstawie cenzusu majątkowego. Na jego czele stanął Dozór Główny, który przygotował projekt ustawy znoszącej przywileje stanowe w Polsce.

Zasięg działania edytuj

Działało w trzech zaborach, głównie w pruskim i w Krakowie[2]. Nawiązało kontakt organizacyjny z Deputacją Polską w Paryżu. Po 1800 r., gdy nie liczono już na Francję, działalność TRP osłabła i niebawem ustała[2].

Działacze edytuj

Za swojego przywódcę uznawało Tadeusza Kościuszkę, przebywającego na emigracji w Paryżu. Głównymi działaczami byli: Jan Alojzy Orchowski, Rajmund Rembieliński, Andrzej Horodyski i Erazm Mycielski, K. Eisbach[2].

Przypisy edytuj

  1. Tadeusz Łepkowski, Słownik historii Polski, Warszawa 1973, s. 500.
  2. a b c d Towarzystwo Republikanów Polskich, [w:] Józef Czyżewski (red.), Słownik historii Polski, wyd. VI, Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, 1973, s. 500.
  3. T. 4: Oświecenie. W: Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1966, s. 499.