Wikipedia

Tramwaje w Zagrzebiu

system komunikacji tramwajowej w stolicy Chorwacji

Tramwaje w Zagrzebiu – system komunikacji tramwajowej działający w Zagrzebiu. Składa się z 15 linii dziennych oraz z 4 linii nocnych. Prześwit toru wynosi 1000 mm. Tramwaje w Zagrzebiu uruchomiono w 1891, początkowo jako konne, które zelektryfikowane zostały w 1910. Przewozy prowadzi przedsiębiorstwo Zagrebački Električni Tramvaj (ZET).

Tramwaje w Zagrzebiu
tramwaj
Ilustracja
Wagon TMK 2200 w Zagrzebiu
Państwo

 Chorwacja

Lokalizacja

Zagrzeb

Organizator

Miasto Zabrzeb

Operator

Zagrebački Električni Tramvaj

Liczba linii

19

Lata funkcjonowania

od 1891

Infrastruktura
Rozstaw szyn

1000

Strona internetowa

Historia edytuj

Tramwaje konne edytuj

 
Mapa sieci tramwajowej w Zagrzebiu na przestrzeni dziejów

Szybko rozwijający się w XIX wieku Zagrzeb potrzebował dobrej komunikacji miejskiej, ponieważ uruchomione w 1884 omnibusy miały charakter sezonowy i zawoziły turystów wyłącznie z dworca kolejowego do hotelu. W 1885 rozpoczęły się dyskusje na temat uruchomienia tramwaju konnego, a w 1887 przedstawiono projekt, który zakładał poprowadzenie tramwaju konnego od Zagrzebia do Samoboru. Władze miejskie projekt jednak odrzuciły ze względu na brak funduszy[1].

Ze względu na budowę linii kolejowej w 1889 pomysł budowy tramwajów powrócił. 7 marca 1891 podpisano umowę zgodnie, z którą Gautier miał zbudować linię w ciągu 6 miesięcy. Dopiero 11 maja rozpoczęły się prace budowlane przy linii. Przyczyną opóźnienia były problemy finansowe inwestora. Prace torowe wykonywała firma Gfrörer Muskovics z Budapesztu. Oddanie do eksploatacji pierwszego odcinka linii nastąpiło 5 września 1891 na dwa dni przed zakładanym terminem[1]. Zagrzeb liczył wówczas 82 tysiące mieszkańców. Budowa pierwszej linii zakończyła się W tym samym roku do Zagrzebia dotarła pierwsza linia kolejowa[2]. Uruchomienie komunikacji tramwajowej zbiegło się w czasie z otwarciem wystawy jubileuszowej rolnictwa i leśnictwa[1]. Pierwszym taborem były wagony konne Weitzer z Grazu. Wagony te były jednokonne, dwuosiowe o rozstawie szyn 760mm[1].

W 1906 miasto postanowiło przejąć komunikację miejską[1].

Tramwaje elektryczne edytuj

W 1910 Belgowie zbudowali pierwszą elektrownię w Zagrzebiu[1]. W tym samym roku zelektryfikowano istniejące linie, przekuwając je równocześnie na rozstaw 1000 mm. Wcześniej na terytorium dzisiejszej Chorwacji tramwaje elektryczne jeździły w Rijece, Puli, Opatii (Wszystkie te sieci były jednak zelektryfikowane od razu)[2].

W 1954 w pobliżu cmentarza Mirogoj, na bardzo stromym odcinku (spadek 9%), nastąpił wypadek, w wyniku którego zginęło 19 pasażerów. Odcinek ten zaraz zamknięto. Był to jedyny przypadek zamknięcia odcinka sieci tramwajowej w mieście[2].

W 1978 wybudowano linię na drugą stronę Sawy do budowanego wówczas osiedla Sopot[2].

W latach 90. przeprowadzono program modernizacji infrastruktury tramwajowej. W 2000 otwarto dwa nowe odcinki Jarun – Prečko i Dubrava – Dubec[2].

Linie tramwajowe edytuj

Dzienne edytuj

 
  • 1 – Zapadni kolodvor – Plac bana Josipa Jelačića – Borongaj
  • 2 – Črnomerec – Jukićeva, Glavni kolodvor, Autobusni kolodvor, Žitnjak – Savišće
  • 3 – Ljubljanica – Ulica grada Vukovara – Savišće
  • 4 – Savski most – Glavni kolodvor – Dubec
  • 5 – Prečko – Ulica grada Vukovara, Autobusni kolodvor – Dubrava
  • 6 – Črnomerec – Plac bana J. Jelačića, Glavni kolodvor – Sopot
  • 7 – Savski most – Velesajam, Autobusni kolodvor – Dubec
  • 8 – Mihaljevac – Draškovićeva, Autobusni kolodvor – Zapruđe
  • 9 – Ljubljanica – Glavni kolodvor – Borongaj
  • 11 – Črnomerec – Plac bana Josipa Jelačića – Lubec
     
    Replika zabytkowego Zagrzebskiego konnego tramwaju
  • 12 – Ljubljanica – Plac bana Josipa Jelačića – Dubrava
  • 13 – Žitnjak – Ulica grada Vukovara, Savska, Plac bana J. Jelačića, Glavni kolodvor, Trg žrtava fašizma – Plac Kvaternikov
  • 14 – Mihaljevac – Plac bana J. Jelačića, Savska, Velesajam – Zapruđe
  • 15 – Mihaljevac – Dolje
  • 17 – Prečko – Horvaćanska, Savska, Plac bana J. Jelačića, Plac žrtava fašizma, Zvonimirova – Borongaj

Nocne edytuj

  • 31 – Zapadni kolodvor – Plac bana J. Jelačića – Glavni kolodvor, Autobusni kolodvor, Avenija Dubrovnik – Savski most
  • 32 – Prečko – Plac bana J. Jelačića, Plac hrvatskih velikana – Borongaj
  • 33 – Dolje – Draškovićeva, Glavni kolodvor, Savska cesta, Ulica grada Vukovara – Savišće
  • 34 – Ljubljanica – Plac bana J. Jelačića, Glavni kolodvor, Draškovićeva – Dubec

Tabor eksploatowany edytuj

Flota tramwajowa w Zagrzebiu ulega szybkiej poprawie. Jeszcze na początku XXI wieku znaczną część taboru stanowiły produkowane od lat 50. dwuosiowe tramwaje z zakładów Ðuro Ðakovic, czechosłowackie Tatry T4 i KT4 z lat 70 i 80. oraz niemieckie GT6. W 2005 rozpoczęto eksploatacje nowych niskopodłogowych wagonów TMK2200 do maja 2009 dostarczono 140 tych 5 członowych 32 metrowych pojazdów. Dodatkowo zakupiono 2 trójczłonowe pojazdy TMK2300[2].

Zdjęcie Typ
  TMK 101
  TMK 201
  TP 591 (doczepa do TMK 101 i 201)
  TP 701 (doczepa do TMK 101 i 201)
  Tatra T4
  Tatra B4
  Tatra KT4
  Düwag GT6
  TMK 2100
  TMK 2200
  TMK 2300

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f ZET: ZET. [dostęp 2012-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-09)]. (chorw.).
  2. ↑ a b c d e f Marcin Stiasny. Tramwaje w byłej Jugosławii. „Świat kolei”. 2/2012, s. 46–51. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tramwaje_w_Zagrzebiu&oldid=68564872”