Trwałość pamięci

obraz Salvador Dalí

Trwałość pamięci lub Uporczywość pamięci (hiszp. La persistencia de la memoria) – jeden z najsłynniejszych obrazów surrealistycznych Salvadora Dalí, znany również pod niewłaściwymi nazwami Miękkie zegary lub Cieknące zegary.

Trwałość pamięci
La persistencia de la memoria
ilustracja
Autor

Salvador Dalí

Data powstania

1931

Medium

olej na płótnie

Wymiary

24,1 × 33 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Nowy Jork

Lokalizacja

Museum of Modern Art

Historia edytuj

Obraz powstał w 1931 r. Początkowo wystawiany był w paryskiej galerii Pierre Colle, od której został nabyty przez Juliena Levy’ego za 250 dolarów i w 1932 r. wystawiony w jego nowojorskiej galerii. W 1933 r. dzieło zostało zakupione przez Stanleya Resora, który uczynił je w 1934 r. donacją dla nowojorskiego Museum of Modern Art (MoMA). Wkrótce obraz stał się jednym z symboli surrealizmu, a także popkultury, będąc reprodukowany na kartach, pocztówkach oraz pojawiając się w filmach, filmach animowanych i komiksach (jak np. Tytus, Romek i A’Tomek w księdze XVIII).

Obraz edytuj

Obraz (o wymiarach 24,1 × 33 cm) łączy w sobie elementy fantazji i realności. Przedstawia zdeformowane tarcze trzech roztapiających się zegarów kieszonkowych na tle nadmorskiego krajobrazu. Czwarty, zamknięty, leży w lewym dolnym rogu, zjadany przez mrówki. Na środku kompozycji rozpoznać można ludzką postać, a jest to właściwie głowa (jak mówił Dali – paranoiczno-krytyczny camembert), być może autoportret artysty.

 
Rzeźba przed palmiarnią w Kew Gardens, inspirowana obrazem

Okoliczności powstania obrazu edytuj

Okoliczności powstania obrazu opisał sam Dalí w swojej autobiografii. Obraz powstał w Port Lligat, gdzie zwykli z Galą spędzać wakacje. Pewnego wieczoru Dalí, mimo wcześniejszych planów pójścia z przyjaciółmi do kina, postanowił z powodu zmęczenia i lekkiego bólu głowy pozostać w domu. Kiedy Gala wyszła, on nadal siedział przy stole rozmyślając o filozoficznych problemach „supermiękkości” wywołanych pod wpływem sera (stąd ów paranoiczno-krytyczny camembert), w związku z bardzo ostrym camembertem, jaki jedli na zakończenie kolacji. Następnie udał się do swojej pracowni, aby zgodnie ze swoim zwyczajem jeszcze raz spojrzeć na obraz. Był to pejzaż z okolic Port Lligat.
Wiedziałem, że klimat, jaki udało mi się w nim stworzyć, powinien stanowić tło jakiejś idei, jakiejś zaskakującej wizji, ale nie miałem najmniejszego pojęcia, co by to mogło być. Chciałem już zgasić światło, kiedy nagle „ujrzałem” rozwiązanie. Zobaczyłem dwa miękkie zegarki, z których jeden zwisał żałośnie z suchej gałęzi oliwnego drzewka[1].

Obraz a surrealizm edytuj

Obraz ten bardzo dobrze odzwierciedla cechy malarstwa surrealistycznego. Jego kompozycja jest mieszana i całkowicie brak w niej elementów kubizmu.

Przypisy edytuj

  1. Georg A.Weth Kuchnia katalońska Salvadora Dalí, Muza SA, Warszawa 2001 ISBN 83-7200-787-X.

Linki zewnętrzne edytuj