Tunel pod Przełęczą Kowarską

nieczynny tunel kolejowy w województwie dolnośląskim

Tunel pod Przełęczą Kowarskątunel znajdujący się pod Przełęczą Kowarską, pomiędzy miejscowościami Kowary i Ogorzelec. Znajduje się na linii kolejowej nr 308. Ma długość 1025 m i jest jednym z najdłuższych tuneli w Polsce[1].

Tunel pod Przełęczą Kowarską
ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kowary

Miejscowość

Ogorzelec

Przeszkoda

Przełęcz Kowarska

Rodzaj

tunel kolejowy

Liczba tub

1

Liczba portali

2

Zarządzanie
Płatny

nie

Położenie na mapie powiatu kamiennogórskiego
Mapa konturowa powiatu kamiennogórskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Tunel pod Przełęczą Kowarską”
Położenie na mapie powiatu karkonoskiego
Mapa konturowa powiatu karkonoskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Tunel pod Przełęczą Kowarską”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Tunel pod Przełęczą Kowarską”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Tunel pod Przełęczą Kowarską”
50,7635129°N 15,8663070°E/50,763513 15,866307

15 maja 1882 roku otwarto pierwszy odcinek linii kolejowej do Kowar. Budowa dalszego ciągu linii wymagała pokonania Przełęczy Kowarskiej położonej na wysokości 727 m n.p.m. Nachylenie torów byłoby dla pociągów zbyt strome, niezbędne stało się przebicie pod przełęczą tunelu. Prace rozpoczęto jesienią 1901 roku. Przeciągały się z powodu trudnego terenu, a także kilkukrotnej zmiany wykonawców. 4 czerwca 1905 r. tunelem przejechał pierwszy pociąg do Kamiennej Góry. Od tego czasu pociągi zaczęły kursować na linii kolejowej Kamienna GóraJelenia Góra[1]. Ukończona w 1932 r. elektryfikacja linii umożliwiła przejazd cięższych składów, których nie mogły wyciągnąć parowozy, ponadto radykalnie zmniejszyło się zanieczyszczenie powietrza. Po II wojnie światowej na mocy porozumienia władz radzieckich i polskich elektryfikację linii zlikwidowano i znów kursowały parowozy. Ostatni pociąg przejechał tunelem pod koniec lat 80., ale dopiero w 2007 roku formalnie go zamknięto[2].

Tunel pod Przełęczą Kowarską ma obudowę murowaną z kamieni. Przebiega po łuku, wskutek czego z jego środka nie widać wylotów i jest zupełnie ciemno. Po zamknięciu linii kolejowej niewielka część szyn została przez złomiarzy rozmontowana. Pojedyncza wymontowana przez złomiarzy szyna nadal znajduje się w tunelu, ale większa część torowiska jest nienaruszona. Część drewnianych podkładów przed tunelem wyniesiono. Tunel osmolony jest przez sadzę z parowozów[2].

Po zamknięciu tunelu stał się on atrakcją turystyczną i często jest zwiedzany, mimo że formalnie nie znajduje się na żadnym szlaku turystycznym. Opuszczony i nienaprawiany tunel przecieka. W jednym miejscu z jego bocznej ściany wypływa spory strumień wody, liczne przecieki znajdują się także na stropie i w wielu innych miejscach tunelu. Zimą wypływająca z nich woda zamarza tworząc sople[2].

Nad tunelem przebiega tzw. Droga Głodu[2].


Przypisy edytuj

  1. a b H.-J. Wenzel, G. Greß: Die Eisenbahn in Schlesien, Eisenbahnkurier Special 3/2005. EK-Verlag, Freiburg 2005.
  2. a b c d Drugie życie tunelu [online] [dostęp 2020-09-21].