Ulica Borzymowska w Warszawie

ulica w Warszawie

Ulica Borzymowska w Warszawie – jedna z ulic Targówka Mieszkaniowego, biegnąca od ulicy św. Wincentego do ulicy Trockiej.

Ulica Borzymowska w Warszawie
Targówek Mieszkaniowy
Ilustracja
Przedwojenna zabudowa ul. Borzymowskiej w 2010 r. Widoczne kamienice nr 11a (w głębi) i 13.
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Długość

590 m[1]

Przebieg
światła 0 m ul. św. Wincentego
100 m ul.Gościeradowska
240 m ul.Kolonijna
390 m ul.Dalanowska
460 m ul.Lusińska
530 m ul.Chyrowska
590 m ul. T. Korzona
ul. Trocka
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Ulica Borzymowska w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Ulica Borzymowska w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ulica Borzymowska w Warszawie”
Ziemia52°16′34,5″N 21°02′51,7″E/52,276236 21,047708
Ulica Borzymowska u zbiegu Gościeradowskiej. Widok na bloki pod nr 34/36 oraz 43.

Historia edytuj

W XVIII wieku, w rejonie dzisiejszej ulicy Borzymowskiej, znajdowała się austeria, widoczna na planie z 1779 roku[2]. Obiekt został spalony w czasie Powstania Kościuszkowskiego[3]. Ulica została wytyczona na terenie kolonii Adolfówka należącej do Adolfa i Gustawa Dirksów. Pierwotnie nosiła nazwę Łączna i jako przecznica ulicy św. Wincentego dochodziła do wysokości dzisiejszej ulicy Gościeradowskiej[4]. Obecna nazwa po raz pierwszy pojawiła się na planie Warszawy w 1920 r.[5].

W 1930 r. przy ulicy znajdowały się jedynie 2 posesje pod nr 3 i 4 w rejonie ulicy św. Wincentego (kolonie: Kwiecieniówka i Bronusin)[6]. Na mocy uchwalonego w 1931 r. przez warszawski magistrat planu regulacyjnego dzielnicy, ulica została przedłużona do Trockiej[7]. Parcelacja i zabudowa arterii postępowała intensywnie zwłaszcza po przedłużeniu linii tramwajowej do pobliskiego cmentarza Bródnowskiego w 1933 r. W 1936 r. do warszawskiego magistratu wpłynął niezrealizowany projekt Związku Stowarzyszeń Przyjaciół Wielkiej Warszawy w sprawie przedłużenia linii tramwajowej z cmentarza Bródnowskiego przez Borzymowską i Trocką do Radzymińskiej lub zastąpienie jej komunikacją autobusową[8]. Z ramienia Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami na skraju obecnych ulic Borzymowskiej i Trockiej powstało pierwsze schronisko dla psów, kotów i chorych koni. Donatorem placówki był lokalny właściciel ziemski Adolf Hipsz (Hibsz/Hubsch/Hiebsch) powszechnie zwany Hipciem. Schronisko zostało zniszczone w czasie walk we wrześniu 1939 r.[9]

Do 1939 r. zabudowana została niemal cała nieparzysta strona ulicy. Parzystą zajmowały ogródki warzywne i pola uprawne, widoczne na niemieckich zdjęciach lotniczych z 1944 r.[10][11] W czasie powstania warszawskiego na ulicy trwały zaciekłe walki, czego pozostałością były ślady po kulach na fasadach kamienic pod nr 11a i 13 (zasłonięte w 2009 r.).

 
Ulica Borzymowska róg Kolonijnej.

W 1945 r. pod numerem 34/36 wzniesiono barak obmurowany cegłą, w którym uruchomiono pierwszą nową szkołę w powojennej Warszawie. W 1963 r. placówkę przeniesiono na ulicę Olgierda[12]. W okresie PRL przy ulicy uruchomiono dwa zakłady przemysłowe: fabrykę zabawek i fabrykę galanterii metalowej Polam-MEOS (nr 26), która produkowała również lampy i żyrandole stylowe[13]. Budynek został zburzony w 2006 r. pod budowę marketu Lidl. Pod nr 45 znajdowała się stolarnia mechaniczna Zjednoczenia Budownictwa Miejskiego nr 4[14]. W 1993 r. pod nr 30 powstała firma „Hako” specjalizująca się w hafcie komputerowym[15], a w 2000 r. pod nr 28 drukarnia „Semafic”[16]. W 2003 r. rozpoczęto budowę wieżowca Targówek Plaza (nr 43), który zapoczątkował nowe inwestycje mieszkaniowe na ulicy[17]. W 2007 r. zburzono barak szkolny pod nr 34/36 pod nowe osiedle mieszkaniowe. Ze względu na upadłość firmy deweloperskiej odpowiedzialnej za inwestycję, budynki nie zostały ukończone[18].

Przypisy edytuj

  1. Mapa Warszawy [online], Urząd m.st. Warszawy [dostęp 2023-11-04].
  2. Piotr Hennequin, Plan miasta Warszawy z przedmieściami, Warszawa: Drukarnia Michał Grölla, 1779 [dostęp 2020-12-27].
  3. Przemysław Burkiewicz, Warszawa karczmami stała [online], fakt.pl, 24 kwietnia 2020 [dostęp 2020-12-27].
  4. Plan Warszawy z 1919 r., Towarzystwo Doraźnej Pomocy Lekarskiej, Trasbus.com. Historia warszawskiej komunikacji., 1919 [dostęp 2018-03-28].
  5. Plan Wielkiej Warszawy, Warszawa: Zakład Litograficzny Feliksa Kasprzykiewicza, 1920 [dostęp 2019-08-14].
  6. Księga adresowa „Cała Warszawa”, Dział VII, Warszawa 1930, s. 7, 107.
  7. Kurier Warszawski, „Kurier Warszawski”, nr 234, 1931, s. 14.
  8. Kurier Warszawski, „Kurier Warszawski”, 65, 1936, s. 5.
  9. Marian Gajewski, Urządzenia komunalne Warszawy, Warszawa: PWN, 1979, s. 226.
  10. Księga adresowo-gospodarcza miasta stołecznego Warszawy, Cz. 3 e. Spis właścicieli domów w mieście stołecznym Warszawie, Warszawa 1939, s. 16.
  11. Kazimiera Utracka (red.), Na Targówką kamienie mówią... Przewodnik po miejscach walk i pamięci, Warszawa 2008, s. 54.
  12. Józef Oleksiak, Stołeczna sieć szkolna i jej ewolucja, [w:] Szkolnictwo i oświata w Warszawie, PWN, 1982.
  13. Tadeusz Motel, Targówek-peryferyjne osiedle mieszkaniowe 1916-65, „Rocznik Warszawski”, t. IX, 1969, s. 319.
  14. Spis telefonów m. st. Warszawy i województwa warszawskiego, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacyjne, 1955, s. 136.
  15. Hako [online], Krajowy Rejestr Sądowy [dostęp 2018-03-29].
  16. SEMAFIC [online], Krajowy Rejestr Sądowy [dostęp 2018-03-29].
  17. Jerzy S. Majewski, Spacerownik. Nowa Praga i Targówek., „Gazeta Wyborcza”, Warszawa, 21 czerwca 2007, s. 13.
  18. Opuszczone osiedle Edbudu wystawione na sprzedaż [online], Targowek.info, 1 sierpnia 2012 [dostęp 2018-03-29].