Urbanowa Przełęcz

przełęcz w Tatrach

Urbanowa Przełęcz (słow. Urbanovo sedlo[1]) – stosunkowo głęboka, trawiasta przełęcz w południowo-zachodniej grani Małego Gerlacha w słowackich Tatrach Wysokich. Oddziela od siebie dwie najwyżej położone spośród pięciu Urbanowych Turni (Dromedárov chrbát). Turnie te nie mają własnych nazw, oznaczone są jedynie numerami – Urbanowa Przełęcz znajduje się pomiędzy Urbanową Turnią V na północy a Urbanową Turnią IV na południu[2].

Urbanowa Przełęcz
Ilustracja
Urbanowa Przełęcz wśród przełączek po lewej stronie Małego Gerlacha
Państwo

 Słowacja

Pasmo

Tatry, Karpaty

Sąsiednie szczyty

Urbanowa Turnia V, Urbanowa Turnia IV

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Urbanowa Przełęcz”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Urbanowa Przełęcz”
Ziemia49°09′33,8″N 20°08′10,7″E/49,159389 20,136306

Przełęcz widoczna jest najlepiej od strony zachodniej, z Doliny Batyżowieckiej. W jej kierunku spada z niej głęboki i długi Urbanowy Żleb (Urbanov žľab)[2]. Z drugiej strony, na wschód, stoki z przełęczy opadają do górnego piętra Gerlachowskiego Kotła[3].

Nazwa Urbanowej Przełęczy, jak i innych okolicznych obiektów, została nadana na cześć Martina Spitzkopfa-Urbana. Był to spiski myśliwy, młynarz ze wsi Stara Leśna, a potem także przewodnik. W 1834 r. dokonał pierwszego wejścia na główny wierzchołek Gerlacha wraz z Johannem Stillem i towarzyszami[4].

Przypisy

edytuj
  1. Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 373. ISBN 83-01-13184-5.
  2. a b Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XII. Wschodnia Batyżowiecka Przełęcz – Litworowa Przełęcz. Warszawa: Sport i Turystyka, 1965, s. 123–125.
  3. Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 141. ISBN 83-909352-2-8.
  4. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.