Ursus model 1921/1922

Ursus model 1921/1922 – pierwszy polski ciągnik rolniczy, produkowany w latach 1922–1927 w zakładach mechanicznych Ursus w Warszawie w dzielnicy Wola, potocznie nazywany „ciągówka”.

Ursus model 1921/1922
Ilustracja
„Ciągówka” w Muzeum Historii Ursusa
Inne nazwy

Ciągówka

Producent

Ursus

Okres produkcji

19221927

Miejsce produkcji

 Polska, Warszawa

Poprzednik

brak

Następca

brak

Dane techniczne
Silniki

18 kW (25 KM)

Napęd

4×2

Długość

3650 mm

Szerokość

1500 mm

Wysokość

1700 mm

Masa własna

2600 kg

Dane dodatkowe
Modele
bliźniacze

International Harvester Titan

Historia modelu

edytuj
 
„Titan Engine” (po lewej) w Muzeum Motoryzacji w Otrębusach koło Warszawy

W latach 1915–1918 zespół pod kierownictwem prof. Karola Taylora rozpoczął prace konstrukcyjne nad pierwszym polskim ciągnikiem rolniczym. W 1918 roku został zaprezentowany prototyp ciągnika. Nie wszedł jednak do produkcji seryjnej[1].

W 1921 roku w Fabryce Silników i Traktorów „Ursus” rozpoczęto przygotowania do produkcji ciągnika rolniczego, nazywanego wówczas „ciągówką”, którego konstrukcja oparta była na amerykańskim ciągniku Titan[2]. W literaturze używane jest określenie Ursus model 1921/1922[2]. W 1922 roku uruchomiono produkcję i w czerwcu tego roku pierwsze egzemplarze zaprezentowane zostały na polsko-francuskiej wystawie maszyn rolniczych w parku przy Agrykoli w Warszawie i pokazach orki w Wilanowie, a jesienią na II Targach Wschodnich we Lwowie[2]. Na obu ekspozycjach traktor uzyskał bardzo pochlebne opinie. Według J. Tarczyńskiego, znana jest wielkość produkcji dla lat 1922–1923 – 100 sztuk, a całość produkcji, do 1925 roku, szacuje na około 200 sztuk[2]. Inne publikacje podają, że produkowano je do 1927 roku i szacują produkcję na 100–150 sztuk[3].

Jednocześnie rok 1922 – rozpoczęcie produkcji pierwszej ciągówki Ursus – jest momentem narodzin polskiego przemysłu ciągnikowego[4].

W 1968 r. rolnik Stanisław Rakowski przekazał egzemplarz ciągówki Ursus do Muzeum Zakładowego Ursusa. Przed tym jeszcze wykonał pokazową orkę w pełni sprawnym i zadbanym ciągnikiem liczącym wówczas ponad 40 lat[1].

Dane techniczne

edytuj

Silnik:

Układ jezdny:

  • skrzynia biegów – o dwóch przełożeniach, z biegiem wstecznym
  • przednie – oś sztywna zawieszona wahliwie na sworzniu centralnym
  • tylne – sztywne
  • hamulce mechaniczne na koła tylne
  • prędkość maksymalna – na I biegu 3,4 km/h, na II biegu 4,7 km/h[2]
  • siła pociągowa na I biegu – 8800 N (900 kG[2])

Przypisy

edytuj
  1. a b Ursus 1893–1983, b.m.r., s. 16.
  2. a b c d e f g h Tarczyński 1984 ↓, s. 64-65.
  3. Andrzej Glajzer: Samochody ciężarowe URSUS 1928-1930. Warszawa: 2007, s. 13.
  4. J. Zbierajewski, Od ciągówki do ciągnika, [w:] Ursus, pod red. A. Orłowskiego, Warszawa 1978, s. 19.

Bibliografia

edytuj
  • Jan Tarczyński. Ciągnik „Ursus” model 1921/1922. „Młody Technik”. 2/1984, s. 64-65, 1984. 

Linki zewnętrzne

edytuj