Wacław Nestorowicz

polski wojskowy, podpułkownik (1891–1969)

Wacław Nestorowicz, ps. Woliński, Kalina (ur. 14 czerwca 1891 w Chorą­życach lub Mińsku Litewskim, zm. 9 paź­dziernika 1969 w Białogardzie) – polski wojskowy, podpułkownik.

Wacław Nestorowicz
Woliński, Kalina
podpułkownik podpułkownik
Data i miejsce urodzenia

14 czerwca 1891
Chorą­życe lub Mińsk Litewski

Data i miejsce śmierci

9 paź­dziernika 1969
Białogard

Przebieg służby
Lata służby

1915–1921, 1942–1945

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie
Narodowe Siły Zbrojne

Stanowiska

zastępca komendanta okręgu NSZ

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Późniejsza praca

technik traser, geodeta

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Niepodległości Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie)

Życiorys

edytuj

Urodził się bądź w majątku Chorą­życe, w powiecie Borysów, bądź w Mińsku Litewskim 14 czerwca 1891 roku. Ojciec Stanisław, matka Jadwiga z Owłoczymskich. Szkołę realną ukończył w Smoleńsku, zdając w 1908 roku maturę. Następnie uczył się w Szkole Mierniczej w Pskowie. Przez dwa semestry studiował w Moskiewskim Instytucie Agronomicznym[1].

Po wybuchu I wojny światowej Nestorowicz został wcielony do Armii Imperium Rosyjskiego. Najpierw w 76. rezerwowym batalionie piechoty w Tule, a potem w Michajłowskiej Szkole Ar­tylerii w Piotrogrodzie. Szkołę ukończył wiosną 1916 roku. Walczył na terenie Wołynia, potem Mołda­wii Zachodniej i w Besarabii. Od 1917 roku należał do Związku Wojskowych Po­laków. Służbę zakończył w stopniu podporucznika, odznaczony Orderem św. Stanisława III stopnia z mieczami i kokardą[1].

Od marca 1918 roku był w szeregach 2. dywizjonu artylerii ciężkiej II Korpusu Polskiego pod dowództwem Józefa Hallera. W bitwie pod Kaniowem dostał się do niewoli niemieckiej, z której zbiegł. 1 grud­nia 1918 roku zgłosił się do Wojska Polskiego w Warszawie. Ukończył kurs Ofi­cerskiej Szkoły Artylerii w Rember­towie. Jako młod­szy oficer wziął udział w wojnie pol­sko-bolszewickiej. Był w szeregach I dywizjonu 1. pac Legionów. Walczył pod Lidą, Słuckiem i Dyneburgiem. W wyprawie kijowskiej zasłynął pod Browa­rami w 1920 roku, również w bi­twie nad Niemnem. Był dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych[1].

Po wojnie był dowódcą baterii w Modlinie w stopniu porucz­nika. Urlopowany we wrześniu 1921 roku. Zamieszkał w Łomży, pracując jako mierniczy. Ożenił się w kwietniu 1923 roku. Od kwietnia 1925 roku był zatrudniony w Powiatowym Urzędzie Ziemskim w Łomży. Był aktywny społecznie, należąc do: Związ­ku Oficerów Rezerwy RP, Ligi Obrony Po­wietrznej i Przeciwgazowej oraz Stowarzyszenia Wła­ścicieli Nieruchomości. Przesłanki wskazują na zaangażowanie Nestorowicza po stornie Stronnictwa Narodowego. Został odznaczony Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości oraz Medalem Nie­podległości w 1933 roku. Przed 1939 uczestniczył w ćwiczeniach dla rezerwistów w Wilnie, został awansowany do stopnia kapitana[1].

Po wybuchu wojny dotarł do Wilna. Na teren powiatu łomżyńskiego wrócił na początku września 1941 roku. Zamieszkał w gospodarstwie Konstantego Dąbrowskiego w Kossakach, gdzie znalazł zatrudnienie przy pracy na roli. W latach 1942–1943 był w strukturach Narodowej Organizacji Wojskowej. Miał wyso­ką pozycję w konspiracji. Od jesieni 1943 roku był strukturach białostockiego okręgu Narodowych Sił Zbrojnych, używając pseudonimów „Woliński” i „Kalina”. Od 14 września 1943 roku objął funkcję zastępcy komendanta okręgu, ale przebywał poza jego terenem operacyjnym. Stanowisko utracił 1 kwietnia 1944 roku. 1 czerwca 1944 roku został awansowany do stopnia majora. 6 czerwca 1944 roku Nestorowicz został mianowany zastępcą komendanta Okręgu NSZ Białystok, liczącego 6256 żołnierzy. W 1945 roku awansowany do stopnia podpułkownika. Pozostawał aktywny w strukturze NSZ. Był za scaleniem NSZ z Armią Krajową. W wyniku sytuacji konfliktowej spowodowanej procesem for­mowania nowego okręgu NZW Białystok Nestorowicz w lecie 1945 roku zerwał kontakty organizacyjne i opuścił Białostocczyznę[1].

Po upewnieniu się o śmierci brata Antoniego, który zginął w masowej egzekucji w powstaniu warszawskim, wyjechał do Koszalina. Zamieszkał w Karlinie. Nie skorzystał z amnestii w 1947 roku i nie ujawnił swojej działalności konspiracyjnej. Zatrzymany został w październiku 1950 roku pod zarzu­tem przynależności do NSZ. Trafił do aresztu w Białymstoku, gdzie był przesłuchiwany. Mimo sporządzonego aktu oskarżenia Wojskowy Sąd Rejonowy w Białymstoku umorzył sprawę w 1951 roku. Nestorowicza zwolniono 14 września 1951 roku. Powrócił do Karlina. Pracował kolejno w: Oddziale Pomia­rów Rolnych Wydziału Rolnictwa i Leśnictwa Prezydium WRN w Koszalinie i Za­kładzie Energetycznym w Białogardzie. Na emeryturę przeszedł w 1958 roku. Był czynny zawodowo jeszcze do wiosny 1964 roku, pracując jako geodeta[1].

Zmarł w szpitalu w Bia­łogardzie 9 paź­dziernika 1969 roku. Został pochowany na cmentarzu na ul. Parkowej w Karlinie[1].

Upamiętnienie

edytuj

W Karlinie na domu podpułkownika odsłonięto 3 marca 2023 pamiątkową tablicę. Odnowiono również żołnierski nagrobek[2].

Awanse

edytuj

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m n o Piotr Łapiński. Ppłk Wacław Nestorowicz ps. „Kalina”. „Głos znad Narwi”. 18 (2), s. 1–8, 2021. [dostęp 2023-11-25]. 
  2. Krzysztof Klinkosz: W Karlinie uczczono ppłk. Nestorowicza – bohatera, o którym przez lata nie pamiętano. prk24.pl, 2023-03-03. [dostęp 2023-11-24].