Walc (muzyka)

Walc – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu walc.

Rytm walca

Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej lub trzyczęściowej. Tempo różnorodne od wolnego do szybkiego. Metrum nieparzyste 3/4. Wyraźny rytm w akompaniamencie.

Znane walce fortepianowe:

• Johannes Brahms:
  • 16 walców na fortepian op. 39 (1869);
• Fryderyk Chopin:
  • 3 walce na fortepian op. 64 (1847);
• Antonín Dvořák:
  • 8 walców (8) na fortepian op. 54 (1880).

Słynne walce koncertowe:

• Carl Maria von Weber:
  • Zaproszenie do tańca (tytuł oryginalny: Aufforderung zum Tanz - w oryginale utwór fortepianowy na 4 ręce, instrumentacja symfoniczna pochodzi od Hektora Berioza);
• Joseph Lanner:
  • Trennungs-Walzer (tytuł anglojęzyczny Separation) op. 19;
  • Amoretten op. 53,
  • Die Humoristiker (tytuł anglojęzyczny The Humorists) op. 92;
  • Pesther-Walzer op. 93;
  • Abschied von Pest (tytuł anglojęzyczny Farewell from Pest) op. 95;
  • Die Werber op. 103;
  • Promień nadziei (tytuł oryginalny: Hoffnungsstrahlen)
  • Walc Koronacyjny (tytuł oryginalny: Krönungswaltzer), op. 133;
  • Hofballtänze (tytuł anglojęzyczny Royal Court Dances) op. 161;
  • Die Romantiker (tytuł anglojęzyczny The Romantics) op. 167;
  • Schönbruńczycy (tytuł oryginalny: Die Schönbrunner), op.200;
• Johann Strauss (syn):
  • Epigramy (tytuł oryginalny: Sinngedichte) op. 1 (1844);
  • Eolskie tony op. 88;
  • Akceleracje (tytuł oryginalny: Accelerationen) op. 235 (1860);
  • Gazetki poranne (tytuł oryginalny: Morgenblätter) op. 279;
  • Deliria (tytuł oryginalny: Delirien);
  • Nad pięknym modrym Dunajem (tytuł oryginalny: An der schönen blaue Donau) op. 314 (1867);
  • Życie artysty (tytuł oryginalny: Künstlerleben) op. 316 (1867);
  • Telegramy (tytuł oryginalny: Telegramme) op. 318 (1867);
  • Opowieści Lasku Wiedeńskiego (tytuł oryginalny: Geschichten aus dem Wiennerwald) op. 325 (1868);
  • Wino, kobieta i śpiew (tytuł oryginalny: Wein, Weib und Gesang) op. 333 (1869);
  • Wiedeńska krew (tytuł oryginalny: Wiener Blut) op. 354 (1873);
  • Róże południa (tytuł oryginalny: Rosen aus dem Süden) op. 388 (1880);
  • Odgłosy wiosny (tytuł oryginalny: Frühlingsstimmen) op. 410 (1883);
  • Walc cesarski (tytuł oryginalny: Kaiser-Waltzer) op. 437 (1888);
• Josef Strauss:
  • Muzyka sfer (tytuł oryginalny: Sphären-Klänge);
• Franz Lehár:
  • Złoto i srebro;
• Iosif Ivanovici:
  • Fale Dunaju;
• Émile Waldteufel:
  • Walc Łyżwiarzy (tytuł oryginalny: Les Patineurs);
  • Walc radości (tytuł oryginalny: Flots de joie);
  • Miłość i wiosna (tytuł oryginalny: Amour et Printemps);
  • Estudiantina (tytuł oryginalny: Estudiantina);
  • Myosotis;
  • Tout a vous;
  • A toi;
  • Pomone;
• Archibald Joyce:
  • Marzenie;
  • Czarna Orchidea;
  • Wspomnienie;
  • Tysiąc Pocałunków;
  • Pieśń jesieni;
• Juventino Rosas:
  • Nad falami (tytuł oryginalny: Sobre las Olas);
• Dmitrij Szostakowicz:
  • Walc 2
• Ilja Szatrow:
  • Na wzgórzach Mandżurii;
  • Wiosenne burze.

Słynne walce wchodzące w skład większych kompozycji:

• Charles Gounod:
  • walc z opery Faust;
  • walc z opery Romeo i Julia;
  • Noc Walpurgii (scena baletowa z opery Faust, skomponowana w takcie 3/4, częściowo w rytmie walca);
• Léo Delibes:
  • Walc Swanhildy (scena z baletu Coppelia);
• Jacques Offenbach:
  • Walc Olimpii – scena z opery Opowieści Hoffmanna;
  • koloraturowa Aria ze szczękiem sprężyny z opery Opowieści Hoffmanna;
• Giuseppe Verdi:
  • Walc Brindisi (znany także jako Toast) – scena z opery La Traviata;
• Piotr Czajkowski:
  • walc – scena z baletu Jezioro łabędzie;
  • walc – scena z baletu Śpiąca królewna;
  • Walc kwiatów – scena finałowa z baletu Dziadek do orzechów;
• Johann Strauss (syn):
  • Walc skarbów – scena z operetki Baron cygański;
• Richard Strauss:
  • walc z opery Kawaler srebrnej róży;
• Imre Kálmán:
  • walc z operetki Księżniczka Czardasza.

Bibliografia

• Jerzy Habela: Słowniczek muzyczny. Warszawa: PWM, 1968. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
• Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).