Wanda Nittman

polska aktorka

Wanda Alina Apolonia Nittman[1] herbu Bożawola, z domu Poznańska, primo voto Liberman, ps. „Wanda Charlemont” (ur. 1867 w Warszawie, zm. 23 sierpnia 1931 we Lwowie) – polska aktorka teatralna, nauczycielka.

Wanda Nittman
Wanda Poznańska
Wanda Charlemont
Data i miejsce urodzenia

1867
Warszawa

Data i miejsce śmierci

23 sierpnia 1931
Lwów

Miejsce spoczynku

Cmentarz Łyczakowski we Lwowie

Małżeństwo

Liberman (I)
Karol Nittman (II)

Dzieci

Tadeusz Michał Nittman

Grobowiec rodziny Nittmanów

Życiorys edytuj

Urodziła się w 1867 w Warszawie[2][3]. Pochodziła z rodu Poznańskich herbu Bożawola[4][3][5]. Była córką Damiana i Anieli z domu Putornickiej[3].

Jako aktorka kształciła się u boku Wincentego Rapackiego[3]. Początkowo występowała w teatrach amatorskich[3]. Na profesjonalnej scenie Teatru we Lwowie zadebiutowała 1 października 1888 wcielając się w rolę Jadwigi Karłowieckiej w jednoaktowym dramacie Henryka Sienkiewicza[3]. W tym samym miesiącu wystąpiła też w roli Klary w Ślubach panieńskich Aleksandra Fredry, a potem zagrała jeszcze Paulinę w dramacie Pan Benet Fredry[3]. Posługiwała się pseudonimem scenicznym „Wanda Charlemont”[3]. W teatrze pozostawała zatrudniona w sezonie 1888/1889, po czym zrezygnowała[3].

Po raz pierwszy była zamężna z bankierem Libermanem[3]. Od 21 stycznia 1891 była zamężna z Karolem Nittmanem (1863-1929, profesor gimnazjalny, historyk), z którym miała syna Tadeusza (1896-1942, oficer, literat)[6][4][7][8][9][5][3] i córkę[6][4].

18 marca 1899 wystąpiła w dzienniku mówionym „Nenufary” we Lwowie[10][11]. W 1900 zasiadała w zarządzie czytelni dla szwaczek, założonej przez koło TSL we Lwowie[12].

Od około 1923 uczyła języka francuskiego w oddziałach równorzędnych Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego we Lwowie przy ulicy Słodowej 6 (w głównym zakładzie PSNŻ przy ulicy Sakramentek 7 dyrektorem był jej mąż Karol Nittman)[2]. Pracowała tam niedługo, jako że w spisie z 1926 już nie figurowała[13].

Zmarła 23 sierpnia 1931 we Lwowie w wieku 65 lat[4][3]. Została pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie 25 sierpnia 1931[4].

Przypisy edytuj

  1. Niekiedy przedstawiana jako „Wanda Nittmanowa”.
  2. a b Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Lwów/Warszawa: Książnica Polska, 1924, s. 382.
  3. a b c d e f g h i j k l Wanda Charlemont, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2020-05-13].
  4. a b c d e Wanda Nittman. Nekrolog. „Słowo Polskie”. Nr 233, s. 4, 26 sierpnia 1931. 
  5. a b Wanda Alina Apolonia Poznańska h. Bożawola. sejm-wielki.pl. [dostęp 2020-05-13].
  6. a b Ś. p. Karol Nittman. „Gazeta Lwowska”. Nr 64, s. 3, 17 marca 1929. 
  7. Podziękowanie. „Kurier Warszawski”. Nr 246, s. 3, 9 września 1931. 
  8. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 523.
  9. Tadeusz Michał Nittman. sejm-wielki.pl. [dostęp 2020-05-13].
  10. Dziennik mówiony. „Gazeta Lwowska”. Nr 60, s. 4, 15 marca 1899. 
  11. Kronika miejscowa. „Nenufary”. „Słowo Polskie”. Nr 64, s. 3, 16 marca 1899. 
  12. Kronika miejscowa. Czytelnia dla szwaczek. „Słowo Polskie”. Nr 352, s. 4, 31 lipca 1900. 
  13. Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 368, 607.