Werner Stiller

funkcjonariusz Stasi, zbiegły o RFN

Werner Stiller (ur. 24 sierpnia 1947 w Raßnitz, zm. 20 grudnia 2016 w Budapeszcie) – wschodnioniemiecki pracownik sił bezpieczeństwa Stasi, w styczniu 1979 zbiegł do Republiki Federalnej Niemiec.

Werner Stiller
Data i miejsce urodzenia

24 sierpnia 1947
Raßnitz

Data i miejsce śmierci

20 grudnia 2016
Budapeszt

Zawód, zajęcie

agent wywiadu

Życiorys edytuj

Z wykształcenia był fizykiem, absolwentem Uniwersytetu Karola Marxa w Lipsku. Przed ucieczką przez 7 lat pracował w Stasi w wydziale wywiadu zagranicznego (Hauptverwaltung Aufklärung). Był opiekunem ok. 30 szpiegów, zajmujących się mikroprocesorami, techniką broni atomowej i innymi problemami naukowymi[1]. Prowadził życie wzorowego obywatela NRD, był członkiem Wolnej Młodzieży Niemieckiej, w wieku 21 lat wstąpił do Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec. W połowie lat 70. stracił iluzje dotyczące represyjnej polityki NRD, jak też był sfrustrowany niemożnością zrobienia kariery. W 1978[2] nawiązał znajomość z Helgą Mischnowski, pracującą jako kelnerka niedaleko granicy z Berlinem Zachodnim. Kobieta ta pomogła mu w nawiązaniu kontaktów z Bundesnachrichtendienst. Przed ucieczką na Zachód jego kontakty z Mischnowski były już znane oficerom Stasi, jednak otrzymał tylko reprymendę[1]. Jego ucieczka nastąpiła wkrótce po tym fakcie. Wcześniej umożliwił Mischnowski i jej synowi ucieczkę przez Polskę i dostarczył wywiadowi zachodnioniemieckiemu ok. 20 tys. stron dokumentów Stasi, które rzuciły światło na masowe operacje wywiadu wschodnioniemieckiego w środowiskach naukowych i skompromitowały wiele operacji. Stasi musiała wycofywać swych agentów[1].

Stiller uciekł do RFN przez Berlin Zachodni, z dworca Berlin Friedrichstraße. W momencie ucieczki miał przy sobie broń[2]. Dwa lata po ucieczce został zaocznie skazany przez sąd wschodnioniemiecki na karę śmierci. Do roku 1992 występował pod fałszywym nazwiskiem, mimo to w jednym z wywiadów telewizyjnych został rozpoznany przez drugą żonę, która namówiła go do ujawnienia się w wywiadzie na łamach czasopisma Der Spiegel[1].

Po ucieczce na Zachód mieszkał m.in. w RFN i Stanach Zjednoczonych (pod nazwiskiem Klaus-Peter Fischer), gdzie ukończył studia biznesowe na Uniwersytecie Waszyngtona w Saint Louis, następnie pracował dla Goldmana Sachsa. Pod koniec życia pracował m.in. jako broker na giełdzie w Budapeszcie. Był żonaty przynajmniej 5 razy[1]. Od roku 1982 współpracował z amerykańską CIA[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Werner Stiller, East German spy and defector, dies at 69. Washington Post. [dostęp 2018-07-27]. (ang.).
  2. a b c Ex-Agent und Stasi-Überläufer Werner Stiller ist tot. ntv, 2017=03-30. [dostęp 2018-07-27]. (niem.).