Weselinka Malinska
Weselinka Malinska (ur. 4 stycznia 1917 w Kumanowie, zm. 12 listopada 1987) – macedońska działaczka komunistyczna, bojowniczka antyfaszystowskiej partyzantki jugosłowiańskiej.
Życiorys edytuj
Jej ojciec Georgi Malinski był kupcem, fotografem, działaczem społecznym i esperantystą, walczył w powstaniu ilindeńskim. Matka Persida zd. Apostołowa była nauczycielką w Kumanowie, ale po zamążpójściu odeszła z pracy. Była też pierwszą kobietą esperantystką w Macedonii[1]. Weselinka Malinska ukończyła szkołę podstawową w rodzinnym Kumanowie[1]. Jej ojciec chciał, by podjęła wówczas pracę w jego zakładzie fotograficznym razem ze starszym rodzeństwem, jednak matka Weselinki z własnego posagu sfinansowała jej wyjazd do szkoły handlowej w Skopje[1]. Tam zetknęła się z młodzieżowym ruchem rewolucyjnym[2]. W 1933 r. wstąpiła do Związku Komunistycznej Młodzieży Jugosławii, zaś trzy lata później - do Komunistycznej Partii Jugosławii[2]. Była wtedy słuchaczką Wyższej Szkoły Gospodarczo-Handlowej w Zagrzebiu[2]. W 1937 r. wybrana do lokalnych władz partii komunistycznej w Kumanowie. W 1939 r. kontynuowała studia w Belgradzie[2].
Po niemieckiej agresji na Jugosławię działała w socjalistycznym podziemiu. Była kurierką i łączniczką między Komitetem Centralnym Komunistycznej Partii Jugosławii a organizacjami partyjnymi w Serbii. We wrześniu 1941 r. razem z Jaszą Rajterem i Davorjanką Paunović eskortowała Josipa Broza Titę, gdy ten przedostawał się z Belgradu na pierwsze tereny wyzwolone przez antyfaszystowską partyzantkę[2]. W kwietniu 1942 r. została zaocznie skazana na śmierć[2].
W maju 1942 r. na polecenie władz partyjnych wróciła do Macedonii i została przewodnicząca komitetu miejskiego KPJ w Skopju. W październiku tego samego roku dołączyła do Drugiego Skopijskiego Oddziału Partyzanckiego, w którym pozostawała do stycznia roku następnego. W maju 1943 r. została sekretarzem ds. propagandy i agitacji przy Sztabie Głównym Narodowowyzwoleńczej Armii i Partyzanckich Oddziałów Macedonii. W tym samym roku weszła do komitetu centralnego Komunistycznej Partii Macedonii[2].
Była delegatką do Antyfaszystowskiej Rady Wyzwolenia Narodowego (AVNOJ) i uczestniczką pierwszego, inauguracyjnego posiedzenia Antyfaszystowskiej Rady Wyzwolenia Narodowego Macedonii (ASNOM) w sierpniu 1944 r. W prezydium ASNOM pełniła funkcję drugiego sekretarza[2]. Redagowała pisma partyzanckie "Ilindenski pat" oraz "Makedonka". Działała w Antyfaszystowskim Froncie Kobiet[2].
Po wojnie zasiadała w prezydium komitetu centralnego Związku Komunistów Macedonii, następnie w biurze miejskiego komitetu partyjnego w Skopju. Pracowała też jako sekretarz odpowiedzialna pisma "Nowa Makedonija", a w latach 1952-1961 kierowała Radiem Skopje. Pełniła funkcję przewodniczącej związku dziennikarzy Macedonii oraz przewodniczącej rady uniwersyteckiej Uniwersytetu Świętych Cyryla i Metodego w Skopju[2].
Zmarła w 1987 r.[2]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Francisca de Haan, Krassimira Daskalova, Anna Loutfi, A Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms: Central, Eastern, and South Eastern Europe, 19th and 20th Centuries, Central European University Press, 10 stycznia 2006, s. 296, ISBN 978-615-5053-72-6 [dostęp 2023-04-17] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k Веселинка Малинска [online], Македонска нација [dostęp 2023-04-17] (mac.).