Wikiprojekt:GLAM/Instytut im. Wojciecha Korfantego/Wikipedia na Górnym Śląsku

Wikipedia na Górnym Śląsku – projekt realizowany przez Wikimedia Polska i Mobilne Centrum Digitalizacji w Regionalnym Instytucie Kultury im. W. Korfantego w Katowicach.

Celem działań w tym projekcie w ramach długoletniej współpracy WMPL i RIK jest zwiększanie i uzupełnianie otwartych zasobów edukacyjnych o wysokiej jakości materiały wizualne z zakresu obrzędowości, folkloru, etnografii, dziedzictwa materialnego i niematerialnego pozyskane na terenie Górnego Śląska.

Działanie wpisuje się w koncepcję działań i obszarów tematycznych inicjatywy Etno Wiki. Opiera się na doświadczeniach wikiprojektów takich jak Rok obrzędowy z Wikipedią, Etnografia Karpat, Żywa tradycja w Wikipedii, a także Śląsk Cieszyński w Wikipedii oraz Wikipedia na Kurpiowszczyźnie.

Projekt zgłoszony został także do wikimediowych inicjatyw skupionych wokół Living Heritage (żywego dziedzictwa), honorujących 20. rocznicę ustanowienia Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

MobiDig z Wikimedia Polska edytuj

Wietrzenie „tureckiej chusty” używanej na Górnym Śląsku w stroju ludowym. Na fotografii widoczna jest lewa strona "chusty tureckiej", nazywanej też "szpiglem". Wykonana była z cienkiej wełny. Chusta ma rozmiar ok. 1,5 x 3 m. Była prezentem ślubnym od matki chrzestnej Panny Młodej, elementem stroju ludowego na Górnym Śląsku. Stara chusta raz w roku jest wietrzona w ciemnym, przewiewnym miejscu.

Mobilne Centrum Digitalizacyjne zostało sfinansowane z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego – Cyfrowe Śląskie, wsparcie rozwoju cyfrowych usług publicznych. DIGIbus jest częścią realizowaną przez RIK w ramach konsorcjum ŚLĄSKIE DIGITARIUM (Opera Śląska, Biblioteka Śląska, Instytucja Filmowa „Silesia-Film”, Regionalny Instytut Kultury im. Wojciecha Korfantego). Możliwości stanowiska digitalizacyjnego pozwalają na mobilność w terenie, skanowanie może odbywać się na bieżąco, a potem już głównie stacjonarnie przebiega proces obróbki materiału.

Po pierwszym etapie realizowania zadań wyznaczonych przez grantodawcę, od jesieni 2023 r. MobiDig może wspierać Wikipedię i jej projekty siostrzane!

Na Górnym Śląsku szukamy:

książek, publikacji papierowych, fotografii archiwalnych, kronik pisemnych.

Niezależnie od tego na Górnym Śląsku digitalizujemy:

przedmioty codziennego użytku i artefakty znajdujące się w izbach regionalnych, budynki i pomieszczenia
a z dziedzictwa niematerialnego – historię mówioną, wywiady etnograficzne, przejawy życia społeczno-kulturowego (obrzędy, tradycje, gwarę itp.)

Zwracamy uwagę na braki w danym temacie widoczne w zasobach Wikimedia Commons, Wikipedii i innych projektach wiki. Zastanawiamy się, jak edukacja i kultura będą mogły wykorzystać pozyskane przez nas materiały. Włączamy instytucje zewnętrzne, lokalne społeczności i wikimedian/ki w research źródeł, wyjazdy terenowe, pracę nad materiałami.

Wyjazdy edytuj

W 2023 udokumentujemy:

tworzenie wieńca dożynkowego w Kobiórze (7.09) i samą uroczystość dożynkową (10.09) – wrzesień 2023 r. (kto: zespół RIK i WMPL oraz lokalni przedstawiciele społeczności)
Pochód Gwarkowski w Tarnowskich Górach – wrzesień 2023 (kto: Gower)

W 2024 r. planujemy odwiedzić kolejne miejscowości Górnego Śląska, dokumentując lokalne obrzędy i społeczności zaangażowane w utrzymanie ciągłości tych tradycji. Terminarz i lokalizacje opublikujemy do końca grudnia 2023 r.

Edukacja edytuj

Współpracę w tym projekcie z Regionalnym Instytutem Kultury im. W. Korfantego koordynuje Zespół Edukacji Wikimedia Polska.

Materiały zebrane w ramach projektu posłużą do utworzenia materiałów edukacyjnych dla nauczycieli/lek. Wikizeszyty, karty pracy, scenariusze lekcji, wirtualne escape-roomy i in. będą mogły wspierać zajęcia z edukacji regionalnej, historii, spotkania kulturoznawcze, językowe i in., a w zależności od kreatywności i kompetencji prowadzących mogą nawet być samodzielnymi modułami edukacyjnymi.

Konsultacje ze środowiskiem nauczycielskim chcemy prowadzić również publicznie, zapraszając edukatorów na webinary, panele dyskusyjne i konferencje. Wspólnie chcemy dyskutować jak najbardziej efektywne, ale też efektowne użycie nowych otwartych zasobów edukacyjnych, jakie przywieziemy z DigiBusem.

Dołącz do projektu edytuj

Na razie działamy w niewielkim zespole do końca 2023 r., ale w kolejnym roku DigiBus będzie przemierzał Górny Śląsk częściej, a materiałów do opracowywania i udostępniania będzie więcej. Lubisz edukację regionalną? Lubisz wyjazdy terenowe? Etnografia, folklor, dziedzictwo materialne i niematerialne są Ci bliskie? Fascynują cię nowe technologie digitalizacyjne i nowe narzędzia edukacyjne? Wikipedyści/tki, osoby skoncentrowane na Wikimedia Commons, ludzie oświaty, regionaliści/tki z pasją, etnolodzy/żki – czekamy na Was!

Zespół Mobilnego Centrum Digitalizacji w RIK jest otwarty na tzw. job-shadowing, czyli towarzyszenie w trasie DigiBusowi i zwiększanie wiedzy o nowoczesnych metodach digitalizacji pod okiem ekspertów.

Odezwij się do Klary, żeby omówić z nią Twoje ewentualne zaangażowanie.

Kontakt: klara.sielicka@wikimedia.pl