Wiktor Amadeusz z Hesji-Rotenburga

Wiktor Amadeusz z Hesji-Rotenburga (niem. Victor Amadeus von Hessen-Rotenburg, ur. 2 września 1779 na Zamku Rotenburg; zm. 12 listopada 1834 w Zębowicach) – ostatni książę Hesji-Rotenburga w latach 1812–1815 oraz pierwszy książę von Ratibor i książę von Corvey w latach 1821–1834.

Życiorys edytuj

 
Siedziba rodowa w Rudach
 
Siedziba rodowa w Corvey

Wiktor Amadeusz był synem Landgrafa Karola Emanuela z Hesji-Rotenburga (1746–1812) i księżnej Leopoldyny (1754–1823), córki księcia Franciszka Józefa I Liechtensteina (1726–1781). Książę Wiktor objął rządy po ojcu w dobie wojen napoleońskich. W 1815 roku książę utracił część swoich ziem w Hesji na rzecz Prus. W ramach rekompensaty otrzymał dobra raciborskie i dawny benedyktyński klasztor w Corvey, w Westfalii[1]. W 1821 roku na mocy dokumentu króla Fryderyka Wilhelma III, dobra raciborskie podniesiono do godności księstwa. Wiktor Amadeusz został księciem tytułującym się Herzog von Ratibor und Fürst von Corvey[2]. Dobra książęce składały się z 65 wsi i 30 folwarków w powiatach: raciborskim, toszecko-gliwickim i rybnickim, z liczbą ludności przekraczającą 18 tysięcy.

Swoimi nowymi posiadłościami książę zarządzał rezydując w Rudach, w zamku rodowym w Rothenburgu nad Fuldą w Hesji oraz w Zębowicach[3]. Po objęciu nowych majątków książę przeprowadził wiele reform. W 1820 powołał nową komorę w Raciborzu. Każdy folwark książęcy otrzymał swojego zarządcę[4]. W dobrach księcia zajmowano się głównie rolnictwem. Działały także gorzelnie, tartaki, potażarnie i smolarnie[5]. W 1830 Wiktor Amadeusz powiększył swoje dobra zakupując nowe majątki. Za 336 tys. talarów nabył dobra sośnicowickie. W 1832 roku kupił majątek Zębowice koło Dobrodzienia[5].

Małżeństwa i rodzina edytuj

Książę Wiktor Amadeusz był trzykrotnie żonaty. W 1799 roku poślubił Leopoldynę von Fürstenberg-Stühlingen, która zmarła 7 lat później. W 1812 książę Wiktor Amadeusz poślubił księżnę Elizę zu Hohenlohe Langenburg, która zmarła 1830 roku. Ostatnią żoną księcia była księżniczka Eleonora von Salm-Reifferscheidt-Krautheim, którą poślubił w 1831 roku. Z żadnego z tych małżeństw książę nie doczekał się potomstwa. Cały majątek zapisał siostrzeńcom swojej drugiej żony Elizy – braciom Wiktorowi Maurycemu i Klodwigowi Karolowi z rodziny Hohenlohe-Schillingsfürst[6][7].

Przypisy edytuj

  1. Grzegorz Wawoczny, Rudy wczoraj i dziś, Racibórz 2001, s. 228
  2. Wawoczny, op. cit., s. 228
  3. Wawoczny, op. cit., s. 229
  4. Wawoczny, op. cit., s. 232
  5. a b Wawoczny, op. cit., s. 233
  6. Wawoczny, op. cit., s. 236
  7. Paweł Newerla, Dzieje Raciborza i jego dzielnic, Racibórz 2008, s. 33–36, 40–41

Bibliografia edytuj

  • Grzegorz Wawoczny, Rudy wczoraj i dziś, Racibórz: „WAW”, 2001, ISBN 83-912030-6-9, OCLC 68675187.
  • Grzegorz Wawoczny, Sławny ród książąt raciborskich, „Nowiny Raciborskie”, nr 20, 16 maja 2005
  • Paweł J. Newerla, Dzieje Raciborza i jego dzielnic, Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW Grzegorz Wawoczny, 2008, ISBN 978-83-89802-73-6, OCLC 316537588.