Wiktoria Wusatowska
Wiktoria Wusatowska, z domu Brandys (ur. 1859 na Półwsiu Zwierzynieckim (obecnie część Krakowa), zm. 1922 w Nowym Sączu) – działaczka społeczna i niepodległościowa, organizatorka harcerstwa żeńskiego na Sądecczyźnie, zwana „Babcią Skautową”[1].
Uczęszczała do szkoły dla dziewcząt przy klasztorze klarysek w Krakowie[2], jej ojciec – Jan Kanty Brandys – był w latach 1867–1871 wójtem-naczelnikiem gminy Półwsie Zwierzynieckie[3]. W wieku 19 lat wyszła za mąż za urzędnika Józefa Wusatowskiego (1849-1905), późniejszego c.k. nadgeometrę ewidencyjnego[4].
W Nowym Sączu działała na rzecz praw kobiet i utworzenia harcerstwa żeńskiego w regionie[5]. Została członkinią tamtejszego oddziału Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[5], przewodniczącą sekcji samarytańskiej Komitetu Kobiet Polskich[6] oraz przewodniczącą Komitetu Skautowego Pań[7]. Jej córka – Maria z Wusatowskich Bugajska – 7 maja 1913 r. zostaje drużynową 1. Żeńskiej Drużyny Harcerskiej w Nowym Sączu[8].
Po I Wojnie Światowej Wiktoria Wusatowska za swoje wcześniejsze zasługi zostaje odznaczona Krzyżem Legionów[9]. Zmarła w 1922 r. w Nowym Sączu, pochowana na tamtejszym cmentarzu komunalnym[9]. 2 grudnia 1934 r. Żeński Hufiec Harcerski w Nowym Sączu przyjął ją za patronkę[9].
Jej córka Maria pisała o niej:
„Moja matka była wierną katoliczką, gorącą Polką, czcicielką Wodza [Józefa Piłsudskiego], który przybliżył odbudowę Polski, troskliwą matką, w chorobie jeszcze starającą się być wedle możności innym pomocną [...], proponowana według Was jako Patronka Waszej drużyny, to jedna z rzędu tych kobiet polskich, które umiały odnaleźć swoje zadanie w ogólnej pracy, podejmowanej jako służba Bogu, Polsce i bliźnim – i zadania te zawsze dobrze spełniała.”[9]
Przypisy edytuj
- ↑ A. Totoń „Wiktoria Wusatowska – <Babcia Skautowa>”, [w:] Almanach Sądecki, R. XIX, Nr 3/4 (72/73), s. 46.
- ↑ A. Totoń „Wiktoria Wusatowska – <Babcia Skautowa>”, [w:] Almanach Sądecki, R. XIX, Nr 3/4 (72/73), s. 44.
- ↑ Jan Kanty Brandys [dostęp 2020-03-20].
- ↑ J. Domoradzki „«Czarna Orlica» harcerstwa polskiego”, [w:] „Sądeczanin”, R. XI, Nr 10 [122], s. 40.
- ↑ a b A. Totoń „Wiktoria Wusatowska – <Babcia Skautowa>”, [w:] Almanach Sądecki, R. XIX, Nr 3/4 (72/73), s. 45.
- ↑ SĄDECZANKI W WIELKIEJ WOJNIE – Jesień Niepodległości 1918-2018. sadeckisztetl.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-19)]. [dostęp 2020-03-20].
- ↑ K. GOLACHOWSKI „Towarzystwo Gimnastyczne <Sokół>w Nowym Sączu 1887-1937”, Nowy Sącz 1937, s. 143.
- ↑ J. Domoradzki „«Czarna Orlica» harcerstwa polskiego”, [w:] „Sądeczanin”, R. XI, Nr 10 [122], s. 41.
- ↑ a b c d A. Totoń „Wiktoria Wusatowska – <Babcia Skautowa>”, [w:] Almanach Sądecki, R. XIX, Nr 3/4 (72/73), s. 47.
Bibliografia edytuj
- J. Domoradzki „«Czarna Orlica» harcerstwa polskiego”, „Sądeczanin”, R. XI, Nr 10 [122], s. 40–42.
- M. Lorek „Dzieje Harcerstwa Żeńskiego w Nowym Sączu w latach 1913–1949”, „Almanach Sądecki”, R. XXIV, Nr 1/2 (90/91), s. 62–91.
- A. Totoń „Wiktoria Wusatowska – «Babcia Skautowa»”, „Almanach Sądecki”, R. XIX, Nr 3/4 (72/73), s. 43–48.