Wilhelm Binder (ur. 9 września 1853 we Lwowie, zm. 27 maja 1928 w Krakowie) – polski prawnik, sędzia i adwokat, polityk konserwatywny, poseł do Sejmu Krajowego Galicji i austriackiej Rady Państwa.

Wilhelm Binder
Data i miejsce urodzenia

9 września 1853
Lwów

Data i miejsce śmierci

27 maja 1928
Kraków

poseł do Sejmu Krajowego Galicji

kadencja VII

Okres

od 28 lutego 1898
do 9 lipca 1901

Przynależność polityczna

konserwatyści – stańczycy

poseł do austriackiej Rady Państwa

kadencja IX i X

Okres

od 4 grudnia 1899
do 30 stycznia 1907

Przynależność polityczna

konserwatyści – stańczycy

sędzia Trybunału Administracyjnego w Wiedniu
Okres

od 1908
do 1918

sędzia Sądu Najwyższego II RP
Okres

od 1919
do 1922

sędzia Najwyższego Trybunału Administracyjnego II RP
Okres

od 1922
do 1927

Syn powiatowego komisarza skarbowego Franciszka. Ukończył gimnazjum w Przemyślu (1872) studiował na wydziałach prawa uniw. w Krakowie (1872-1874) i Lwowie (1874-1875), na tym ostatnim otrzymał tytuł doktora praw (1878)[1].

W latach 1880–1896 był radcą prawnym austro-węgierskich banków i adwokatem w Wiedniu. Dyrektor Galicyjskiego Banku Handlowo-Przemysłowego w Krakowie (1896-1899)[1]. Następnie prowadził kancelarie adwokackie od 1899 w Krakowie na ul. św. Anny 12, potem na ul. Straszewskiego 21 i od 1900 w Wiedniu na ul. Kohlmarkt 20[2]. W 1906 reprezentował OO. Zmartwychwstańców przy przejęciu przez nich polskiego kościoła św. Józefa na Kahlenbergu w Wiedniu[3]. W latach 1908–1918 radca sądowy w wiedeńskim Trybunale Administracyjnym[4].

Z przekonań politycznych konserwatysta, związany z krakowskimi stańczykami. Poseł do galicyjskiego Sejmu Krajowego VII kadencji (28 lutego 1898 – 9 lipca 1901), mandat otrzymał w wyniku rezygnacji Jana Rosnera i przeprowadzenia wyborów uzupełniających w kurii III (miejskiej) w okręgu wyborczym nr 9 (Biała)[5]. Poseł do austriackiej Rady Państwa IX kadencji (4 grudnia 1899 – 7 września 1900) i X kadencji (31 stycznia 1901 – 30 stycznia 1907), wybierany w kurii II (miejskiej) w okręgu wyborczym nr 3 (Biała-Nowy Sącz–Wieliczka). Pierwszy raz wszedł do austriackiego parlamentu w wyniku wyborów uzupełniających w wyniku rezygnacji z mandatu Stanisława Madeyskiego, który został powołany do Izby Panów[6]. Należał do grupy posłów konserwatywnych – stańczyków w Kole Polskim w Wiedniu[1].

W niepodległej Polsce w latach 1919-1922 sędzia Sądu Najwyższego[7], następnie od 1922- sędzia Najwyższego Trybunału Administracyjnego i przewodniczący jego wydziału D w Warszawie[8], W tym okresie opracował Ustawa o Najwyższym Trybunale Administracyjnym (z dnia 3 sierpnia 1922, poz. 600) z uwzględnieniem zmian wprowadzonych nowelą z dnia 25 marca 1926, poz. 437 Dz. U. i pokrewne ustawy. Warszawa 1926, Delegat rządowy w kuratorii Fundacji Barona Hirsza dla założenia szkół powszechnych i rękodzielniczych w Galicji i Bukowinie (1923)[9]. Od 1927 był adwokatem w Krakowie[10]. Członek oddziału krakowskiego Związku Adwokatów Polskich[11].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Binder, Wilhelm Dr. iur. – Parlamentarier 1848-1918 online [29.09.2019]
  2. Rocznik 1. Krakowska Księga Adresowa, Kraków 1906, s. 45
  3. Przed stu laty w Krakowie, "Dziennik Polski" z 2 maja 2006, online [29.09.2019]
  4. Polska kancelaria adwokacka w Wiedniu, "Mieszczanin' nr 9 z 1 maja 1908, s, 7
  5. Stanisław Grodziski: Sejm Krajowy Galicyjski 1861-1914. Warszawa 1993. ISBN 83-7059-052-7.
  6. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918, Warszawa 1996, s. 408, 416.
  7. Dorota Malec, Pierwsze nominacje sędziowskie w Najwyższym Trybunale Administracyjnym, "Studia z dziejów Państwa i Prawa Polskiego", t. 5, 2000, s. 228
  8. Kalendarz Prawniczy na rok 1925, pod red. Jana Fidlera, Warszawa 1925, s. 201; Najwyższy Trybunał Administracyjny (1922-1939). Rozważania z dziejów sądownictwa administracyjnego w Polsce, strona Najwyższego Trybunału Konstytucyjnego online [29.09.2019]
  9. Fundacja barona Hirscha, "Naprzód" nr 284 z 12 grudnia 1923, s. 5 online [29.09.2019]
  10. Adwokatura – obwieszczenie, "Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości" nr 15, z 5 sierpnia 1928, s. 294
  11. Spis członków Związku Adwokatów Polskich (wedle stanu z 1 lipca 1928 r. porządkiem alfabetycznym Oddziałów, miejscowości w Oddziałach i nazwisk członków, s. 1 w: "Czasopismo Adwokatów Polskich" nr 11-12, listopad-grudzień 1928, online [29.09.2019]