Winnica (Toruń)
Winnica – część miasta Torunia oraz ulica, zlokalizowana na Jakubskim Przedmieściu, usytuowana na wysokim brzegu nad terasą zalewową Wisły[1].
| Część urzędowa Torunia | |
 Fragment zabudowy wielorodzinnej przy ulicy Lubickiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Data założenia |
XIII wiek |
| Strefa numeracyjna |
(+48) 056 |
| Kod pocztowy |
87-105 |
| Tablice rejestracyjne |
CT |
Położenie na mapie Torunia
| |
| 53°01′02,64″N 18°39′01,44″E/53,017400 18,650400 | |
Miejsce to jest znane z winorośli, uprawianej tu od XIII wieku[1]. Uprawie winorośli sprzyjały odpowiednie ówczesne warunki klimatyczne oraz dobrej jakości glina[2]. Produkowano tu wina białe i słodkie. Wokół winnic wybudowano przedmieście. Ich mieszkańcy obok uprawy winorośli i produkcji wina zajmowali się rzemiosłem szewskim. W pobliżu winnicy zbudowano najstarszy młyn toruński Trzeposz. Jest on wzmiankowany już w 1259 roku – rada Starego Miasta przekazała go wówczas zakonowi krzyżackiemu w zamian za przywilej wzniesienia sukiennic[1]. Na przestrzeni lat w Winnicy rozwinęło się flisactwo i rybołówstwo[2].
W XVIII wieku osada zmieniła się z ośrodka rolniczego a rzemieślniczo-handlowy[3]. Rzemiosłem zajmowali się w tym miejscu partacze[4]. W lipcu 1708 roku w Winnicy rozprzestrzeniła się zaraza, która stamtąd zawędrowała do Torunia[5]. Winnica uległa zagładzie w XIX wieku, podczas budowy Twierdzy Toruń. W latach 80. XIX wieku planowano stworzyć na Winnicy skansen rybacki, jednak ostatecznie powstał on w Kaszczorku[1].
W 1969 roku Zofia Karłowicz zaprojektowała ośrodek społeczno-wypoczynkowy, który miał stanąć w Winnicy. Miał on składać się m.in. z motelu, basenu, amfiteatru, centrum handlowego, boiska, obiektów kulturalnych, sal wystawowych i kinowych oraz skansenu[6]. Projekt budowy tu obiektów ogólnomiejskich rozważano ponownie na pocz. XXI wieku. W 2015 roku kolejny projekt opracowała warszawska pracownia Dom i Miasto Czesława Bieleckiego[7].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Winnica. turystyka.torun.pl. [dostęp 2024-02-04].
- ↑ a b Winnica. toruntour.pl. [dostęp 2024-02-04].
- ↑ Wojtowicz 1996a ↓, s. 22.
- ↑ Wojtowicz 1996b ↓, s. 90.
- ↑ Dygdała 1996 ↓, s. 152.
- ↑ Kluczwajd 2022 ↓, s. 109.
- ↑ Kluczwajd 2022 ↓, s. 110.
Bibliografia
edytuj- Jerzy Dygdała, Upadek miasta w dobie wojny północnej (1700–1718), [w:] Marian Biskup (red.), Historia Torunia. Między barokiem i oświeceniem (1660–1793). Tom II. Część III, Toruń: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1996.
- Katarzyna Kluczwajd, Toruń tylko zaplanowany, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2022, ISBN 978-83-7729-703-2.
- Jerzy Wojtowicz, Ludność, terytorium, zabudowa, [w:] Marian Biskup (red.), Historia Torunia. Między barokiem i oświeceniem (1660–1793). Tom II. Część III, Toruń: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1996a.
- Jerzy Wojtowicz, Dzieje handlu, przemysłu i rzemiosła, [w:] Marian Biskup (red.), Historia Torunia. Między barokiem i oświeceniem (1660–1793). Tom II. Część III, Toruń: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1996b.