Winnica (ok. 250 m) – wzgórze w Tyńcu w Krakowie. Pod względem administracyjnym należy do Dzielnicy VIII Dębniki[1]. Pod względem geograficznym należy do Wzgórz Tynieckich na Pomoście Krakowskim w obrębie makroregionu Bramy Krakowskiej. Wzgórza te włączone zostały w obszar Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego[2].

Winnica
Ilustracja
Południowe stoki Winnicy nad cmentarzem
Państwo

 Polska

Pasmo

Wzgórza Tynieckie

Wysokość

ok. 250 m n.p.m.

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Winnica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Winnica”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Winnica”
Ziemia50°01′15″N 19°48′21″E/50,020833 19,805833

W Krakowie jest jeszcze drugie wzgórze o nazwie Winnica. Nazwa obydwu wzgórz pochodzi od tego, że kilkaset lat temu znajdowały się na nich winnice. Klimat w Polsce wówczas był cieplejszy i sprzyjał uprawom winogron. Później klimat stał się surowszy i uprawy winogron zaniechano[3].

Winnica jak wszystkie skały Wzgórz Tynieckich zbudowana jest ze skał wapiennych z okresu górnej jury[4]. Jest najbardziej na północny wschód wysuniętym wzgórzem w grupie Wzgórz Tynieckich. Sąsiaduje ze Wzgórzem Klasztornym, na którym wznosi się Opactwo Benedyktynów w Tyńcu – znajduje się tuż po jego północno-wschodniej stronie, nad drogą dojazdową do opactwa. U południowych podnóży Winnicy znajduje się cmentarz i parking. Obrzeża Winnicy porasta las, część wzgórza pokrywają łąki i zabudowania Tyńca[5].

Północno-zachodnie zbocza Winnicy obrywają się do terasy Wisły pionowym murem skalnym o długości około 180 m. Biegnie wzdłuż niego ulica Promowa. W murze tym są dwie skały: Skurwysyn i Winnica. W wapiennych skałach Winnicy znajduje się także kilka jaskiń i schronisk: Jaskinia w Górze Winnicy w Tyńcu, Schronisko w Winnicy Pierwsze, Schronisko w Winnicy Drugie, Tunel nad Okapem Pierwszy, Tunel nad Okapem Drugi, Tunel nad Okapem Trzeci[6]. U podnóży muru skalnego jest restauracja Tarasy Tynieckie, parking i przystań promowa[5].

Przypisy edytuj

  1. Okolice Krakowa. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2008. ISBN 978-83-89165-99-2.
  2. Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
  3. Tyniecka brama. [dostęp 2017-04-04].
  4. Julian Zinkow: Tyniec i Wzgórza Tynieckie. Informator turystyczny. Kraków: Krakowski Ośrodek Informacji i Reklamy Turystycznej "WAWEL-TOURIST", 1978, s. 43–45.
  5. a b Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2017-04-08].
  6. Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 2019-10-12].
Winnica i Wzgórze Klasztorne. Panorama widokowa zza Wisły