Witold Trylski

polski fizyk

Witold Trylski (ur. 26 stycznia 1912 we Lwowie, zm. 16 października 1942 w Warszawie[1]) – polski działacz komunistyczny, oficer Sztabu Głównego Gwardii Ludowej.

Witold Trylski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 stycznia 1912
Lwów

Data i miejsce śmierci

16 października 1942
Warszawa

Zawód, zajęcie

fizyk

Stanowisko

pracownik naukowy Uniwersytetu Warszawskiego

Partia

KPP (1931–1938)
PPR (1942)

Odznaczenia
Order Krzyża Grunwaldu III klasy
Grób Witolda Trylskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Życiorys

edytuj

W 1930 ukończył II Gimnazjum Męskiego Związku Nauczycielskiego Polskiego Szkół  Średnich w Warszawie[2]. Z wykształcenia był fizykiem. Był pracownikiem naukowym Uniwersytetu Warszawskiego. Należał do Czerwonego Harcerstwa TUR (był przewodnikiem gromady a następnie członkiem Rady Hufca warszawskiego[3]), OMS „Życie”, KZMP, od 1931 do KPP, a od stycznia 1942 PPR. Z ramienia wydziału organizacyjnego Komitetu Warszawskiego KPP obsługiwał organizacje młodzieży studenckiej i robotniczej w Warszawie. W 1934 został aresztowany i skazany na 4 lata więzienia, ale dzięki wstawiennictwu ojca, który z czasów PPS przyjaźnił się z Józefem Piłsudskim, złagodzono mu wykonanie wyroku. Po wyjściu na wolność wrócił do pracy partyjnej, w latach 1937–1938 działał w Komitecie Warszawskim KPP. Od jesieni 1939 nawiązywał kontakty z działaczami komunistycznymi w okupowanej Warszawie. W 1940 został aresztowany i osadzony na Pawiaku, ale wkrótce zwolniono go z braku dowodów. W 1941 uczestniczył w organizowaniu Stowarzyszenia Przyjaciół ZSRR i ZWW, a w 1942 współorganizował Sztab Główny GL, którego był oficerem. Na ten okres datuje się jego wstąpienie do PPR. Został aresztowany przez Niemców 30 września 1942. Wkrótce potem, 16 października 1942, powieszony w publicznej egzekucji na ulicach miasta[4].

Prezydium Krajowej Rady Narodowej uchwałą z dnia 8 maja 1946 „w uznaniu za działalność konspiracyjną w okresie okupacji” odznaczyło Witolda Trylskiego (pośmiertnie) Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy[5]. W 1948 jego szczątki ekshumowano i pochowano razem ze szczątkami pozostałych powieszonych w kwaterze więźniów Pawiaka na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C 6-1-12)[6].

Jego imię, do 9 kwietnia 2001, nosiła ulica w warszawskiej dzielnicy Rembertów, w 2001 zmieniono nazwę ulicy na Jaworzniaków[7].

Przypisy

edytuj
  1. Bożena Falkowska-Dybowska, Cmentarz Komunalny Powązki dawny Wojskowy w Warszawie [online] [dostęp 2020-04-19].
  2. Absolwenci XXXV Liceum z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Bolesława Prusa [online], prus.edu.pl [dostęp 2020-01-31].
  3. Krystyn W. Dąbrowa, Czerwone Harcerstwo TUR, „Rocznik Historii Harcerstwa”, 2008, s. 55–70.
  4. 10 Powieszonych przy stacji w Rembertowie [online], dawnyrembertow.pl [dostęp 2020-01-31].
  5. M.P. z 1946 r. nr 103, poz. 192
  6. Wyszukiwarka grobów w Warszawie. [dostęp 2020-01-31].
  7. Ulice zmieniły swoich patronów, „Metropol” z 4 grudnia 2001, Warszawa.

Bibliografia

edytuj
  • Praca zbiorowa pod redakcją Grażyny Kieniewiczowej i Aliny Sokołowskiej Od Agrykoli do Żywnego. Mały słownik patronów ulic warszawskich Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Warszawa 1968 s. 180–181.
  • Edward Gronczewski, Walczyli o Polskę Ludową, Warszawa 1982.
  • Antoni Przygoński, „Akcje zbrojne GL – Warszawa 1942”, Wyd. Książka i Wiedza Warszawa 1976 s. 148.