Rembertów
Rembertów – dzielnica Warszawy położona w prawobrzeżnej części miasta. Jest jedną z 18 jednostek pomocniczych m.st. Warszawy[3].
| Dzielnica Warszawy | |||
 Dzielnica widziana z komina Ciepłowni Kawęczyn | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Miasto | |||
| Prawa miejskie |
1939−1957 | ||
| W granicach Warszawy |
1957 | ||
| SIMC |
0988810[1] | ||
| Burmistrz |
Maciej Iwanicki | ||
| Powierzchnia |
19,30 (1.01.2024)[2] km² | ||
| Populacja • liczba ludności |
| ||
| • gęstość |
1286 (1.01.2024)[2] os./km² | ||
| Tablice rejestracyjne |
WW...A, WW...C, WW...E, WW...X, WW...Y | ||
Plan
| |||
Położenie na mapie Warszawy
| |||
| 52°15′32″N 21°09′42″E/52,258889 21,161667 | |||
| Strona internetowa | |||
Jest najmniejszą dzielnicą Warszawy pod względem liczby ludności[2].
Nazwa
edytujNazwa Rembertów pochodzi prawdopodobnie z XV–XVI wieku, istnieje jednak kilka późniejszych hipotez dotyczących jej pochodzenia[4]. Według jednej z nich pochodzi ona od trzeciego imienia ostatniego namiestnika Królestwa Polskiego, Fiodora Wilhelma Remberta von Berga[5].
Historia
edytujW roku 1866 na linii Kolei Warszawsko-Terespolskiej powstała stacja Rembertów. Ok. 1888 Rosjanie zbudowali tam poligon artyleryjski[6]. Przy poligonie powstała osada Rembertów[7]. W 1905 roku Rembertów składał się z 7 budynków i miał 44 stałych mieszkańców[7]. Miejscowość znajdowała się w gminie Okuniew[7].
Po odzyskaniu niepodległości, w pozostawionych przez armię rosyjską koszarach rozlokowano jednostki Wojska Polskiego. W czasie wojny polsko-bolszewickiej stacjonował tu sztab dywizji piechoty gen. Władysława Junga. W 1921 roku Rembertów miał 119 domów i 1375 mieszkańców[7]. W latach 20. powstały tam Wytwórnia Amunicji numer 2 należąca do Zakładów Amunicyjnych „Pocisk” oraz Doświadczalne Centrum Wyszkolenia Piechoty. W 1924 roku Rembertów został wydzielony z gminy Okuniew i przyłączony do gminy Wawer, stając się jednocześnie siedzibą władz tej gminy[7].
1 kwietnia 1939 Rembertów uzyskał prawa miejskie[8]. Miasto zamieszkiwało wtedy ok. 24 tys. osób[7]. W skład nowo utworzonego miasta weszły osiedla (dawne wsie): wsi: Magenta, Zygmuntów, Mokry Ług, Kawęczyn i Karolówka, a także osiedle Poligon[7].
II wojna światowa
edytujOddziały Wehrmachtu zajęły miasto 14 września 1939.
W czasie okupacji niemieckiej Rembertów (niem. Rembertau) należał do III Rejonu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej „Dęby”, wchodzącego w skład VII Obwodu „Obroża”. Większe akcje partyzanckie to obrona radiostacji Komendy Głównej AK oraz blokada Warszawskiego Węzła Kolejowego (Wieniec I).
W 1940 na terenie miejscowości władze niemieckie utworzyły getto dla ludności żydowskiej. 20 sierpnia 1942 jego mieszkańcy zostali pognani pieszo na stację kolejową w Falenicy, a następnie wywiezieni do obozu zagłady w Treblince. Ostatnich żydowskich mieszkańców Rembertowa z tzw. getta szczątkowego wymordowano wiosną lub latem 1943. Te wydarzenia upamiętniają trzy tablice pamiątkowe Tchorka (przy ul. Markietanki róg Cyrulików w Rembertowie, ul. Okuniewskiej w Wesołej oraz Michała Kajki róg VIII Poprzecznej w Wawrze).
Na terenie Rembertowa Niemcy utworzyli także cztery obozy pracy dla Polaków, obywateli polskich pochodzenia żydowskiego i jeńców radzieckich[9].
Na przełomie 1944 i 1945 NKWD przystosowało dawny niemiecki obóz pracy znajdujący się na terenie zakładu „Pocisk” i urządziło w nim obóz dla żołnierzy AK i NSZ[10].
Po 1945
edytujW 1945 roku Rembertów miał ok. 13,5 tys. mieszkańców[7]. W czasach PRL znajdowała się tam baza Armii Radzieckiej, osłaniająca tranzyt wojskowy do NRD.
W lesie przy ul. Marsa mieściła się Jednostka Łączności (Rządowej) Armii Czerwonej – ostatnia wycofana jednostka rosyjska (17 września 1993).
Do 1951 roku miejscowość była siedzibą wiejskiej gminy Wawer. W 1957 Rembertów został włączony do Warszawy jako część dzielnicy Praga-Południe[7]. W 1973 roku do Rembertowa (na plac przy ul. Paderewskiego)[11] został przeniesiony z ul. Lubelskiej popularny bazar z odzieżą, tzw. ciuchy[12]. W 1970 roku w Rembertowie mieszkało ok. 17 tys. osób[7].
Od 1994 do 2002 tworzył gminę Warszawa–Rembertów. Obecnie Rembertów jest jedną z 18 dzielnic Warszawy.
Podział
edytujPodział w MSI
edytujWedług Miejskiego Systemu Informacji Rembertów podzielony jest na obszary[13]:
Podział na osiedla
edytujRembertów podzielony jest na mniejsze osiedla[14]:
Położenie
edytujRembertów graniczy:
Charakterystyka
edytujMała gęstość zaludnienia i rzadka zabudowa stwarzają możliwości rozwoju obszarów pod budownictwo niskie i rekreacyjno-sportowe. W Rembertowie jest dużo zieleni: na ponad 30% ogólnej powierzchni dzielnicy rosną lasy. W 1998 na obszarze między ulicami Marsa, Żołnierską i torami kolejowym linii Warszawa Zachodnia–Terespol utworzono rezerwat przyrody Kawęczyn.
Transport
edytujDo Rembertowa można dojechać autobusami MZA oraz pociągami S2 – SKM i Kolei Mazowieckich (stacja Warszawa Rembertów).
Rada Dzielnicy
edytuj| Ugrupowanie | Kadencja 2002-2006[15] | Kadencja 2006-2010[16] | Kadencja 2010-2014[17] | Kadencja 2014-2018[18] | Kadencja 2018-2024[19] |
|---|---|---|---|---|---|
| Sojusz Lewicy Demokratycznej | 4 (SLD-UP) | 2 (LiD) | 3 | 2 (SLD Lewica Razem) | – |
| Prawo i Sprawiedliwość | 2 | 4 | 2 | 4 | 4 |
| Samorządny Rembertów | 6 | 3 | – | – | – |
| Nasz Cel – Bez Podziałów | 1 | – | – | – | – |
| Przyszłość i Zgoda | 1 | – | – | – | – |
| Samorząd dla Ciebie | 1 | – | – | – | – |
| Platforma Obywatelska | – | 4 | 4 | 3 | 6 (Koalicja Obywatelska) |
| Porozumienie Samorządowe Nasze Miasto | – | 4 | – | – | – |
| Stowarzyszenie „Lepszy Rembertów” | – | 3 | 5 | 2 | 4 |
| KWW Mieszkańców Starego Rembertowa i Kawęczyna | – | 1 | – | – | – |
| Dla Rembertowa | – | – | 5 | – | – |
| Mieszkańcy | – | – | 2 | – | – |
| Forum Dla Rembertowa | – | – | – | 5 | 3 |
| Warszawska Wspólnota Samorządowa | – | – | – | 3 | – |
| Rembertów Bezpośrednio | – | – | – | 1 | 4 |
| Mieszkańcy Rembertowa | – | – | – | 1 | – |
Oświata
edytujNa terenie Rembertowa znajdują się:
- 5 publicznych szkół podstawowych (131 przy Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym Nr 2, 189, 217, 254, PSP Społecznego Towarzystwa Oświatowego),
- 1 publiczne liceum (LI LO im. Tadeusza Kościuszki),
- 1 publiczna szkoła wyższa (Akademia Sztuki Wojennej, przed 2016 Akademia Obrony Narodowej).
Ważniejsze obiekty
edytujZobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Wyszukiwarka TERYT [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2022-10-12].
- ↑ a b c d Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku. Tabl. 21 Powierzchnia, ludność oraz lokaty według gmin. [w:] Główny Urząd Statystyczny [on-line]. stat.gov.pl, 22 lipca 2024. [dostęp 2023-08-01].
- ↑ Art. 5 i 14 ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz.U. z 2018 r. poz. 1817).
- ↑ Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 328. ISBN 978-83-62189-08-3.
- ↑ Włodzimierz Kalicki. Sztyletnicy „małego Robespierre’a”. „Ale historia (dodatek do „Gazety Wyborczej”)”, s. 5, 30 maja 2016.
- ↑ Stefan Kieniewicz: Warszawa w latach 1795–1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 195.
- ↑ a b c d e f g h i j Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 727. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 27 marca 1939 r. o zaliczeniu osady Rembertów (Stary i Nowy) w powiecie i województwie warszawskim w poczet miast i o rozszerzeniu granic tego miasta. [online], www.dziennikustaw.gov.pl [dostęp 2018-11-21] (pol.).
- ↑ Czesław Pilichowski: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 555. ISBN 83-01-00065-1.
- ↑ Tomasz Łabuszewski (red. nauk.): Śladami zbrodni. Przewodnik po miejscach represji komunistycznych lat 1944−1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2012, s. 268. ISBN 978-83-7629-380-6.
- ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie 1 VII–30 IX 1973. „Kronika Warszawy”. 1 (17), s. 145, 1974.
- ↑ Michał Pilich. Jak na Pradze handlowano. „Stolica”, s. 36, marzec 2016.
- ↑ Obszary MSI. Dzielnica Rembertów. [w:] Zarząd Dróg Miejskich [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2016-06-26].
- ↑ Mapa Dzielnicy. [w:] Urząd dzielnicy Rembertów m.st. Warszawy [on-line]. rembertow.waw.pl, 15 września 2010. [dostęp 2018-07-23].
- ↑ Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe. wybory2002.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-18].
- ↑ Geografia wyborcza – Wybory samorządowe – Państwowa Komisja Wyborcza. wybory2006.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-18].
- ↑ Wybory Samorządowe 2010 – Geografia wyborcza – Województwo mazowieckie – miasto st. Warszawa – dz. Rembertów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-18].
- ↑ Radni dzielnicowi wybrani. Oficjalne wyniki – Bielany, Mokotów, Praga Południe, Wawer, Wilanów, Włochy, Śródmieście. tvnwarszawa.tvn24.pl. [dostęp 2015-10-18].
- ↑ Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2018-10-23].
Linki zewnętrzne
edytuj
- Strona internetowa dzielnicy
- Strona o architekturze dawnego Rembertowa
- Rembertów (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 608.