Workotrzęsak galaretowaty

gatunek grzybów z rzędu tocznikowców

Workotrzęsak galaretowaty (Ascotremella faginea (Peck) Seaver) – gatunek grzybów z rzędu tocznikowców (Helotiales)[1].

Workotrzęsak galaretowaty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

Gelatinodiscaceae

Rodzaj

workotrzęsak

Gatunek

workotrzęsak galaretowaty

Nazwa systematyczna
Ascotremella faginea (Peck) Seaver
Mycologia 22(2): 53 (1930)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ascotremella, Gelatinodiscaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1890 Ch.H. Peck nadając mu nazwę Haematomyces fagineus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1930 Seaver, przenosząc go do rodzaju Ascocoryne[1].

Synonimy[2]:

  • Haematomyces fagineus Peck 1890
  • Neobulgaria faginea (Peck) Raitv. 1963

Nazwa polska według M.A. Chmiel[3].

Morfologia edytuj

Nieregularnie kulisty, mózgowato pofałdowany i podzielony na płaty, o miąższu galaretowatym. Osiąga rozmiar 2–4 × 1–2 cm. Powierzchnia o barwie od czerwonobrązowej do fioletowobrązowej, matowa, lub nieco lśniąca. Wyglądem przypomina niektóre gatunki z rodzaju Tremella należącego do odległego filogenetycznie typu podstawczaków[4].

Cechy mikroskopowe

Całą zewnętrzną powierzchnię owocników zajmuje hymenium. Wytwarzane są w nim 8–zarodnikowe worki. Zarodniki bezbarwne, wysmukłe, elipsoidalne, wewnątrz z dwoma gutulami. Na powierzchni posiadają podłużne listewki. Wymiary: 8,5–10 × 4–4,5 μm[5].

Występowanie edytuj

Najwięcej stanowisk zanotowano w Ameryce Północnej i Europie. Ponadto opisano występowanie tego gatunku na Ziemi Ognistej w Argentynie i na Nowej Zelandii[6]. W Europie jest rzadki[4]. W Polsce również jest rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – gatunek narażony na wymarcie[7].

Występuje w lasach, na korze lub drewnie martwych drzew, głównie bukowych[5].

Gatunki podobne edytuj

W Europie jest kilka podobnych gatunków, m.in. galaretnica mięsista (Ascocoryne sarcoides)[8].

  • Trzęsak listkowaty (Tremella faginea). Również galaretowaty i o podobnej barwie, ale bardziej listkowaty.
  • Galaretówka przejrzysta (Neobulgaria pura). Również galaretowata i występuje na bukach, ale złożona jest z bardziej masywnych i oddzielnych osobników.
  • Galaretnica mięsista (Ascocoryne sarcoides). Ma galaretowate, ale drobniejsze i bardziej różowe owocniki.

Linki zewnętrzne edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-12-10] (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2017-10-02]. (ang.).
  3. Maria Alicja Chmiel, Checklist of Polish Larger Ascomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences Kraków, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.
  4. a b Till R. Lohmeyer, Ute Kũnkele: Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie. Warszawa: 2006. ISBN 978-1-40547-937-0.
  5. a b Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. KDC, s. 472. ISBN 83-7404-513-2.
  6. Discover Life Maps [online] [dostęp 2016-09-25].
  7. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  8. Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.