Xanthonycticebus

rodzaj ssaków naczelnych

Xanthonycticebusrodzaj ssaków naczelnych z podrodziny Lorisinae w obrębie rodziny lorisowatych (Lorisidae).

Xanthonycticebus
Nekaris & Nijman, 2022[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – kukang mały (X. pygmaeus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

naczelne

Podrząd

lemurowe

Infrarząd

lorisokształtne

Rodzina

lorisowate

Podrodzina

Lorisinae

Rodzaj

Xanthonycticebus

Typ nomenklatoryczny

Nycticebus pygmaeus Bonhote, 1907

Gatunki

2 gatunki – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowo-wschodniej Azji[2][3][4].

Morfologia edytuj

Długość ciała 19,5–23 cm, ogon szczątkowy dochodzący do około 1,8 cm; masa ciała 420–424 g[3][4].

Systematyka edytuj

Rodzaj zdefiniowali w 2022 roku brytyjscy prymatolodzy Kimberly Anne-Isola Nekaris i Vincent Nijman na łamach Zoosystematics and Evolution[1]. Na gatunek typowy autorzy wyznaczyli (oznaczeni monotypowe) kukanga małego (X. pygmaeus).

Etymologia edytuj

Xanthonycticebus: gr. ξανθος xanthos ‘żółty, złoty’; νυκτι- nukti- ‘nocny’, od νυξ nux, νυκτος nuktos ‘noc’; κηβος kēbos ‘długoogoniasta małpa’[1].

Podział systematyczny edytuj

Takson wyodrębniony z Nycticebus w 2022 roku w oparciu o dane morfologiczne, behawioralne, kariotypowe i genetyczne; drogi rozwojowe Nycticebus i Xanthonycticebus rozeszły się około 10,5 miliona lat temu[1]. Do rodzaju należą następujące gatunki[5][4][6]:

Przypisy edytuj

  1. a b c d K.A.-I. Nekaris & V. Nijman. A new genus name for pygmy lorises, Xanthonycticebus gen. nov. (Mammalia, primates). „Zoosystematics and Evolution”. 98 (1), s. 88, 2022. DOI: 10.3897/zse.98.81942. (ang.). 
  2. C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 168. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  3. a b K.A.-I. Nekaris: Family Lorisidae (Angwantibos, Pottos and Lorises). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 235. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
  4. a b c Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 108. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  5. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-09]. (ang.).
  6. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 34. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).