Zakon Syjonu (fr. Prieuré de Sion) – organizacja, mająca rzekomo stanowić przykrywkę dla tajnego stowarzyszenia, założonego w XI wieku na górze Syjon w Królestwie Jerozolimskim. W rzeczywistości organizację założył w 1956 r. francuski dziennikarz Pierre Plantard, by zyskać sławę i poważanie w kręgach ezoterycznych i monarchistycznych Francji.

Zakon Syjonu
Prieuré de Sion
Ilustracja
Emblemat zakonu, wykorzystujący fleur-de-lis
Chevalerie d’Institutions et Règles Catholiques d’Union Indépendante et Traditionaliste
Państwo

 Francja

Siedziba

Annemasse

Data założenia

1956

brak współrzędnych

Zakon stał się częścią kultury popularnej za sprawą książki Święty Graal, Święta Krew Baigenta, Leigha i Lincolna (1982) oraz Kod Leonarda da Vinci Browna (2003).

Historia

edytuj

W maju 1956 r. Pierre Plantard założył organizację o nazwie Prieuré de Sion z siedzibą w Annemasse we Francji[1]. Nazwę zainspirowało wzgórze na południe od Annemasse, znane jako Mont Sion[2].

Oficjalny statut organizacji zakładał, że jej członkowie będą dążyć do stworzenia bractwa rycerskiego oraz będą angażować się w pomoc Kościołowi Katolickiemu, nauczać prawdy i chronić słabszych[3].

Pierwsza wersja Plantarda

edytuj
 
Et in Arcadia Ego Poussina

Na początku lat 60. XX wieku Plantard zaczął przedstawiać Zakon Syjonu jako ezoteryczne chrześcijańskie bractwo rycerskie, którego członkowie mieli na celu przywrócenie monarchii we Francji i osadzenie na tronie Wielkiego Monarchy (postaci z przepowiedni Nostradamusa)[4]. Organizacja ta miała powstać w 1099 r. w Królestwie Jerozolimskim z inicjatywy Gotfryda z Bouillon jako odgałęzienie zakonu religijnego, rezydującego w Bazylice Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Jerozolimie[5].

Sam Plantard zaczął podawać się wówczas za potomka króla Dagoberta II z dynastii Merowingów. W tym samym czasie zaczął twierdzić, że mottem jego rodu (a później mottem Zakonu Syjonu) są słowa Et in Arcadia ego... (łac. I ja jestem w Arkadii...). Zdanie to jest wyryte na grobie, przedstawionym na obrazach Pasterze arkadyjscy (1618) Guercino i Et in Arcadia Ego (1638-1640) Poussina. W ocenie Plantarda grób z obrazu Poussina miał być tym samym nagrobkiem, który znajdował się na terenie Les Pontils niedaleko Rennes-le-Château (w rzeczywistości grób ten pochodził z XX wieku), a same obrazy miały być namalowane na zamówienie Zakonu Syjonu[6].

Aby uwiarygodnić swoje twierdzenia, Plantard we współpracy z Philippe’em de Chérisey stworzył serię dokumentów, które następnie zostały umieszczone w Bibliotece Narodowej Francji[7].

Dokumenty sfałszowane przez Plantarda i de Chériseya stały się podstawą książki, napisanej przez Gérarda de Sède w 1967 r. na zlecenie Plantarda i zatytułowanej L’or de Rennes, ou La vie insolite de Bérenger Saunière, curé de Rennes-le-Château (późniejsze wydania noszą tytuł Le Trésor Maudit de Rennes-le-Château). W książce tej Zakon Syjonu został połączony ze sprawą rzekomego odkrycia przez Bérengera Saunière’a, proboszcza kościoła św. Marii Magdaleny w Rennes-le-Château, skarbów i tajemniczych dokumentów[7].

W 1969 r. z książką de Sède’a zapoznał się angielski dziennikarz Henry Lincoln, który zainteresował się Rennes-le-Château i Zakonem Syjonu. Lincoln poświęcił temu tematowi kilka programów dla telewizji BBC, napisał także kilka książek[8].

Święty Graal, Święta Krew

edytuj

Jedną z publikacji Lincolna była wydana w 1982 r., we współpracy z Michaelem Baigentem i Richardem Leighem, książka The Holy Blood and the Holy Grail (ang. Święty Graal, Święta Krew). Tekst przedstawiał Zakon Syjonu jako organizację założoną w 1099 r., której celem było doprowadzenie do sytuacji, w której dynastia Merowingów panowała nad całą Europą. Szczególny status tego rodu miał wiązać się z uznaniem, że Merowingowie są potomkami Jezusa i Marii Magdaleny[9].

Druga wersja Plantarda

edytuj

W 1989 r. Plantard, próbując ratować swoją reputację, zaczął twierdzić, że Zakon Syjonu powstał w 1681 r. w Rennes-le-Château i miał na celu wykorzystanie paranormalnych właściwości linii ley oraz strzeżenie tajemnic Roc Noir (skały znajdującej się niedaleko Rennes-les-Bains). Plantard wyznał ponadto, że w rzeczywistości uważa się jedynie za zstępnego Dagoberta II w linii bocznej, a bezpośrednim potomkiem władcy jest prawdopodobnie Otto von Habsburg[10][11].

Afera Pechiney-Triangle

edytuj

Pod koniec lat 80. XX wieku we Francji wybuchła afera Pechiney-Triangle, związana z przejęciem przez francuskiego producenta aluminium, Pechiney, amerykańskiego przedsiębiorstwa Triangle Industries. W centrum afery znalazł się m.in. Roger-Patrice Pelat, francuski przedsiębiorca (i przyjaciel ówczesnego prezydenta, Francois Mitterranda), oskarżony o insider trading[12].

W trakcie procesu Pelata prowadzący sprawę sędzia, Thierry Jean-Pierre, otrzymał informację, że oskarżony mógł być wielkim mistrzem Zakonu Syjonu. Obawiając się skandalu (podobnego do wykrycia zaangażowania Propaganda Due w bankructwo włoskiego banku Banco Ambrosiano), Jean-Pierre wezwał Plantarda do złożenia wyjaśnień. W 1993 r. zeznający pod przysięgą Plantard przyznał, że zmyślił całą historię Zakonu Syjonu, włącznie z rzekomym sprawowaniem urzędu wielkiego mistrza przez Pelata[13][14].

Kod Leonarda da Vinci

edytuj

Książka Dana Browna Kod Leonarda da Vinci z 2003 r. i jej ekranizacja Kod da Vinci z 2006 r. na nowo obudziły zainteresowanie tematem Zakonu Syjonu[15][16][17]. Na łamach książki autor wprowadził kilka zmian w stosunku do wersji prezentowanej w książkach Lincolna, Baigneta i Leigha.

Brown w szczególności zmienił cel działalności zakonu: nie miała już nim być Europa władana przez potomków Merowingów, ale ujawnienie prawdy o roli Marii Magdaleny jako matki dziecka Jezusa. Wrogiem Zakonu Syjonu miała być zaś nie Zakon Maltański – jak opisywali to Lincoln, Baignet i Leigha na łamach sequela do Świętego Graala, Świętej Krwi -, lecz Opus Dei. Autor Kodu Leonarda da Vinci przedstawił wszystkie te informacje jako zgodne z prawdą historyczną[18].

Rzekomi wielcy mistrzowie

edytuj

Pierwsza lista

edytuj

Poniższa lista wielkich mistrzów Zakonu Syjonu stanowiła część zbioru dokumentów z 1967 r., zatytułowanego Dossiers Secrets d’Henri Lobineau (fr. tajne akta Henriego Lobineau) i rzekomo stworzonego przez Philippe’a Toscan du Plantiera (w rzeczywistości autorami zbioru byli Pierre Plantard i Philippe de Chérisey)[19][20].

Włoski socjolog Massimo Introvigne zwrócił uwagę, że praktycznie wszyscy wielcy mistrzowie z poniższej listy (z wyjątkiem dwóch osób) znajdowali się na listach znaczących różokrzyżowców, które to listy były znane Plantardowi[21].

 
Leonardo da Vinci, rzekomy dwunasty wielki mistrz Zakonu Syjonu.
Imię i nazwisko Lata sprawowania funkcji
Jean de Gisors 1188-1220
Marie de Saint-Clair 1220-1266
Guillaume de Gisors 1266-1307
Edward I (hrabia Bar) 1307-1336
Jeanne de Bar 1336-1351
Jean de Saint-Clair 1351-1366
Blanka d’Évreux 1366-1398
Nicolas Flamel 1398-1418
René I Andegaweński 1418-1480
Iolande de Bar 1480-1483
Sandro Botticelli 1483-1510
Leonardo da Vinci 1510-1519
Karol III de Bourbon-Montpensier 1519-1527
Ferrante Gonzaga 1527-1575
Ludovico Gonzaga 1575-1595
Robert Fludd 1595-1637
Johann Valentin Andreae 1637-1654
Robert Boyle 1654-1691
Izaak Newton 1691-1727
Charles Radclyffe 1727-1746
Karol Lotaryński 1746-1780
Maksymilian Franciszek Habsburg 1780-1801
Charles Nodier 1801-1844
Victor Hugo 1844-1885
Claude Debussy 1885–1918
Jean Cocteau 1918–1963

Po śmierci Jeana Cocteau kolejnymi wielkimi mistrzami mieli być François Ducaud-Bourget i sam Pierre Plantard[21].

Druga lista

edytuj

Druga lista wielkich mistrzów, uwzględniająca „młodszy wiek” Zakonu Syjonu, została opublikowana w 1989 r. na łamach czasopisma Vaincre[10][20].

Imię i nazwisko Lata sprawowania funkcji
Jean-Tim Negri d’Albes 1681-1703
François d’Hautpoul 1703-1726
André-Hercule de Fleury 1726-1766
Karol Lotaryński 1766-1780
Maksymilian Franciszek Habsburg 1780-1801
Charles Nodier 1801-1844
Victor Hugo 1844-1885
Claude Debussy 1885–1918
Jean Cocteau 1918–1963
François Balphangon 1963–1969
John Drick 1969-1981
Pierre Plantard de Saint-Clair[22] 1981
Philippe de Chérisey 1984–1985
Roger-Patrice Pelat 1985–1989
Pierre Plantard de Saint-Clair 1989
Thomas Plantard de Saint-Clair[23] 1989

W kulturze popularnej

edytuj
  • Zakon Syjonu odgrywa kluczową rolę w książce Kod Leonarda da Vinci Dana Browna (2003) i jej filmowej adaptacji, Kod da Vinci (2004)[15],
  • historia i działalność Zakonu opisane są na kartach książek z cyklu powieściowego Templariusze autorstwa Jacka Whyte’a[24].

Przypisy

edytuj
  1. Détail d’une annonce | Associations – Journal Officiel [online], journal-officiel.gouv.fr [dostęp 2022-10-22].
  2. The Priory Of Sion [online], cbsnews.com [dostęp 2022-10-22] (ang.).
  3. The Original Priory of Sion Documents 1956 [online], priory-of-sion.com [dostęp 2022-10-22].
  4. Marie-France Etchegoin & Frédéric Lenoir, Code Da Vinci: L’Enquête, p. 61 (Robert Laffont, 2004).
  5. Bill Putnam, John Edwin Wood (2003). The Treasure of Rennes-le-Château. A Mystery Solved. Sutton Publishing. ISBN 0750930810.
  6. Umberto Eco, Historia krain i miejsc legendarnych, Poznań 2013, s. 413–414.
  7. a b Jean-Luc Chaumeil (Goeroe of speculative freemason), Rennes-le-Château – Gisors – Le Testament du Prieuré de Sion. Le Crépuscule d’une Ténébreuse Affaire, Éditions Pégase, 2006.
  8. Umberto Eco, Historia krain i miejsc legendarnych, Poznań 2013, s. 417.
  9. How Da Vinci Code tapped pseudo-fact hunger [online], telegraph.co.uk [dostęp 2022-10-22].
  10. a b Umberto Eco, Historia krain i miejsc legendarnych, Poznań 2013, s. 419.
  11. Lynn Picknett, Clive Prince, The Sion Revelation: The Truth About the Guardians of Christ’s Sacred Bloodline, Nowy Jork 2006, s. 164.
  12. Facebook i inni, Mitterrand’s Friend Charged in Scandal, Los Angeles Times, 17 lutego 1989 [dostęp 2022-10-29] (ang.).
  13. Pierre Plantard, fondateur du Prieuré de Sion, un illuminé en quête d’une ascendance royale, „Le Temps”, 15 marca 2004, ISSN 1423-3967 [dostęp 2022-10-29] (fr.).
  14. „Affaire Pelat: Le Rapport du Juge”, Le Point, no. 1112 (8–14 January 1994), p. 11.
  15. a b Zakon Syjonu: kto strzeże dziś jego tajemnic? [online], facet.onet.pl, 29 kwietnia 2013 [dostęp 2022-12-02] (pol.).
  16. Henryk Hoffmann, Święty Graal, Zakon Syjonu i „Kod Leonarda da Vinci”, „Nomos” (53–54), 2006, ISSN 1230-7858 [dostęp 2022-12-02].
  17. Historia i „Kod da Vinci” [online], Onet Kultura, 19 kwietnia 2006 [dostęp 2022-12-02] (pol.).
  18. Dan Brown, Kod Leonarda da Vinci, 2004, s. 4.
  19. Lobineau [online] [dostęp 2022-10-29].
  20. a b Alumni, [w:] Robert Howells, Inside the Priory of Sion, Londyn 2012.
  21. a b CESNUR 2005 International Conference – Beyond The Da Vinci Code: History and Myth of the Priory of Sion, by Massimo Introvigne [online], cesnur.org [dostęp 2022-10-29].
  22. Od 1975 r. Pierre Plantard zaczął przedstawiać się jako Pierre Plantard de Saint-Clair (Jean-Luc Chaumeil, Rennes-le-Château – Gisors – Le Testament du Prieuré de Sion. Le Crépuscule d’une Ténebreuse Affaire, Villeneuve-de-la-Raho 2006, s. 143.).
  23. Syn Pierre’a Plantarda.
  24. Rycerze czerni i bieli | Jack Whyte [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2022-10-22] (pol.).