Zamek skałkowy

Zamek skałkowy – rodzaj zamka stosowanego w odprzodowej broni strzeleckiej od XVII do I poł. XIX wieku.

Zamek skałkowy

Krzemień (skałka) z XVII wieku, stosowany w zamku skałkowym

Zapalenie prochu na panewce następuje od iskier powstałych przy uderzeniu skałki (kawałka krzemienia) zamocowanej w szczękach kurka o krzesiwo (płytkę metalową) przymocowane z prawej strony broni. Po naciśnięciu spustu broni, kurek ze skałką opadał na krzesiwo. Iskry padały na panewkę z prochem zapalając go. Płomień z panewki poprzez otwór zapałowy z boku lufy dostawał się do komory powodując zapłon ładunku prochowego. Zamek skałkowy wynaleziony został ok. 1570 roku, a rozpowszechnił w drugiej połowie XVII w., wypierając wcześniej stosowane zamki lontowe i kołowe. Zastąpienie pirytu stosowanego w zamku kołowym krzemieniem pozwoliło na uproszczenie i potanienie konstrukcji, a przy tym znaczne uproszczenie obsługi broni. Zamek skałkowy stosowany był powszechnie od końca XVII do połowy XIX. Zastąpiono go zamkiem kapiszonowym, a następnie amunicją zespoloną.

Typy:

• zamek niderlandzki
• zamek hiszpański
• zamek francuski
• zamek angielski

Obsługa i działanie:

• 

  Kurek w pozycji zabezpieczonej staropol. "półkurczę", broń załadowana.

• 

  Kurek napięty, broń gotowa do strzału.

• 

  Kurek zwolniony, panewka otwarta.

• 

  Działanie zamka skałkowego

Zobacz też

• Muszkiet
• Broń czarnoprochowa

Linki zewnętrzne

• Zamek skałkowy, film z serii Z Arsenału Muzeum Wojska Polskiego