Zamek skałkowyzamek stosowany w dawnej broni strzeleckiej (odprzodowej, rozdzielnego ładowania), wykorzystujący do zainicjowania wystrzału iskry z krzemienia uderzającego o krzesiwo. Stosowany od XVII do I poł. XIX wieku[1].

Zamek skałkowy

Charakterystyka

edytuj

W zamku skałkowym zapłon prochu na panewce inicjowany jest przez iskry powstające przy uderzeniu skałki (kawałka krzemienia) zamocowanej w szczękach kurka o krzesiwo (płytkę metalową). Po naciśnięciu spustu, kurek ze skałką opadał na krzesiwo, a powstające iskry padały na panewkę z prochem zapalając go. Płomień z panewki poprzez otwór zapałowy z boku lufy dostawał się do komory nabojowej powodując zapłon ładunku miotającego i wystrzał.

Rodzaje

edytuj

Wyróżnia się następujące rodzaje zamków skałkowych:

Historia

edytuj

Zamek skałkowy wynaleziony został ok. 1570 roku, a rozpowszechnił się w drugiej połowie XVII w., wypierając wcześniej stosowane zamki lontowe i kołowe. Zastąpienie pirytu stosowanego w zamku kołowym krzemieniem pozwoliło na uproszczenie i potanienie konstrukcji, jednocześnie upraszczając obsługę broni. Zamek skałkowy stosowany był powszechnie do połowy XIX gdy zastąpił go nowocześniejszy zamek kapiszonowy.

Przypisy

edytuj
  1. broń skałkowa, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-04-05].

Linki zewnętrzne

edytuj