Zamek w Rybnicy – zabytkowy zamek[1] znajdujący się w miejscowości Rybnica w województwie dolnośląskim, przy drodze do Starej Kamienicy, na zalesionym skalistym wzgórzu w kierunku zachodnim od Jeleniej Góry. Obecnie obiekt w stanie ruiny.

Zamek w Rybnicy
Burg Läusepelz
Ilustracja
Zamek w Rybnicy
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Rybnica

Typ budynku

zamek

Położenie na mapie gminy Stara Kamienica
Mapa konturowa gminy Stara Kamienica, po prawej nieco u góry znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Rybnicy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Rybnicy”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Rybnicy”
Położenie na mapie powiatu karkonoskiego
Mapa konturowa powiatu karkonoskiego, blisko centrum u góry znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Rybnicy”
Ziemia50°54′42,70″N 15°37′09,73″E/50,911860 15,619370

Historia

edytuj

Być może już na przełomie XIII i XIV w. znajdowała się tu siedziba rycerska, której właścicielem był Henryk Reibnicz, figurujący w dokumencie piastowskiego księcia Bolka I z 1288 r.[2] Dokument Henryka jaworskiego z 1316 r. mówi o przyznaniu niewymienionej z imienia osobie różnych wolności i wyższego prawa sądowniczego nad Rybnicą. W 1345 r. Rybnica pojawia się na dwóch dokumentach Henryka jaworskiego. Miejscowość występuje tu obok wsi Strupice i Barcinek oraz folwarku w Jeżowie Sudeckim, z których książę nadał rycerzowi Konradowi von Czirnowi swoje dochody, należące do lenna zamkowego w Jeleniej Górze[2]. Synami Konrada byli Konrad, Mikołaj i Francuzko, odnotowani w latach 1390-1395. W samej Rybnicy poświadczone są dobra Konrada i Mikołaja w 1393 r. Związek Konrada z Rybnicą zamanifestował się w 1394 r. poprzez jego przydomek (Conrad von Czyrnen von der Reibnitz genant)[2].

Według tradycji, która nie jest jednak potwierdzona w dokumentach, zamek miał wznieść czeski król Karol IV w drugiej poł. XIV w. (w 1364/1365 lub 1369 r.)[2]. W tym okresie miała powstać nazwa zamku Laudis Palatium, która z czasem zwulgaryzowała się do postaci Läusepelz[2].

Architektura

edytuj

Zachowane relikty obiektu wskazują, że zamek powstał dopiero w XV lub XVI w.[2] Przebudowany został w 1750 i 1786 r. W pierwszej poł. XIX w. został opuszczony. Obecnie obiekt jest w stanie ruiny. Pierwotny wygląd zamku przedstawiono na rycinach pochodzących z XVIII wieku[3]. Zamek był budowlą założoną na planie prostokąta, trójkondygnacyjną z czworobocznym ryzalitem na dłuższej osi, w którym mieściła się kuchnia. Mury zamku wzniesione zostały z łamanego kamienia, miejscowej skały granitowej. Budynek był nakryty stromymi dachami[3]. Budynek miał wymiary 15 x 25 m.

Do czasów współczesnych zachowała się ściana, zasypane piwnice oraz szczątkowo detal architektoniczny[3].

Przypisy

edytuj
  1. NID: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, woj. dolnośląskie. nid.pl, 2023-06-30. [dostęp 2023-07-19]. (pol.).
  2. a b c d e f http://www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/89407/Boguszewicz_Corona%20Silesiae.pdf
  3. a b c Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 332-335. ISBN 978-83-89102-63-8.

Bibliografia

edytuj
  • Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
  • Wojciech Kapałczyński, Piotr Napierała: Zamki, pałace i dwory Kotliny Jeleniogórskiej. Wrocław: Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej, 2005, s. 119-120. ISBN 83-92292-21-9.