Zasada Goldwatera – nieformalna nazwa zasady sformułowanej przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (APA) w 1973 roku, uznającej za nieetyczne diagnozowanie jakichkolwiek zaburzeń psychicznych u osób publicznych, jeżeli nie zostało przeprowadzone badanie spełniające obowiązujące w psychiatrii standardy[1]. W oficjalnym dokumencie APA dotyczącym zasad etyki medycznej zasada sformułowana jest w ustępie 3 sekcji 7[2].

Geneza edytuj

Zasadę sformułowano na podstawie dokumentu[1] wydanego w związku z działaniem, jakiego dopuścił się w 1964 roku magazyn „Fact”. Czasopismo to opublikowało wyniki ankiety przeprowadzonej wśród psychiatrów, którzy odpowiadali, czy ich zdaniem kandydat w wyborach prezydenckich Barry Goldwater ma kwalifikacje na stanowisko prezydenta USA. Zdaniem większości (1189) pytanych Goldwater nie kwalifikował się na urząd z powodu osobowości paranoicznej. Po przegranych wyborach Goldwater pozwał wydawcę magazynu i wygrał 75 tys. dolarów jako zadośćuczynienie poniesionych strat. Ankieta magazynu była kontrowersyjna także dla części środowiska medycznego, ponieważ żaden z ankietowanych nie przeprowadził bezpośredniego badania pacjenta, a język ankiety był potoczny[3]. Co więcej, ankietę przesłano do 12 356 psychiatrów, a odpowiedzi udzieliło 19,6% pytanych (2417)[1], co przemilczano[4].

Krytyka edytuj

W 2016 roku zasadę Goldwatera złamało ponad 2600[5] amerykańskich psychiatrów i psychologów, którzy podpisali manifest, w którym określili, że kandydata Republikanów Donalda Trumpa charakteryzują „zaburzenia wielkościowe, brak empatii i złośliwy narcyzm”. Manifest został skrytykowany przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne jako nieodpowiedzialny i nieetyczny[3].

W lutym 2017 na łamach „The New York Times” opublikowano list podpisany przez 35 psychiatrów z żądaniem odwołania zasady Goldwatera. W czerwcu tego samego roku został on ponowiony przez 22 psychiatrów, w tym Philipa Zimbardo, którzy wskazali, iż zasada ich zdaniem była przestarzała, nielogiczna, pozbawiona podstaw naukowych. Ta grupa psychologów wydała także książkę Niebezpieczny przypadek Donalda Trumpa. W odpowiedzi na ten list APA rozszerzyło zakres obowiązywania zasady Goldwatera także o wyrażanie opinii na temat zdrowia psychicznego osób publicznych i wszczęła dochodzenie w sprawie nieetycznego zachowania przynajmniej wobec jednego sygnatariusza listu[6].

Przypisy edytuj

  1. a b c The Goldwater Rule: Why breaking it is Unethical and Irresponsible [online], www.psychiatry.org [dostęp 2016-08-23].
  2. The Principles of Medical Ethics With Annotations Especially Applicable to Psychiatry. American Psychiatric Association, 2013 s. 9
  3. a b Czy psychiatrze wolno rozpoznać zaburzenia osobowości u polityka i wypowiadać się o tym publicznie? [online], Medycyna i okolice [dostęp 2016-08-23].
  4. Donald Trump: Przebiegły jak lis czy niezrównoważony [online] [dostęp 2016-08-23].
  5. Manifesto Signers. [dostęp 2016-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-11)].
  6. Robert Stefanicki, Trump to paranoik - ostrzegają amerykańscy psychiatrzy. I apelują: Pozwólcie nam o tym mówić!, „Gazeta Wyborcza”, Agora SA, 19 lipca 2018 [dostęp 2018-07-19] (pol.).