Zawody (zbiór opowiadań)

Zawody – zbiór opowiadań autorstwa Juliusza Kadena-Bandrowskiego wydany w 1911 w Krakowie.

Zawody

Autor	Juliusz Kaden-Bandrowski
Typ utworu	zbiór opowiadań
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Kraków
Język	polski
Data wydania	1911
Wydawca	Wydawnictwo Nakładcze "Książka"
poprzednia Niezguła następna Proch

Drugi, po debiutanckim Niezgule, utwór autora, wydrukowany przez związane z Józefem Piłsudskim i Frakcją Rewolucyjną PPS wydawnictwo "Książka". Zbiór ma charakter społeczny i egzystencjonalny. Dotyczy pracy w kilku zawodach rzemieślniczych, pozostających w cieniu, poza głównym nurtem sporów społecznych i poza zainteresowaniem piewców praw wielkoprzemysłowego proletariatu (szewc, rzeźnik, druciarz, rakarz, czy służąca). Ludzie wykonujący te zawody żyli z reguły na peryferiach geograficznych i społecznych dużych miast.

Poruszenie niepopularnej tematyki literackiej, spowodowało pozytywne recenzje, np. ze strony Karola Irzykowskiego (talent jego ilościowo zdaje się niewyczerpalny), Adama Grzymały-Siedleckiego, czy Stefana Kołaczkowskiego. Irzykowski dostrzegł mimo tego pewne braki w zakresie jakości pisarstwa autora. Maria Dąbrowska zauważyła, że pisarz zszedł do najniższych szczebli pracującego na tej ziemi człowieka. Dał nam obrazy krótkie i bolesne jak pchnięcie noża, a tak dokładnie, jakby widziane przez powiększające szkło.

Duch zbioru pozostaje bliski reportażowi i wynika z bezpośrednich obserwacji autora. Kaden nadał mu jednak głęboko egzystencjalny charakter, ukazując się jako twórca bystry, wnikliwy i odkrywczy w zakresie dostrzegania ciemnych stron bujnie rozwijającej się cywilizacji przemysłowej. Część obserwacji zaczerpnął z własnych doświadczeń belgijskich. Temat pracy ludzkiej wszedł potem na trwałe do motywów przewodnich twórczości artysty.