Zbójeckie Okno
Zbójeckie Okno lub Diabelskie Okno – ostaniec na południowych stokach Beskidu w Beskidzie Małym, między Potrójną a Łamaną Skałą. Znajduje się w lesie, tuż przy żółtym szlaku turystycznym prowadzącym obok chatki studenckiej zwanej Chatka pod Potrójną[1]. Pod względem administracyjnym jest to teren przysiółka Zakocierz należącego do miejscowości Ślemień[2][3].
Według Mieczysława Klimaszewskiego jest to najciekawszy utwór skalny w całym Beskidzie Małym. Zbudowany jest z warstw piaskowców o różnej twardości, te bardziej twarde tworzą występy. Występują też bardziej miękkie zlepieńce, które w wyniku wietrzenia ulegają wymywaniu i powstają w ich miejscu szczeliny oraz obłego kształtu wklęśnięcia. Skała ma postać ambony skalnej o wysokości 9 m. Jest dobrze wyodrębniona od podłoża, zrasta się z nim tylko podstawą i tylną ścianą. Tego typu formy skalne powstają w wyniku intensywnego obnażania się stromych, skalnych zboczy. Mniej odporne elementy skalne ulegają wietrzeniu i są znoszone przez wodę podczas większych ulew, pozostają tylko bardziej odporne na erozję fragmenty skał. Bardzo charakterystyczną cechą tej skały jest pionowe okno skalne o wysokości około 1 m. Powstało wskutek wykruszenia się piaskowca[4][1].
Jest pomnikiem przyrody[1].
- Wspinaczka skalna
Zbójeckie Okno jest obiektem wspinaczki skalnej. Oprócz okna skalnego są na nim rysy i filary. Poprowadzono dróg wspinaczkowych o trudności od V do VI.1+ w skali polskiej. Wspinaczka tradycyjna (na wędkę)[5].
- Zezowate szczęście; V
- Nie tylko dla orłów; V+
- Marchewkowe pole; V+
- Rysa hanysa; V+
- Sen o wolności; VI+
- Gullivers Reisen; VI
- Filar; VI
- Okno na świat; VI+
- Tańczący z klamami; VI.1
- Fuereman; VI.1
- Pogoda dla bogaczy; VI.1+
- MdM; V[5].
- Szlak turystyczny
Targanice – Jawornica – Potrójna – Przełęcz Zakocierska – Chatka pod Potrójną – Przełęcz na Przykrej – Łamana Skała – rozstaje Anuli – Rzyki-Pracica[6].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Radosław Truś, Beskid Mały. Przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008, s. 161.
- ↑ TERYT [online] [dostęp 2015-09-26].
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2024-02-15].
- ↑ Mieczysław Klimaszewski, Osobliwości skalne w Beskidach Zachodnich, „Wierchy” (17), 1947.
- ↑ a b Grzegorz Rettinger, Beskidy Zachodnie i Pogórze. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: wspinanie.pl, 2019, s. 122, ISBN 978-83-947825-2-8.
- ↑ Beskid Mały. Mapa 1:50 000, Kraków: compass, 2014, s. 2, ISBN 978-83-7605-329-5.