Zdzisław Marcinkowski (fotograf)
Zdzisław Marcinkowski, właśc. Maksymilian Zdzisław Marcinkowski (ur. 18 listopada 1881 w Warszawie, zm. w 1944 lub 1945)[1] – polski fotograf.
| Data i miejsce urodzenia |
18 listopada 1881 |
|---|---|
| Data śmierci |
1944 lub 1945 |
Życiorys
edytujJego twórczość fotograficzna jest w większości związana z Warszawą[2], gdzie mieszkał w kamienicy przy ul. Bednarskiej 23[3]. Jego zdjęcia były publikowane w warszawskiej prasie oraz w wielu wydawnictwach książkowych[4]. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Fotograficznego; w 1939 został wybrany do ostatniego Zarządu tej organizacji[5].
Podczas II wojny światowej włączył się w działalność konspiracyjną. W latach 1942–1944 pod pseudonimem „Senex” prowadził jedną z dwóch pracowni fotograficznych działających w kierowanym przez Stanisława Jankowskiego Wydziale Legalizacji i Techniki w Oddziale II Komendy Głównej Armii Krajowej[6]. Pracownia znajdowała się w jego mieszkaniu[7].
Zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach. Podczas powstania warszawskiego w sierpniu 1944 Niemcy zabrali wszystkich mężczyzn z kamienicy przy ul. Bednarskiej 23[8]. Ostatnia wiadomość o Zdzisławie Marcinkowskim pochodziła z Auschwitz-Birkenau, skąd został wywieziony w niewiadomym kierunku[9].
Jego zdjęcia były wykorzystywane w czasie powojennej odbudowy Warszawy[10]. W 1977 Archiwum Państwowe w Warszawie zakupiło od rodziny jego fotografie i negatywy z lat 1904–1939 (razem 3555 jednostek fizycznych, z czego 2468 to zdjęcia Warszawy)[11]. W 2018 ukazał się album Niepodległa Warszawa w obiektywie Zdzisława Marcinkowskiego z jego zdjęciami pochodzącymi ze zbiorów Archiwum[12].
Medale i wyróżnienia
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Violetta Urbaniak, Marta Jaszczyńska: Zdzisław Marcinkowski – zawsze z aparatem fotograficznym [w:] Warszawa niepodległa w obiektywie Zdzisława Marcinkowskiego. Warszawa: Skarpa Warszawska, 2018, s. 9, 11. ISBN 978-83-63842-90-1.
- ↑ a b c d Wacław Żdżarski: Historia fotografii warszawskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 175.
- ↑ Piotr Głogowski, Balkon na Bednarskiej − historia jednego zdjęcia [online], Muzeum Warszawy, 28 maja 2020 [dostęp 2024-01-18] (pol.).
- ↑ Violetta Urbaniak, Marta Jaszczyńska: Zdzisław Marcinkowski – zawsze z aparatem fotograficznym [w:] Warszawa niepodległa w obiektywie Zdzisława Marcinkowskiego. Warszawa: Skarpa Warszawska, 2018, s. 10. ISBN 978-83-63842-90-1.
- ↑ Wacław Żdżarski: Historia fotografii warszawskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 174.
- ↑ Stanisław Jankowski: Z fałszywym ausweisem w prawdziwej Warszawie. Tom 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, s. 44, 83. ISBN 83-06-00140-0.
- ↑ Stanisław Jankowski: Z fałszywym ausweisem w prawdziwej Warszawie. Tom 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, s. 83. ISBN 83-06-00140-0.
- ↑ Wacław Żdżarski: Historia fotografii warszawskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 226–227.
- ↑ Wacław Żdżarski: Historia fotografii warszawskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 227.
- ↑ Wacław Żdżarski: Historia fotografii warszawskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 177.
- ↑ Violetta Urbaniak, Marta Jaszczyńska: Zdzisław Marcinkowski – zawsze z aparatem fotograficznym [w:] Warszawa niepodległa w obiektywie Zdzisława Marcinkowskiego. Warszawa: Skarpa Warszawska, 2018, s. 11. ISBN 978-83-63842-90-1.
- ↑ Niepodległa Warszawa w obiektywie Zdzisława Marcinkowskiego. Warszawa: Skarpa Warszawska, 2018. ISBN 978-83-63842-90-1.
Linki zewnętrzne
edytuj- Fotografie Zdzisława Marcinkowskiego w bibliotece Polona
- Fotografie Zdzisława Marcinkowskiego w zbiorach Muzeum Warszawy