Zoe z Rzymu

rzymska męczennica chrześcijańska, święta

Zoe z Rzymu (zm. 5 lipca 286[1] w Rzymie[2]) – rzymska męczennica chrześcijańska z czasów panowania Dioklecjana[2], święta Kościoła katolickiego i prawosławnego[3].

Święta
Zoe z Rzymu
męczennica
Ilustracja
Święta Zoe na wizerunku z XVIII wieku, szkoła portugalska
Data i miejsce śmierci

5 lipca? 286
Rzym

Czczona przez

Kościół katolicki,
Cerkiew prawosławna

Wspomnienie

5 lipca[a],
18 grudnia[b]

Atrybuty

wieniec kwiatowy, pochodnia, gorejące serce, płonący stos, palma męczeństwa, księga

Patronka

niemych, głuchoniemych, dzieci mających trudności w mówieniu

Męczeństwo św. Zoe w XIX-wiecznym zbiorze grafik Christian heroes and martyrs

Wspominają o niej jedynie apokryficzne Acta Sebastiani[4] oraz Martyrologium Rzymskie[2].

Żywot

edytuj

Według tradycji Zoe miała być szlachcianką i małżonką dworzanina Nikostrata[5]. Przez sześć lat nie mogła mówić. Miało się to zmienić po spotkaniu ze św. Sebastianem, który był oficerem w straży cesarskiej[6]. Gdy wzywał przebywających w więzieniu braci Marka i Marcelina (późniejszych męczenników) do wytrwania przy Chrystusie, Zoe będąca pod wrażeniem jego niezłomnej wiary, niemym błaganiem poprosiła go o modlitwę w swojej intencji. Cudownie odzyskawszy mowę, nawróciła się przyjmując wraz z mężem chrzest z rąk Polikarpa[7].

Gdy wybuchły prześladowania, nowo nawróceni chrześcijanie odmówili schronienia się w bezpieczniejszym miejscu i pozostali w Rzymie wraz ze św. Sebastianem, zbierając się potajemnie na nabożeństwach na cesarskim dworze. Zoe miała ponoć szczególne nabożeństwo do Piotra Apostoła. Została pojmana jako jedna z pierwszych, podczas modlitwy na grobie Piotra[2][5], w dzień jego wspomnienia – 29 czerwca. W więzieniu spędziła następne dni, poddawana ciężkim torturom, aż w końcu została umęczona – prawdopodobnie 5 lipca[2] w 286 roku[1][5]. Tradycja mówi, że powieszono ją na gałęzi za włosy nad rozpalonym ogniskiem z obornika[5], przez co udusiła się dymem[8]. Jej ciało wrzucone do Tybru zostało wydobyte i potajemnie pochowane przez chrześcijan.

Relikwie świętej Zoe przechowywane są w bazylice św. Praksedy w Rzymie. Jej wspomnienie w Kościele katolickim obchodzone jest 5 lipca[4], a w cerkwi prawosławnej 18 grudnia. Jest ona uważana za patronkę niemych, głuchoniemych i dzieci mających trudności w mówieniu[potrzebny przypis].

  1. liturgia katolicka
  2. prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego

Przypisy

edytuj
  1. a b Den hellige Zoë av Roma (~286) [online], Den katolske kirke [dostęp 2022-05-08] (norw.).
  2. a b c d e Martyrologium Rzymskie – 5 lipca [online], msza.net [dostęp 2021-01-11].
  3. Martyr Sebastian at Rome, and his companions [online], The Orthodox Church in America [dostęp 2021-01-11] (ang.).
  4. a b Zoe [online], Deon.pl [dostęp 2021-01-11].
  5. a b c d Saint Zoe of Rome [online], Catholic Saints Info [dostęp 2021-01-19] (ang.).
  6. Święty Sebastian - mężny i wierny żołnierz Chrystusa [online], www.piotrskarga.pl [dostęp 2021-01-19] (pol.).
  7. Świętych Marka i Marcelina, Braci Męczenników [online], citato.pl [dostęp 2021-01-11] (pol.).
  8. 5 lipca - wspomnienie święte Godolewy, męczenniczki, a w Rzymie męczeństwa świętej Zoe [online], pl.m.wikisource.org [dostęp 2021-01-11] (pol.).