Zofia Wartołowska
Zofia Wartołowska (ur. 22 maja 1911 w Warszawie, zm. 3 września 1976 tamże) – polska archeolog, kierownik Zakładu Archeologii Wczesnośredniowiecznej w Katedrze Archeologii Pradziejowej i Wczesnośredniowiecznej Instytutu Historycznego UW (obecnie Wydział Archeologii UW) oraz Pracowni Inwentaryzacji Grodzisk w Kierownictwie Badań nad Początkami Państwa Polskiego (obecnie Wydział Archeologii UW)[1][2][3].
| Data i miejsce urodzenia |
22 maja 1911 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
3 września 1976 |
| Zawód, zajęcie |
Archeolog |
| doktor | |
| Specjalność: archeologia | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1948 |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys edytuj
Urodziła się 22 maja 1911 roku w Warszawie, w inteligenckiej rodzinie Stefana Wartołowskiego i Bronisławy z Przedrzymskich[1][2]. W 1931 studiowała mediewistykę w Uniwersytecie Warszawskim i architekturę na Politechnice Warszawskiej. Od 1932 studiowała archeologię na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem Stanisława Arnolda i Jana K. Kochanowskiego. Od 1934 uczestniczyła w seminarium archeologicznym Włodzimierza Antoniewicza. Po ukończeniu studiów w 1935 rozpoczęła pracę na stanowisku adiunkta w Zakładzie Archeologii Przedhistorycznej[1][2].
Podczas okupacji niemieckiej była wolontariuszką w Muzeum Przedhistorycznego im. Erazma Majewskiego (1940), uczestniczyła w tajnym nauczaniu w UW i działała w konspiracji[4].
Po II wojnie światowej (1945) rozpoczęła pracę jako adiunkt w Państwowym Muzeum Archeologicznym oraz w Katedrze Archeologii Przedhistorycznej i Wczesnośredniowiecznej, gdzie od 1950 prowadziła wykłady[1]. Na Uniwersytecie Warszawskim w 1947 uzyskała stopień doktora, w 1955 otrzymała docenturę. Była kolejno asystentem, adiunktem i docentem[4]. Była kierownikiem Zakładu Archeologii Wczesnośredniowiecznej w Katedrze Archeologii Pradziejowej i Wczesnośredniowiecznej Instytutu Historycznego UW (obecnie Wydział Archeologii UW) oraz Pracowni Inwentaryzacji Grodzisk w Kierownictwie Badań nad Początkami Państwa Polskiego[1][2].
Specjalizowała się w osadnictwie wczesnośredniowiecznym na terenie Polski. Prowadziła wykopaliska na grodzisku Sutiejsk, na stanowiskach Sąsiadka i Wiślica (od 1949)[1][2][5][6].
Zmarła w Warszawie, pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 236-5-29)[7][1]
Ordery i odznaczenia edytuj
- Złoty Krzyż Zasługi[2]
- Srebrny Krzyż Zasługi (29 października 1947)[8]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[9]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Mizikowski Józef, Materiały Zofii Wartołowskiej (III-231), „Biuletyn archiwum Polskiej Akademii Nauk”, 36, Warszawa 1995, s. 15-97.
- ↑ a b c d e f Wartołowska Zofia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-01-05].
- ↑ Miśkiewicz Maria. Doc. dr Zofia Wartołowska (1911–1976). „Z otchłani Wieków”. 43 (1), s. 75–76, 1977.
- ↑ a b Joanna Kalaga, Zofia Wartołowska (1911–1976) – Wydział Archeologii UW [online] [dostęp 2024-03-07] (pol.).
- ↑ Wołoszyn, M. Zaraz po wojnie: z historii badań nad pograniczem polsko-ruskim w latach 1945–1956 (ze szczególnym uwzględnieniem Grodów Czerwieńskich). „Przegląd Archeologiczny”. 65, s. 199–224, 2017. DOI: 10.23858/PA65.2017.015.
- ↑ Szczerba, A. Powołanie Kierownictwa Badań nad Początkami Państwa Polskiego. „Przegląd Archeologiczny”. 65, s. 13–18, 2017. DOI: 10.23858/PA65.2017.002.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: STEFAN WARTOŁOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-02-06].
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 149, poz. 894 „za zasługi położone przy zabezpieczeniu arcydzieł kultury polskiej”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.