Źródło wtórne (źródło zastane) – każda publikacja, która nie stanowi opisu oryginalnych badań, obserwacji, spostrzeżeń, teorii lub hipotez własnych autora, lecz gromadzi i prezentuje dane pochodzące od innych autorów.

Do źródeł wtórnych zalicza się:

  • naukowe publikacje przeglądowe (przeglądy piśmiennictwa)
  • podręczniki
  • większość encyklopedii, almanachów, słowników, kalendarzy, itp.
  • wszelkie bazy danych gromadzące dane nie oparte na bezpośrednich obserwacjach i eksperymentach, lecz tworzone w oparciu o informacje ze źródeł pierwotnych
  • opracowania źródłowych tekstów historycznych, o ile nie zawierają oryginalnych teorii i hipotez stawianych przez autora opisu na podstawie tychże tekstów
  • artykuły prasowe nieposiadające charakteru dokumentalnego (reportażowego ani wywiadu), tj. felietony, eseje, recenzje, komentarze prasowe, „słowa od redakcji” itp.
  • teksty techniczne pisane na podstawie źródeł pierwotnych, np.: przeglądy patentów, zbiorcze opisy rozwiązań technicznych, wtórne teksty instruktażowe pisane na podstawie zbiorów instrukcji oryginalnych, itp.

Należy zastrzec, że różne nauki bazując na własnych metodologiach mogą niekiedy w różny sposób klasyfikować dany materiał jako pierwotny lub będący źródłem wtórnym. Innym czynnikiem mogącym zmienić status źródła jest upływ czasu i związana z nim zmiana perspektywy naukowej. Źródła wtórne pełnią przede wszystkim rolę dydaktyczną i popularyzatorską w nauce.

Zaletą pracy na danych wtórnych są niższe koszty ich pozyskania co wiąże się z większą dostępnością. Wśród wad tych materiałów należy wymienić częste: niedostosowane do określonych potrzeb informacyjnych lub niekompletność a także nieaktualność.

Zobacz też

edytuj