Wikipedia

Dolina Dolnej Odry

mezoregion Pobrzeża Szczecińskiego

Dolina Dolnej Odry (313.24, niem. Unteres Odertal) – mezoregion Pobrzeża Szczecińskiego. Zajmuje dolinę rzeki Odry od okolic Cedyni aż po Zalew Szczeciński koło Stepnicy. Jej długość wynosi ok. 95 km, o szerokość od 2 do 12 km[1].

Dolina Dolnej Odry
Ilustracja
Dolina Dolnej Odry koło wsi Krajnik Dolny
Mapa regionu
Zasięg regionu w obrębie Polski
Prowincja

Niż Środkowoeuropejski

Podprowincja

Pobrzeża Południowobałtyckie

Makroregion

Pobrzeże Szczecińskie

Mezoregion

Dolina Dolnej Odry

Zajmowane
jednostki
administracyjne

Polska:
woj. zachodniopomorskie
Niemcy:
Meklemburgia-Pomorze Przednie, Brandenburgia

Nad Odrą w Krajniku Dolnym
Dolina Dolnej Odry z lotu ptaka
Iński Nurt i Jezioro Dąbie
Międzyodrze
Odnoga Odry – Łarpia otaczająca wyspę Polickie Łąki w Policach
Ujście Odry do Zalewu Szczecińskiego (Roztoka Odrzańska)
Dolina Dolnej Odry w okolicach Gartz
Dolina Dolnej Odry w okolicach Widuchowej

Charakterystyka edytuj

Dolina Dolnej Odry składa się z następujących fragmentów:

Miasta edytuj

Miejscowości turystyczne edytuj

Komunikacja edytuj

Historia edytuj

Strategiczne położenie (bliskość morza, transport rzeczny, szlaki kupieckie, ośrodki miejskie) już od wczesnego średniowiecza powodowało ścieranie się na tych terenach wpływów pomorskich, polskich i niemieckich (w tym pruskich i brandenburskich), a także w mniejszym stopniu szwedzkich i duńskich. Obszar penetracji przez plemiona słowiańskie głównie Pomorzan i Wkrzan. W 972 r. miała miejsce Bitwa pod Cedynią. Dziesięć wieków później na tym terenie posuwał się front tzw. operacji berlińskiej. Największy wpływ na dzisiejszy kształt i wygląd doliny miał okres Prowincji Pomorze, kiedy przekopano liczne kanały, wybudowano budowle hydrotechniczne i przystosowano część obszaru do celów przemysłowych, rolnictwa, hodowli i żeglugi[4][5].

Ochrona przyrody edytuj

Na terenach zalewowych dominują ekosystemy bagien i mokradeł. Na zboczach i na innych terenach niezalewanych wytworzyły się ekosystemy łąkowe (w tym siedliska kserotermiczne) i leśne. Na obszarach przylegających do Doliny duże kompleksy leśne: Puszcza Bukowa, Puszcza Goleniowska, Puszcza Piaskowa i Puszcza Wkrzańska. Wody śródlądowe, torfowiska, bagna, łąki i zarośla Doliny Dolnej Odry tworzą ciekawą mozaikę siedlisk, będącą ostoją ptaków o randze europejskiej i terenem szczególnie ważnym dla ptaków wodno-błotnych, które występują tu w olbrzymich koncentracjach, np. na jesiennym zlotowisku zbiera się do 9000 żurawi. Jedna z najważniejszych w skali kraju ostoi bielika. Występują tu co najmniej 34 gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej i 14 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi. Występuje tu również bogata fauna innych zwierząt kręgowych (w tym łosie i bobry).

Jednym z pionierów popularyzacji ochrony przyrody na terenach Doliny był niemiecki przyrodnik Paul Robien. Obecnie na terenie Doliny utworzono Międzynarodowy Park Dolina Dolnej Odry celem ochrony unikatowej w skali europejskiej fauny i flory rozlewisk Odry. Tworzy go Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry wraz z niemieckim Parkiem Narodowym Doliny Dolnej Odry (niem. Nationalpark Unteres Odertal). W południowej części zlokalizowano Cedyński Park Krajobrazowy. Dolina Dolnej Odry objęta jest ochroną europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000. Wyznaczono tu obszar specjalnej ochrony ptaków „Dolina Dolnej Odry” (PLB320003), a także specjalne obszary ochrony siedlisk: „Dolna Odra” (PLH320037) i „Ujście Odry i Zalew Szczeciński” (PLH320018). Zgodnie z obowiązującą procedurą obydwa obszary posiadają obecnie status obszarów mających znaczenie dla wspólnoty[6][7].

Rezerwaty i pomniki przyrody:

Inne formy ochrony przyrody:

Turystyka edytuj

Obszar rozwoju turystyki wodnej, szczególnie predysponowany do uprawiania żeglarstwa i spływów kajakowych. Na przystaniach organizowane są także rejsy małymi statkami oraz wodolotem na trasie Szczecin – Świnoujście[8][9]. Liczne szlaki turystyczne i punkty widokowe.

Punkty widokowe edytuj

Szlaki turystyczne edytuj

Liczne szlaki turystyczne wyznaczono w obrębie wzgórz i tarasów przylegających do Doliny, zarówno po polskiej jak i niemieckiej stronie[10].

Panoramy edytuj

 
Panorama części obszaru: Długi Ostrów (wyspa) oraz Odra (Domiąża) – ujście do Roztoki Odrzańskiej
 
Panorama Doliny ze Wzgórz Krzymowskich w okolicach Zatoni Dolnej

Publikacje edytuj

  • Dolina Dolnej Odry (The Lower Odra Valley, Das Untere Odertal), tekst i zdjęcia: Marek Cichoń,Soft Vision, Szczecin 2007, ISBN 978-83-921646-5-4

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ według Google Earth
  2. ↑ Mapa Super Mapa – Okolice Szczecina, 1:75 000, ExpressMap, 2009
  3. ↑ Mapa Atlas Wojskowy Twojego Regionu – Arkusz 6 (Szczecin) i Arkusz 12 (Gryfino), 1:100 000, WZK, 2009
  4. ↑ Pomorze Zachodnie poprzez wieki. J.M. Piskorski (red.). Wydawnictwo Zamku Książąt Pomorskich, Szczecin 1999
  5. ↑ Historia Pomorza. Gerard Labuda (red.). T. 1. Cz. 1 i 2. Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1969
  6. ↑ Pobrzeża Południowobałtyckie – Dolina Dolnej Odry – Opis – Polska Przyroda – Polska.pl. [dostęp 2012-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-12)].
  7. ↑ obszary Natura 2000
  8. ↑ Domena wodolot.info.pl jest utrzymywana na serwerach nazwa.pl
  9. ↑ Wodolot w Szczecinie! nowy transport wodny. [dostęp 2012-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-21)].
  10. ↑ Szlaki Turystyczne woj. Zachodniopomorskiego

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dolina_Dolnej_Odry&oldid=70430919”