Östra Södermanlands Järnväg
Östra Södermanlands Järnväg (ÖSlJ) – muzealna kolej wąskotorowa w Szwecji, poprowadzona między miejscowościami Mariefred a Taxinge w regionie Södermanland, nad jeziorem Melar. Kultywuje tradycje szwedzkich kolei wąskotorowych o rozstawie szyn 600 mm. Kursuje na linii o długości 11,2 km.
Östra Södermanlands Järnväg | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dane podstawowe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zarządca |
Museiföreningen Östra Södermanlands Järnväg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Długość |
11,2 km | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rozstaw szyn |
600 mm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sieć trakcyjna |
brak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Historia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rok otwarcia |
1968 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Historia
edytujKolej Östra Södermanland (ÖSlJ) została utworzona przez stowarzyszenie Kolei Muzealnej Östra Södermanland (Museiföreningen Östra Södermanlands Järnväg), którego celem jest upamiętnianie siedmiu szwedzkich kolei wąskotorowych o rozstawie toru 600 mm prowadzących ruch pasażerski oraz kolekcjonowanie i konserwacja ich taboru[1]. Stowarzyszenie rozpoczęło działalność w 1959 roku na torze kolei cegielnianej Lina Bruk pod Södertälje[1]. Było to pierwsze stowarzyszenie muzealne tego typu w Szwecji[2]. Na podstawie decyzji Riksdagu z 25 listopada 1965 roku stowarzyszenie otrzymało następnie na własność nieruchomości pod torem kolei normalnotorowej na odcinku Mariefred – Läggesta, po zamknięciu tam ruchu przez szwedzkie Koleje Państwowe (SJ)[2].
Odcinek Mariefred – Läggesta został pierwotnie wybudowany jako część kolei normalnotorowej Norry Södermanland (NrSlJ), otwartej 30 września 1895 roku[2] Od 1929 roku ruch między Mariefred i Läggesta prowadzono wagonami motorowymi, lecz po II wojnie światowej, na skutek konkurencji ze strony samochodów, odcinek ten zamknięto 27 września 1964 roku[2].
Po przejęciu odcinka linii stowarzyszenie przebudowało tor na starym nasypie do rozstawu 600 mm i 24 lipca 1966 roku rozpoczęto prowizoryczny ruch, a oficjalne otwarcie trasy odbyło się 19 maja 1968 roku[2]. W 1970 roku doprowadzono tory z Mariefred do nabrzeża, zyskując połączenie ze statkami[1].
W 1998 roku stowarzyszenie otrzymało od państwa prawo użytkowania dalszego odcinka o długości 7 km, między Läggesta Nedre i Taxinge-Näsby, na którym obsługiwało ruch na standardowym torze 1435 mm. W 2007 roku stowarzyszenie kupiło trasę od gmin, na których terenie się znajdowała, po czym dzięki dotacji z Unii Europejskiej przebudowało ją do rozstawu 600 mm[2]. Odcinek Läggesta – Taxinge-Näsby został otwarty dla ruchu wąskotorowego 28 maja 2011 roku, tym samym długość linii z Mariefred do Taxinge-Näsby sięgnęła 11,2 km[1][2].
Kolej kursuje w weekendy od końca kwietnia do sierpnia, a także w niektóre inne dni; w lipcu częściej[3]. Trasa kolei przebiega wokół brzegu części jeziora Melar, w tym mostem nad jego odnogą Gripsholmsviken[2]. Na stacji Marielund znajduje się kamień pamiątkowy oraz wystawa fotograficzna poświęcona trzem polskim okrętom podwodnym internowanym w sąsiedniej zatoce podczas II wojny światowej[2][a]. Na stacji czołowej Läggesta Nedre, skomunikowanej z linią normalnotorową Svealandsbanan do Sztokholmu, pociąg zmienia kierunek – tory bezpośrednio przed Läggesta w obu kierunkach biegną równolegle do siebie[2]. Oferowane są również wycieczki łączone z rejsem statkiem parowym „Mariefred” między skrajnymi miejscowościami Mariefred i Taxinge[4].
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d Detta är Östra Södermanlands Järnväg (ÖSlJ) [online], www.oslj.nu [dostęp 2024-06-12] (szw.).
- ↑ a b c d e f g h i j Historia om Sörmlands järnväg [online], nrkphistory, 14 lipca 2014 [dostęp 2024-06-12] (szw.).
- ↑ Tider 2024. oslj.nu. [dostęp 2024-06-07]. (szw.).
- ↑ Hem / Östra Södermanlands Järnväg. oslj.nu. [dostęp 2024-06-07]. (szw.).