Żałobnica białosterna

gatunek ptaka

Żałobnica białosterna (Zanda baudinii) – gatunek dużego ptaka z rodziny kakaduowatych (Cacatuidae), przedstawiciel podrodziny żałobnic (Calyptorhynchinae) zamieszkującej Australię. Krytycznie zagrożony wyginięciem.

Żałobnica białosterna
Zanda baudinii
(Lear, 1832)
Ilustracja
Ilustracja wykonana przez Edwarda Leara
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

papugowe

Rodzina

kakaduowate

Podrodzina

żałobnice

Rodzaj

Zanda

Gatunek

żałobnica brunatna

Synonimy
  • Calyptorhynchus baudinii Lear, 1832[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Systematyka

edytuj

Żałobnica białosterna została po raz pierwszy opisana w 1832 roku przez angielskiego artystę Edwarda Leara w jego dziele Illustrations of the Family of Psittacidae, or Parrots na podstawie okazu należącego do przyrodnika Benjamina Leadbeatera. Lear użył nazwy zwyczajowej Baudin's cockatoo i wprowadził nazwę binominalną Calyptorhynchus baudinii. Nazwa zwyczajowa i epitet gatunkowy upamiętniają francuskiego odkrywcę Nicolasa Baudina, który prowadził ekspedycję do Australii w latach 1801–1804[3]. Gatunek jest obecnie zaliczany do rodzaju Zanda, który został wprowadzony w 1913 roku przez urodzonego w Australii ornitologa Gregory’ego Mathewsa[4].

Morfologia

edytuj

Upierzenie ciała matowoczarne z pofałdowanymi brzegami piór; szarobiała plama na pokrywach uszu; ogon z szerokim białym płatem na końcu, ze środkowymi dwoma piórami w całości czarnymi; oczy ciemnobrązowe; stopy szarobrązowe. Brak znaczącego dymorfizmu płciowego, ale skóra okołooczodołowa różowa u samca i ciemnoszara u samicy; dziób szaroczarny u samca i jasnoszary u samicy[5].

Dorosłe osobniki mogą osiągać 60 cm długości.

Pożywienie

edytuj

Głównie pestki owoców, długa górna żuchwa umożliwia żałobnicy wydobycie pestek z dużego owocu marri; ptak przytrzymuje zwykle owoc stopą podczas wydobywania pestek. Dietę uzupełnia też innymi owocami i małymi owadami[5].

Rozmnażanie

edytuj

Okres lęgowy: sierpień – styczeń.
Gniazdo: budowane z wiórów drzewnych umieszczanych w zagłębieniu wysoko na drzewie, najczęściej eukaliptusie.
Jaja: zazwyczaj 2.
Wysiadywanie: około 28 dni.
Pisklęta: Po wykluciu ważą 4–6 gramów. Usamodzielniają się po 16 tygodniach, najczęściej przeżywa tylko jedno pisklę. Po okresie lęgów często łączą się w większe grupy[5].

Status zagrożenia

edytuj

Ze względu na zagrożenia powodujące szybko zmniejszającą się populację, szacowaną w 2021 roku na około 3250 dorosłych osobników, gatunek został wpisany na listę IUCN ze statusem ochronnym krytycznie zagrożony[2].

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Calyptorhynchus baudinii, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2022-11-13] (ang.).
  2. a b Zanda baudinii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Helm 2010 ↓, s. 68.
  4. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-11-13]. (ang.).
  5. a b c HBW 1997 ↓, s. 272.

Bibliografia

edytuj
  • Josep del Hoyo, Andrew Elliot, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Volume IV Sandgrouse to Cuckoos. Barcelona: Lynx Edicions, 1997. ISBN 84-87334-22-9.
  • James A. Jobling: The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. Londyn: Christopher Helm, 2010. ISBN 978-1-4081-2501-4.

Linki zewnętrzne

edytuj